ESSENTIEEL
• Zacht weefsel lump = mogelijk sarcoma als: • Matrix van benigne cyste = puur lytisch en marges
o Pijnlijk, Snelgroeiend, > 5cm, Onder diepe mooi omlijnd
fascia à maligne en snelgroeiend benigne = infiltratief
• Metastatische bottumoren kan op elke leeftijd • Vermijd fixatie van pathologische fractuur voor
MAAR meestal pijnlijke lytische botlaesie bij definitieve diagnose
ouderen • Meeste maligne pathologische fracturen genezen
à sclerotische laesies bij prostaat en borstkanker niet
• Pathologische fracturen = bij minimale kracht • Maligne bottumoren = multidisciplinair team
TUMOREN
NEOPLASTISCH (BENIGNE)
Zacht weefsel:
• Kenmerken:
o Pijnloze zwelling
o Statisch of traaggroeiend
o Oppervlakkig
o < 5cm
• Heel kleine kans op maligniteit
• Lipomen, agressieve fibromatose, myxomen, leiomyomen, haemangiomen, schwannomen,
neurofibromen, synoviale chondromatose, giant cell tumor van peesblad
Benigne tumoren van bot
• Meestal traaggroeiend
à bot kan reageren: expansie met corticale veranderingen
• Behandeling = biopsy-cum-curettage om macroscopische tumor grotendeels te verwijderen
à overige microscopische tumor w door bot zelf opgeruimd
1
,NEOPLASTISCH (MALIGNE)
Kunnen metastaseren
à invasief, zowel lokaal als op afstand
Onderzoek = MRI + biopsie
à cave: biopsie niet noodzakelijk representatief voor hele specimen
à cave: besmetting van hele weg doorheen lichaam!!
Staging onderzoeken = bloedtests (bezinken, ESR, CRP) + CT
Overleving = afhankelijk van stadium, grootte, diepte en succes van eerste behandeling
Zacht weefsel sarcomas
• Zacht weefsel knobbel = groot risico (>90%) op sarcoma als:
o Pijnlijk
o Snelgroeiend
o > 5cm
o Onder diepe fascia
• Beoordeeld adhv mitotische snelheid
o Low-grade = traaggroeiend + weinig risico voor metastases
o High grade = snelgroeiend + groot risico voor metastases
• Sarcoma’s verspreiden zelden via lymfeknopen
à meestal metastases in long
• Bij volwassenen zelden niet gevoelig voor chemo- en radiotherapie
o High-grade: radio- en chemotherapie voorkomen lokaal herval
Primaire bottumoren
• Meestal sarcomen
à cellen van verschillende mesodermale origine
• Botsarcomen = 3 grote groepen: osteocarcome, Ewing’s sarcoma, chondrosarcoma
Osteocarcoom
Kenmerken:
• Meest voorkomend botsarcoom
• Osteoid-producerende maligne tumor
• 90% high-grade
• vnl adolecenten (kan ook bij kinderen met piek op oudere leeftijd bij ziekte van Paget)
• Metafyses van lange botten:
distale femur > proximale tibia > proximale humerus > proximale femur > distale tibia
RX = meestal gemengd lytische/sclerotische laesie met onduidelijke marges
à aan randen: Codman’s triangle
à kleine driehoek van nieuwgevormd bot
Staging zoals bij zacht weefsel, maar hier ook botscintigrafie
Behandeling: chirurgie + evt voorafgaand neo-adjuvante chemotherapie
à als kan: groeischijven bij kinderen redden
5-jaarsoverleving = 60%
2
, Ewing’s sarcoom
Kenmerken:
e
• 2 meest voorkomende
• Vnl kinderen
• Altijd high-grade
• Meestal diafyses
Klinisch: systemische klachten
DD = infectie en eosinofiel granuloom
• Meestal volwassenen > 50 jaar
• Meestal de novo
• Low-/medium-/high-grade
• Niet sensitief aan neo-adjuvante chemo
à alleen chirurgische resectie mogelijk
• 5-jaarsoverleving:
o 90% voor low-grade
o 60% voor high-grade
Andere maligne tumoren
Adamantinoom
= zeldzame low-grade tumor
= diafyses van lange botten bij kinderen en jongvolwassenen
à typisch tibia
Behandeling = botexcisie
Metastase in 10% gevallen
Multiple myeloom (MM)
= hematologische maligniteit vanuit beenmerg
Onderzoek: RX, bloedtests (plasma elektroforese, immunoglobulines op urine microscopie)
Behandeling = radiotherapie en ondersteuning voor skelet
+ chemo voor uitgebreide ziekte
FAMILIALE NEOPLASTISCHE AANLEG EN MUSCULOSKELETALE NEOPLASIE
Alle trekken = AD
à maligniteit manifesteert 10 of 20 jaar vroeger dan in algemene bevolking
Tabel 20.3 p 274
SECUNDAIRE BOTTUMOREN
= meestal pijnlijke lytische laesie bij ouderen
à laesie die minerale inhoud van bot vernietigt zonder dat bot reageert
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller studentgnk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.97. You're not tied to anything after your purchase.