Voorbereiding Tentamen bestuurs(proces)recht I samenvatting boek/literatuur
165 views 7 purchases
Course
Bestuursrecht I
Institution
Radboud Universiteit Nijmegen (RU)
Book
Bestuursrecht in de sociale rechtsstaat
Dit is een document waar alles instaat. Ik heb de verplichte literatuur samengevat. Daarnaast staan alle belangrijke stappenplannen erin, met de informatie die belangrijk is uit alle werkgroepen. Ook de jurisprudentie staat erin. Dit is wat ik leer als voorbereiding op het tentamen.
Tentamen Bestuursrecht I
Inhoudsopgave
Week 1: plaats en structuur van Awb in het bestuursrecht........................................................................................4
Aard en karakterisering..............................................................................................................................................4
Algemeen en een bijzonder deel.................................................................................................................................4
Week 2: bestuursorgaan............................................................................................................................................6
Bestuursorgaan...........................................................................................................................................................6
A-orgaan.....................................................................................................................................................................6
B-orgaan..................................................................................................................................................................... 7
Samenvattend kort stappenplan:............................................................................................................................7
Zelfstandige bestuursorganen.................................................................................................................................8
Deconcentratie.......................................................................................................................................................8
Jurisprudentie.............................................................................................................................................................8
Week 3: de belanghebbende...................................................................................................................................10
Inleiding en algemene aspecten................................................................................................................................10
Algemeen belanghebbendebegrip............................................................................................................................10
Stappenplan belanghebbende 1:2 Awb................................................................................................................12
Bestuursorgaan als belanghebbende........................................................................................................................13
Statutair belanghebbende lid 3.................................................................................................................................13
Week 4: verkrijgen van bestuursbevoegdheden; attributie, delegatie en mandaat..................................................14
Bestuursbevoegdheid................................................................................................................................................14
Soorten bestuursbevoegdheden...........................................................................................................................14
Bevoegdheidsverkrijging...........................................................................................................................................15
Manieren van bevoegdheidsverkrijging................................................................................................................15
Attributie................................................................................................................................................................... 15
Mandaat................................................................................................................................................................... 15
Delegatie................................................................................................................................................................... 17
Stappenplan..............................................................................................................................................................17
Week 5: soorten bestuursbevoegdheden.................................................................................................................19
Bestuurlijke beslissingsruimte...................................................................................................................................19
Beoordelingsfase.......................................................................................................................................................19
Besluitfase/beleidsvrijheid........................................................................................................................................20
Rechterlijke toetsintensiteit..................................................................................................................................20
Belangenafweging, evenredigheidsbeginsel en verbod van willekeur......................................................................20
Stappenplan..............................................................................................................................................................21
Week 6: Besluiten I: besluitbegrip art. 1:3 Awb.......................................................................................................23
Inleiding van bestuurshandelen................................................................................................................................23
Besluitbegrip met vereisten......................................................................................................................................23
Positief en negatief besluitbegrip..........................................................................................................................25
Onbevoegd genomen besluiten; nietigheid vs. Vernietigbaarheid........................................................................25
Declaratoir besluit.................................................................................................................................................26
Bestuurlijke rechtsoordelen..................................................................................................................................26
Reacties op meldingen..........................................................................................................................................26
Inlichtingen en mededelingen...............................................................................................................................26
Stappenplan in het kort........................................................................................................................................26
Week 7: BAS – beschikking......................................................................................................................................28
Beschikking...............................................................................................................................................................28
Eigenschappen beschikking:.................................................................................................................................28
Besluiten van algemene strekking (BAS)...................................................................................................................29
1.Algemeen verbindende voorschriften................................................................................................................29
, 2.Concretiserend besluit van algemene strekking.................................................................................................29
3.Beleidsregels......................................................................................................................................................31
4.Plannen..............................................................................................................................................................33
Stappenplan werkgroep........................................................................................................................................33
Week 8: Overheid en privaatrecht...........................................................................................................................34
Soorten overeenkomsten..........................................................................................................................................35
Uitwerken beleidsovereenkomst...............................................................................................................................35
Wanneer er maar 1 weg openstaat: het privaatrecht...........................................................................................36
Uitwerken bevoegdhedenovereenkomst...................................................................................................................36
Toetsing door rechter aan abbb’s?............................................................................................................................37
Niet-nakoming bevoegdhedenovereenkomst............................................................................................................37
Week 9: algemene beginselen behoorlijk bestuur I.................................................................................................39
Overzichtsschema werkgroep..................................................................................................................................39
Zorgvuldigheidsbeginsel...........................................................................................................................................40
Motiveringsbeginsel..................................................................................................................................................40
Formele rechtszekerheid...........................................................................................................................................40
Algemeen.................................................................................................................................................................. 41
De aanvraag.............................................................................................................................................................41
Hoorplicht................................................................................................................................................................. 43
Advies....................................................................................................................................................................... 43
Week 10: materieel abbb.........................................................................................................................................45
Jurisprudentie...........................................................................................................................................................45
Verschil materiële en formele beginselen..................................................................................................................45
Materiële beginselen................................................................................................................................................45
Gelijkheidsbeginsel...................................................................................................................................................46
Specialiteitsbeginsel:.................................................................................................................................................46
Vertrouwensbeginsel & materiële rechtszekerheid...................................................................................................47
Materiële zorgvuldigheid (evenredigheidsbeginsel)..................................................................................................48
Week 11: EVRM en het Nederlandse bestuursrecht.................................................................................................49
Nederlands en Europees bestuursrecht.....................................................................................................................49
EVRM-recht en bestuursrecht zie unierecht in week 12....................................................................................49
Europese aspecten van het belanghebbende begrip............................................................................................49
Art. 2 EVRM en art. 2 Handvest: recht op leven........................................................................................................49
Art. 3 EVRM en art. 4 Handvest: verbod van foltering en onmenselijke of vernederende behandelingen of
bestraffingen.............................................................................................................................................................49
Stappenplan art. 3 EVRM bij ziekte:......................................................................................................................50
Art. 8 EVRM en art. 7,8,35,37 Handvest: recht op eerbiediging van privéleven, familie- en gezinsleven, woning en
correspondentie alsmede gezondheidszorg en milieubescherming...........................................................................50
Stappenplan schending art. 8 EVRM.....................................................................................................................51
Art. 1 protocol 1 EVRM en art. 17 Handvest: bescherming van eigendom................................................................51
Stappenplan schending art. 1 eerste protocol......................................................................................................52
Art. 6 EVRM equalty of arms.....................................................................................................................................52
Extra werkgroep aantekeningen...............................................................................................................................54
Constitutionalisering van behoorlijk bestuur.............................................................................................................54
Week 12: Unierecht en het Nederlandse bestuursrecht...........................................................................................56
Nederlands en Europees bestuursrecht.....................................................................................................................56
Relatie nationaal recht- Unierecht; enkele kenmerken.........................................................................................56
Institutionele en procedurele autonomie; gedeeld bestuur.................................................................................56
Bestuursrechtelijke verhoudingen; legaliteitsfricties; rechtszekerheid.................................................................56
Doorwerkingsinstrumenten..................................................................................................................................57
Implementatie van het Unierecht in de nationale rechtsorde: het implementatietraject..........................................57
De paradox van de institutionele autonomie............................................................................................................58
Legaliteit in een geïntegreerde rechtsorde en nationale bestuursorganen...............................................................58
Jurisprudentie...........................................................................................................................................................58
Europees recht en nationaal bestuursrecht: structuurkenmerken.............................................................................59
,
, Week 1: plaats en structuur van Awb in het bestuursrecht
Literatuur:
Aard en karakterisering
Bestuursrecht is het recht voor, van en tegen het overheidsbestuur:
Het geeft de grondslag voor bestuursoptreden en instrumenteert dit.
De uitoefening van de bevoegdheden die de wetgever aan het bestuur toekent, levert zelf vaak ook
weer nadere rechtsvorming op.
Het biedt de burger waarborgen tegen bestuursoptreden (bezwaar/beroep/beginselen etc.)
Het bestuursrecht vervult drie functies:
1. Een legitimerende functie
2. Een instrumentele functie
3. Een waarborgfunctie
Besturen is veel meer dan enkel het uitvoerenvan wetgeving (trias politica). Besturen is niet alleen het
nemen van concrete beslissingen waarbij belangen van individuele burgers rechtstreeks betrokken zijn,
maar betreft ook het door de overheid ‘besturen’ van de samenleving als geheel, door middel of op basis
van wet- en regelgeving. Bestuur is dan te omschrijven als het van overheidswege behartigen van het
algemeen belang, waar dit naar constitutionele en politiek-democratische maatstaven noodzakelijk wordt
geacht. Voor een goed beeld van het bestuur is het noodzakelijk de trias politica een beetje los te laten.
Het bestuur handelt in het algemeen belang: het bestuur zal vaak particuliere belangen moeten afwegen
tegen het algemeen belang.
Legitimerende functie
Het bestuursrecht voorziet het bestuursoptreden van een juridische grondslag. Concreet zie je dit in het in
het leven roepen van bestuursorganen, het toekennen van bestuursbevoegdheden en het regelen van
besluitvormingsprocedures.
Instrumentele functie
Dit is de rol die het recht speelt ten behoeve van de vaststelling en uitvoering van het overheidsbeleid. Het
recht wordt nu gebruikt als middel om een doel te bereiken.
Waarborgfunctie
Door de bestuursrechtelijke normering van het bestuursoptreden wordt de rechtspositie van de burger ten
opzichte van de overheid gewaarborgd. Dit wordt niet enkel mogelijk gemaakt door middel van
rechtsbescherming; de rechtsbescherming zorgt ervoor dat de waarborgen worden gehanteerd. Onder
waarborgen verstaan we de regels van de bijzondere wet, aangevuld door de algemene materiële en
formele beginselen van behoorlijk bestuur.
Algemeen en een bijzonder deel
Let op dat het bijzondere bestuursrecht naast de Awb ook een grote rol speelt. De grondslagen van het
overheidsbeleid en de vormgeving van de rechtspositie van de burger staan juist daarin en niet in de Awb.
Bijzondere deel
Het bijzonder deel van het bestuursrecht wordt op verschillende manieren geanalyseerd en ingedeeld. Te
onderscheiden vallen benaderingen, gebaseerd op:
Systeem en begrippen van het algemeen deel
Je gebruikt het bijzondere recht om het algemene beter te begrijpen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller RosanneBurm. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.33. You're not tied to anything after your purchase.
