Summary
Samenvatting Hoofdstuk 5 geschiedenis + begrippen
- Course
- Level
Een samenvatting van het tweede hoofdstuk van het feniks geschiedenis boek met bijbehorende begrippenlijst.
[Show more]
Seller
Follow
jonnedaantje
Content preview
Hoofdstuk 5: Tijd van ontdekkers en hervormers [1500-1600]Paragraaf 1: De wereld wordt groter
Kenmerkende aspecten
- Het begin van de Europese overzeese expansie.
- Het veranderde mens- en wereldbeeld van de Renaissance en het begin van een nieuwe
wetenschappelijke belangstelling.
Al voor 1500 ontdekten de Portugezen nieuwe zeeroutes: ze voeren langs de Afrikaanse kust naar
Indië (Azië) en namen specerijen mee naar Europa. Columbus voer westwaarts om Indië te bereiken
en ontdekte Amerika. Cartografen brachten de nieuwe zeeroutes en de ontdekte gebieden in kaart. Het
goud en zilver dat uit Zuid-Amerika kwam, leidde in Europa tot een enorme toename van
geldhoeveelheid en daarmee tot inflatie.
Ook in de Middeleeuwen waren er geleerden die wisten dat de aarde rond is, omdat deze kennis uit de
Oudheid niet helemaal verloren was gegaan. In het drukbevaren Middellandse Zeegebied wisselden
zeelui kennis uit over zeeroutes, zeestromingen en windrichtingen. Al deze kennis werd door
cartografen in redelijk betrouwbare kaarten weergegeven, maar daar stonden alleen Zuid-Europa,
Noord-Afrika en de Arabische wereld op. Door de ontdekkingsreizen in de vijftiende eeuw zou dit
beperkte wereldbeeld verbeteren.
De Portugezen organiseerden als eersten ontdekkingsreizen langs de noordwestkust van Afrika. Hun
doel was te kunnen concurreren met de Arabische handel in slaven, goud en ivoor. Zowel de
Portugezen als de Spanjaarden maakten bij hun reizen gebruik van de karveel. Voor de navigatie op
zee gebruikten ze het kompas en het astrolabium. Langs de route en langs kusten van de Indische
Oceaan bezetten ze eilanden en kustplaatsen, en versterkten die met forten en soldaten. Vanuit deze
factorijen dreven ze handel met de lokale bevolking. De verkenning van Afrika had nog een ander doel:
contact leggen met priester Johannes, die als christenvorst in Afrika zou heersen, om met hem een
pact te sluiten tegen de moslims. Portugal veroverde en koloniseerde in Azië geen gebieden.
Ook de Spaanse ontdekkingsreizen begonnen als een vervolg op de Reconquista. Columbus gebruikte
een door Toscanelli verbeterde kaart. Na vijf weken zette hij voet aan land in het Caribische gebied. In
1519 vertrok de Spanjaard Ferdinand Magalhães met vijf schepen en 250 man uit Sevilla om een
verbinding tussen de Atlantische en Indische Oceaan te zoek, een reis om de aarde dus.
In Midden- en Zuid-Amerika lagen uitgestrekte rijken van onder meer de Azteken en de Inca’s. Na
Columbus reisden meer Spaanse avonturiers naar de Nieuwe Wereld om daar gebieden te veroveren.
Deze conquistadores trokken gewapend het binnenland in. Bij hun veroveringen hadden de
Spanjaarden het voordeel van de bescherming van een harnas, een betere gevechtstactiek,
vuurwapens en meegebrachte honden en paarden die de inheemse bevolking veel angst aanjoegen. In
Zuid-Amerika werd de Incabevolking bovendien getroffen door de pokken, tyfus, de pest, de mazelen
en griep – Europese ziektes waartegen ze geen immuniteit hadden en die Spanjaarden vooruit waren
gesneld.
Als beloning voor hun veroveringen kregen de Spaanse conquistadores van de Spaanse koningen
grote landgoederen, haciënda’s, waarvan ze de opbrengsten mochten houden. De encomienda werd
de regel in de Spaanse en Portugese gebieden op het Amerikaanse vasteland. Dit juridische systeem
hield in dat een Spanjaard een aantal indianen onder zijn bevel kreeg om ze te onderrichten in het
katholieke geloof, in ruil voor een stuk land in Amerika. De lokale bevolking was echter niet bestand
tegen het zware werk en was bovendien geslonken door de ziektes die de Europeanen hadden
meegebracht. Veel mensen vluchtten het binnenland in.
De handelsstromen naar Europa veranderden. De Middellandse zee, Venetië en Genua weden minder
belangrijk omdat de specerijenhandel en het contact met Amerika via de Atlantische Oceaan
verliepen. Na verloop van tijd ontstond er een handelsdriehoek tussen Europa, Afrika en Amerika.
Jaarlijks voer er ook een retourvloot vanuit Amerika naar Spanje, beladen met goud en zilver. De
geweldige toename van goud en zilver in Europa had ook ingrijpende gevolgen. In Spanje, en spoedig
daarna ook in andere delen van Europa verloor het geld aan waarde.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jonnedaantje. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.00. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
82956 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now