Handboek kwaliteit & veiligheid
Hoofdstuk 1: international patient safety goals
De Joint Commission International (JCI) is een internationale non-profit instelling die
zorgorganisaties ondersteunt en stimuleert in het continu optimaliseren van de kwaliteit en
veiligheid van de geboden zorg. JCI is door de WHO als accrediterende instantie erkend.
JCI toetst aan een patiëntgericht normenkader waarbinnen kwaliteit en patiëntveiligheid
centraal staan. Dit normenkader bestaat uit zes patiëntveiligheidsdoelen om basisveiligheid
te kunnen garanderen, de zogenoemde international patient safety goals.
IPSG 1: zorg voor correcte identificatie van patiënten
Een goed en breed toepasbaar identificatieproces is vooral van belang als het gaat om
situaties waarin medicatie, bloed of bloedproducten worden toegediend; bloed of andere
lichaamsvloeistoffen worden afgenomen of bij het verstrekken van andere behandeling of
diensten aan de patiënt.
De intentie van deze doelstelling is tweeledig. In de eerste plaats is het de bedoeling dat de
patiënt betrouwbaar geïdentificeerd is als de patiënt voor wie de dienst of behandeling
bedoeld is. Ten tweede is het doel van deze IPSG om de dienst of behandeling af te
stemmen op de individuele patiënt.
De identificatieprocedure vereist ten minste twee manieren van patiëntidentificatie. Hierbij
kan gekozen worden uit de naam van de patiënt, het identificatienummer of de
geboortedatum. Het kamernummer van de patiënt of de locatie kunnen niet gebruikt worden
voor deze identificatie. De identificatieprocedure moet toepasbaar zijn in het gehele
ziekenhuis, op de afdeling, de polikliniek, de spoedeisende hulp en op operatiekamers. Ook
voor identificatie van de comateuze patiënt zonder identificatiebewijs moet een
identificatieprocedure bestaan.
IPSG 2: bevorder effectieve communicatie
Effectieve communicatie – communicatie die tijdig, juist, volledig en ondubbelzinnig wordt
overgebracht en wordt begrepen door de ontvanger – vermindert fouten en resulteert in
verbeterde patiëntveiligheid. De meest foutgevoelige communicatie bestaat uit mondelinge
of telefonische opdrachten over patiëntenzorg. Andere foutgevoelige communicatie is het
communiceren van kritische testresultaten, zoals bijvoorbeeld wanneer het laboratorium de
afdeling of arts belt om een kritische laboratoriumuitslag door te geven.
De beste procedure is schriftelijk of elektronisch vastleggen van volledige opdrachten en
testresultaten, het teruglezen, dat wil zeggen hardop terug rapporteren, door de ontvanger,
zodat de opdrachtgever of informatieverstrekker kan bevestiging dat de informatie accuraat
en begrepen is. Als terugrapportage niet mogelijk is moet getracht worden via alternatieve
wegen adequate communicatie te waarborgen.
, IPSG 3: bevorder de veiligheid bij risico-medicatie
Als medicatie deel uitmaakt van het behandelplan van de patiënt is gepast management
noodzakelijk om patiëntveiligheid te waarborgen.
Risico-medicatie is medicatie die bij een hoog percentage van fouten in de gezondheidszorg
betrokken is, een hoog risico heeft op bijwerking, en er hetzelfde uitziet als andere medicatie
of waarvan de naam klinkt als een ander medicament. Een veelvoorkomende
medicatie-veiligheidsprobleem is de onbedoelde toediening van geconcentreerde
elektrolyten. Medicatie fouten kunnen altijd en overal plaatsvinden, maar ontstaan meestal in
noodsituaties.
ISPG 4: waarborg de uitvoering van ingrepen aan de juiste
zijde met de juiste procedure en bij de juiste patiënt
Ingrepen aan de verkeerde zijde, bij de verkeerde patiënt of met de verkeerde procedure
komen onrustbarend vaak voor in de gezondheidszorg. Fouten komen door slechte
communicatie tussen medewerkers, het onvoldoende betrekken van de patiënt zelf bij het
markeren van de juiste zijde en het gebrek aan een procedure voor het verifiëren van de
operatiezijde.
Evidence-based practices heeft een aantal essentiële procedure in een protocol:
- Het markeren van de opereren zijde.
- Een preoperatief verificatieproces
- Een time-out onmiddellijk voor de start van de procedure.
Het markeren van de operatieve zijde gebeurt bij de zo mogelijk wakkere en alerte patiënt
en wordt gedaan met een onmiddellijk herkenbare markering. De markering moet consistent
zijn in de hele organisatie, geplaatst worden door degene die de procedure uit gaat voeren
en zichtbaar blijven nadat de patiënt is voorbereid en afgedekt. De operatieve zijde moet
altijd gemarkeerd worden als sprake is van lateraliteit, of meerdere niveaus van één orgaan.
Het doel van deze preoperatieve verificatie is vaststelling dat:
- Er sprake is van de juiste patiënt, zijde en procedure.
- Alle relevante documenten, beelden en onderzoeken beschikbaar zijn, gelabeld en
zichtbaar.
- Alle vereiste speciale uitrusting of implantaten voor de procedure aanwezig zijn.
Een ‘time-out’ is een korte pauzering door een individu of groep om zich te concentreren
voorafgaand aan een procedure; dat zorgt ervoor dat alle onbeantwoorde vragen of
verwarring kunnen worden opgelost. De time-out vindt plaats op de plek waar de procedure
uitgevoerd gaat worden. Het hele operatieteam wordt bij de procedure betrokken. Aan het
einde van de time-out moeten alle teamleden het in ieder geval eens zijn dat er sprake is
van de juiste patiënt, zijde en procedure.
IPSG 5: beperk het risico van ziekenhuisinfecties
Infectiepreventie en de controle op preventieve maatregelen vormen een grote uitdaging in
de meeste zorginstellingen en de toename van ziekenhuisinfecties is zeer zorgelijk, voor
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller RutgerHek. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.53. You're not tied to anything after your purchase.