Samenvatting: het zenuwstelsel (KDG - de gezonde mens)
10 views 0 purchase
Course
Institution
Karel De Grote-Hogeschool (KdG)
Book
Anatomie en fysiologie, met MyLab NL toegangscode 6e editie
Dit is een samenvatting van hoofdstuk 8 van 'Anatomie en fysiologie: een inleiding'.
Dit hoofdstuk wordt behandeld in de lessen 'De gezonde mens' in het eerste jaar vroedkunde aan de KDG hogeschool Antwerpen.
Deze samenvatting is gebaseerd op het handboek, maar ook op de powerpoint. Delen die nie...
De gezonde mens – hoofdstuk 8
HET ZENUWSTELSEL
1. INLEIDING
Zenuwstelsel + hormoonstelsel coördineren activiteiten van alle orgaanstelsels
→ homeostase handhaven in reactie op veranderingen in de buitenwereld
Zenuwstelsel: snelle reacties van korte duur
Hormoonstelsel: tragere reactie van langere duur
Zenuwstelsel: 2 gedeelten
- Centraal zenuwstelsel (CZS)
→ hersenen en ruggenmerg
Integreert en coördineert verwerking van sensorische informatie
Geeft impulsen naar spieren
Hogere functies (intelligentie, geheugen, emoties)
- Perifeer zenuwstelsel (PZS)
→ alle communicatie tussen CZS en rest van het lichaam
Bevat zenuwweefsel buiten het CZS
Afferente gedeelte: sensorische informatie, geregistreerd door zintuigen/receptoren
→ naar CZS voor verwerking info
Efferente gedeelte: CZS zedt motorische impulsen via efferente gedeelte naar spieren en klieren
(=effectoren)
- Somatische zenuwstelsel (SZS) → stuurt skeletspieren aan
- Autonome zenuwstelsel (AZS) → zorgt voor automatische, onwillekeurige regulering van glas
spierweefsel, hartspierweefsel, klierwerking en vetweefsel.
→ sympathisch (vb hartslag) en parasympathisch gedeelte (vb vertraging hartslag)
1
,De gezonde mens – hoofdstuk 8
2. NEURONEN EN NEUROGLIA
Zenuwweefsel bestaat uit 2 soorten cellen:
a) Neuronen
= basiseenheden vh zenuwstelsel
Communiceren bij neurale functies zowel onderling als met andere celtypen.
Algemene structuur:
• Cellichaam
• Verschillende vertakte dendrieten
→ vangen binnenkomende signalen op
• Lang axon
→ geleidt uitgaande signalen naar een of meer synapsknoppen → communicatie met een andere cel
Cellichaam van een typisch neuron: grote ronde celkern met kernlichaampje
Indeling van neuronen naar bouw
• Multipolair neuron
2 of meer dendrieten + 1 axon
Komen in CZS het meest voor (vb alle motorische zenuwcellen die skeletspieren aansturen)
• Unipolair neuron
Dendrieten en het axon lopen in elkaar over en cellichaam ligt aan 1 kant
Actiepotentiaal begint bij uiteinde vd dendrieten, rest vd uitloper = axon
Meest sensibele neuronen vh PZS
• Bipolaire neuron
2 uitlopers + 1 dendriet + 1 axon + cellichaam ertussen
Zeldzaam, in speciale zintuigen
Geven informatie rond zien, ruiken, horen vanaf
zintuigcellen naar andere neuronen door
2
, De gezonde mens – hoofdstuk 8
Functionele indeling van neuronen
• Sensibele / sensorische neuronen / afferente neuronen
Ontvangen info van zintuigcellen → doorgeven aan andere neuronen in het CZS
Receptoren = somatische zintuigen:
registratie info buitenwereld of lichaamshouding
→ Externe receptoren: leveren info over aanraking, temperatuur, druk, reuk, zicht, evenwicht,
gehoor
→ proprioreceptoren: positie en beweging skeletspieren en gewrichten
Viscerale receptoren / interne receptoren: registratie activiteiten van spijsvertering, ademhaling,
bloedvaten, uitscheiding en voortplanting + pijn, verwijding, diepe druk,….
• Motorische neuronen
Impulsen vanuit CZS naar andere weefsels of orgaan(stelsels)
Perifere doelcellen: effectoren
Somatische motorische neuronen: verbonden met skeletspieren
Visceromotorische neuronen: verbonden met alle andere effectoren verbonden (hartspier, glad
spierweefsel, klieren)
• Schakelneuronen / interneuronen / associatieneuronen
In hersenen en ruggenmerg
Verbinden andere neuronen
Doorschakeling sensorische info; coördinatie motorische activiteit
Rol bij hogere functies: geheugen, plannen, leren
b) Neuroglia
4 typen in CZS:
• Astrocyten
Geven chemische stoffen af → handhaving bloed-hersenbarrière
Haarvaten CZS worden ondoorlaatbaar voor stoffen die functies vd neuronen zouden kunnen
belemmeren.
Reparatie in beschadigde zenuwweefsels
• Oligodendrocyten
Dunne, lange uiteinden rond axonen gewikkeld → ° vliezelige schede rond axon → bestaat uit
myeline
= elektrische isolator → verhoogt snelheid waarmee actiepotentiaal zich langs axon voortplant
• Microgliacellen
Fagocyterende cellen, ontstaan uit witte bloedcellen
Beschermende functies: celfragmenten en ziekteverwekkers insluiten
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller noorwelkenhuysen1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.71. You're not tied to anything after your purchase.
