Feniks / Havo geschiedenis van de democratische rechtstaat in Nederland
Dit document is de pérfecte samenvatting van de eerste 4 tijdvakken van geschiedenis. Alles wordt kort en bondig uitgelegt en er zit zelfs bij dit document een hele gebeurtenis tijdlijn van deze 4 tijdvakken. Ik ben ervan overtuigd dat dit geweldig is voor je Se’s en Ce’s om goed te kunnen voo...
Jagers en verzamelaars
De jagers en verzamelaar leefden van de natuur en waren nomadisch of leefden in kleine groepen. Ze
hadden enkel bezit dat gebruikt werd voor de jacht. Bronnen uit deze tijd zijn graven, voorwerpen en
grotschilderingen.
Er heerste klimaatverandering 11000 vóór Christus in het Midden-Oosten (vruchtbare halvemaan)
Het werd natter en warmer, overstromende rivieren maakten het land vruchtbaar. Er bleef een
vruchtbare klei over na de overstroming en dat was gunstig voor de landbouw. De landbouw werd
steeds belangrijker.
Gevolgen van het steeds belangrijker worden van de landbouw is dat er een snelle bevolkingsgroei
komt, hierdoor is er meer voedsel nodig en wordt er dus ook weer meer verbouwd. Doordat er dus
nu weer meer voedsel is komen er weer meer mensen en zo blijft dit probleem doorgaan.
Er kwam een sedentaire samenleving omdat er door de landbouw voedsel in overvloed is is het niet
meer noodzakelijk om rond te trekken. Sedentair betekent dat je met zn allen op dezelfde plek blijft
wonen in plaats van het steeds wegtrekken wat ze eerst deden als nomaden. Dit wordt ook wel de
sedentaire revolutie genoemd.
Er werden nieuwe werktuigen bedacht voor de landbouw en om de overschotten aan voedsel veilig
op te slaan. De mensen kregen meer bezit aangezien er sprake was van een sedentaire samenleving.
Rond 6500 vóór Christus ontstonden er dorpjes langs de Eufraat en de Tigris, dit zijn twee rivieren. Er
werd irrigatielandbouw uitgevoerd. Dit is landbouw dat bij het water ligt zodat de gewassen en grond
niet uitdrogen. Er was hierdoor ook landbouw mogelijk in de droge periodes. Irrigatielandbouw
zorgde er ook voor dat er meer opbrengst was.
Meer oogst hebben dan een ander betekende dat je meer bezit had en dus kwamen er sociale
verschillen. Niet iedereen was meer nodig in de landbouw en daarom kwam er specialisatie. De
rijkste boeren werden leiders van deze irrigatiesystemen en kregen nog meer macht. Dorpen
groeiden rond 3500 vóór Christus uit tot steden.
Het dorp langs de eufraat en Tigris wordt Mesopotamië genoemd. De steden in die tijd worden
stadstaten genoemd met een eigen bestuur. Er waren sociale klassen met de koning bovenaan. Rond
3300 vóór Christus ontstond het spijkerschrift in Soemerië, hierdoor kwam er een eind aan de
prehistorie. Dit schrift werd eerst alleen gebruikt voor administratie maar later ook voor wetten,
religieuze en historische verhalen.
Stedelijke gemeenschappen worden in die tijd beschavingen genoemd. Er kwamen complexe en
hoogontwikkelde culturen met belangrijke uitvindingen zoals het schrift, wiel en belastingen.
Deze culturen zijn van oorsprong Westers.
Sommige steden gingen samenwerken en er ontstonden gedwongen en vrijwillig staten. Een staat is
een duidelijk omgrensd gebied onder macht van een eigen bestuur. Een voorbeeld hiervan is Egypte.
Het oude griekenland
Griekenland was vroeger helemaal geen land maar losse stadstaten (poleis) met iedere stadstaat een
eigen bestuur. De bestuursvormen in de Griekse stadstaten waren: monarchie, aristocratie,
oligarchie, tirannie en democratie.
Monarchie is macht van een koning of keizer die deze titel via erfelijke opvolging heeft gekregen.
Aristocratie is het bestuur van een kleine groep genaamd de aristocraten.
Oligarchie is het bestuur van een zeer kleine groep mensen die vaak rijk en belangrijk zijn.
, Tirannie is het bestuur door een Tiran die met geweld deze positie heeft gekregen.
Democratie is het bestuur met het volk die mee bepaalt.
In Athene kwam vanaf 500 vóór Christus een directe democratie, er kwam een opkomst van het
wetenschappelijk denken. Dat is het denken vanaf je verstand en niet via Goden alles verklaren.
Macedonische koning Philippos veroverde Griekse stadstaten in 338 vóór Christus en nam de
Griekse cultuur over in zijn rijk. Alexander de Grote breidde het Macedonische rijk uit door Perzië en
Egypte te veroveren. Hij legde overwonnen volkeren de Griekse cultuur op en op deze manier werd
de Griekse cultuur verspreid over een groot deel van de wereld. Er kwam een begin aan het denken
over politiek en wetenschap.
Romeinse Imperium
Er was een goede organisatie in het Romeins Imperium, er was sprake van een goed leger,
infrastructuur en bestuur. De Romeinen waren steeds opzoek naar roem, buit en gebiedsuitbreiding
en het Imperium groeide uit tot een wereldrijk.
Griekse stadstaten werden veroverd en er ontstaat hierdoor een mengvorm van Grieks en Romeinse
cultuur. De overwonnen volkeren namen de Grieks-Romeinse cultuur over (romanisering).
Romeinen en Germanen
Germanen was een verzamelnaam, de Germanen hadden een landbouwsamenleving en hadden
geen schrift. De Germanen waren goede strijders maar ze hadden een slechte organisatie van het
leger en de wapens waren niet goed. De Romeinen vonden de Germanen maar barbaren
(Onbeschaafde vreemdelingen)
Soms was er een samenwerking tussen de Romeinen en de Germanen maar er was ook confrontatie.
In de 5e eeuw trokken veel Germaanse volkeren omdat ze werden opgejaagd door de Hunnen, het
Romeinse rijk binnen. De grenzen van het Romeinse rijk stonden onder druk. Het gevolg van deze
binnenval van de Germanen is dat het Romeinse rijk valt en wordt verslagen. Er komt in 476 na
Christus een einde aan het Romeinse rijk.
Het Jodendom was de eerste monotheïstische godsdienst. Rond 30 na Christus kwamen er veel
verzetsbewegingen tegen de Romeinen, waaronder het Jodendom. Jezus predikte tegen de Romeinen
en werd tot kruisdood veroordeeld. Volgelingen verspreidden het verhaal van Jezus en kregen steeds
meer aanhangers.
Het Christendom was zo aantrekkelijk omdat het opkwam voor de slaafgemaakten, vrouwen en de
armen. Het gaf ze een boodschap van hoop. Christenen weigerden Romeinse Goden te vereren tot
woede van de Romeinen.
Rond 100 na Christus kwam er een verspreiding van het Christendom door het Romeinse rijk. Er
kwam een tijd aan van vervolgingen en martelingen. Keizer Trajanus stopte in het begin van de 2e
eeuw de vervolgingen maar hij accepteerde het Christendom nog steeds niet en het was dus nog
verboden. De Christenen kregen de schuld van alles wat fout ging in het Romeinse rijk.
In 313 na Christus liet keizer Constantijn het Christendom toe binnen het Imperium, dit heet het
edict van Milaan. Nadat Constantijn een visioen had.
In 391 na Christus maakte keizer Theodosius I het Christendom zelfs een verplichtte godsdienst.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Daphne078x. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.08. You're not tied to anything after your purchase.
