Summary
Samenvatting Hoofdstuk 1 geschiedenis + begrippen
- Course
- Level
Samenvatting van het eerste hoofdstuk uit het vwo feniks boek met de bijbehorende begrippenlijst
[Show more]
Seller
Follow
jonnedaantje
Content preview
Samenvatting Hoofdstuk 1: tijd van jagers en boeren [tot 3000 v. Chr.]Paragraaf 1: Van jagers-verzamelaars naar boeren
Kenmerkende aspecten
- De levenswijze van jagers-verzamelaars.
- Ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen.
Rond 11.000 voor Christus ontdekten jagers-verzamelaars in het Midden-Oosten dat ze zelf eetbare
gewassen konden verbouwen. Daarna lukte het mensen vee tam te maken en te fokken. De gevolgen
van die verandering waren zo groot, dat we spreken van de Neolithische Revolutie of
landbouwrevolutie. Er zijn alleen ongeschreven bronnen van deze tijd.
Volgens de evolutietheorie is de mens vanuit Afrika naar het Midden-Oosten getrokken en heeft zich
daaruit over de wereld verspreid. Tegenover de evolutietheorie staan de creationisten, zij geloven dat
de aarde en alles wat daarop leeft, het gevolg zijn van een gecreëerde schepping, dit is volgens hen
het werk van god of meerdere goden.
De eerste mensen leefden als jagers-verzamelaars, de tijd waarin zij leefde is in een deelperiode van
de prehistorie die we het Paleolithicum (oude steentijd) noemen. Jagers-verzamelaars trokken in
kleine groepen rond. We weten niet veel over de immateriële kenmerken van hun cultuur. We weten
wel over hun grafgiften, daaruit kan je afleiden wat de overledene deed, belangrijk vond of wat zijn
status was, dit zou namelijk beslissen wat zij meenamen naar het hiernamaals.
De Natufiërs waren waarschijnlijk de eerste mensen die gingen experimenteren met het verbouwen
van granen. Door de uitvinding van de landbouw kon de bevolking groeien en namen ook de
nederzettingen in omvang toe. De landbouw is uitgevonden in het Midden-Oosten, in een gebied dat de
Vruchtbare Halvemaan wordt genoemd. De overgang naar een landbouwsamenleving noemen we de
Neolithische Revolutie. Daarmee brak een nieuwe tijd aan, het Neolithicum (nieuwe Steentijd). Rond
5000 voor Christus voltrok de Neolithische Revolutie zich ook in West-Europa.
De overgang naar een agrarische samenleving had grote gevolgen. Boeren waren geen nomaden meer
maar werden sedentair, ook gingen ze in stevig gebouwde boerderijen wonen in plaats van tijdelijke
hutten. Ook gingen boeren andere werktuigen gebruiken, behalve bijlen, messen, pijl- en speerpunten,
maakten ze ook sikkels, ploegen en maalstenen.
Paragraaf 2: Oude beschavingen, steden en staten
Kenmerkende aspecten
- Ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen.
Doordat de landbouwopbrengsten toenamen, kon de bevolking groeien. Een aantal kleine dorpen
groeide zelfs uit tot stedelijke gemeenschappen. De eerste steden ontstonden in Mesopotamië, het
huidige Irak, Syrië en Iran. Mesopotamië ligt tussen de Eufraat en de Tigris. In Soemerië, het zuidelijke
deel van Mesopotamië, lagen de eerste grote steden zoals, Ur, Eridu, Nippur, Lagasj en Uruk. De
succesvolle irrigatielandbouw leidde in de Nijlvallei (Egypte) en aan de oevers van de Gele Rivier
(China) en de Indus (India) tot grote veranderingen in de samenlevingen, zoals staatvorming en de
uitvinding van het schrift. Vanaf het moment waarop mensen het schrift gaan gebruiken, eindigt in hun
cultuur de prehistorie.
Rond 6500 voor Christus ontstonden in Soemerië aan de oevers van de Eufraat en de Tigris de eerste
dorpen. De enorme oogsten waren te danken aan irrigatielandbouw, de boeren gebruikten voor hun
akkers het vruchtbare slib van de oevers en leidden daar, via een ingewikkeld stelsel van kanaaltjes en
dammetjes, rivierwater naartoe. Door de irrigatielandbouw namen de sociale verschillen toe, meer dan
in normale landbouwsamenlevingen gebruikelijk was. Boeren die keer op keer een rijkere oogst
binnenhaalden, kregen meer aanzien en macht, deze boeren werden uiteindelijk politieke leiders. Om
oorlogen te vermijden lieten de koningen stadsmuren bouwen om hun steden goed te beschermen.
De dorpen in het zuiden van Mesopotamië waren rond 3500 voor Christus zodanig in omvang en
inwoneraantal gegroeid, dat we spreken van stedelijke nederzettingen. Het waren in feite kleine staten,
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jonnedaantje. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.00. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
82956 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now