Dit zijn standaard casus-uitwerkingen van de onderwerpen van het vak materieel strafrecht van de opleiding rechten aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. De 'rule' is uitgebreid weergeven en er zijn tips toegevoegd voor hoe de 'application' ingevuld moet worden.
Materieel strafrecht
Casusuitwerkingen
De (‘issue’ en) ‘rule’ uitgebreid weergegeven
Schuld/culpa
Issue…
Rule:
Eerst benoem je het wetsartikel waarin schuld/culpa een bestanddeel is, bijvoorbeeld art. 6 WVW
1994 (dood door schuld).
Dan geef je de definitie van culpa: verwijtbare aanmerkelijke onvoorzichtigheid.
Eerst werk je de objectieve kant uit (kan het vermeden worden). Hieronder valt de
onvoorzichtigheid, die je altijd als eerste uitwerkt, en het aanmerkelijke.
- Onvoorzichtigheid: is het gedrag van de verdachte in strijd met een geschreven norm (bijv.
verkeersregels) of een ongeschreven norm (bijv. voorschriften)?
Let hierbij op, onvoorzichtig gedrag is wederrechtelijk gedrag. Is er dus sprake van een
rechtvaardigingsgrond, dan is er geen sprake van onvoorzichtigheid.
- Aanmerkelijk: is er sprake van een ongeoorloofd risico, grove schuld? Hierbij toets je het
criteriumfiguur culpa lata. Zou een ‘gewoon mens’ het beter doen. Som hierbij de feiten en
omstandigheden op en trek dan een tussenconclusie.
Let hierbij op, eventueel kan je de gerantstellung meenemen in je motivering (de bijzondere
plicht voor beroepsbeoefenaren om te handelen met een bepaalde verantwoordelijkheid).
Nu werk je de subjectieve kant uit (verwijtbaarheid/voorzienbaarheid).
Je gaat na of de verdachte kon voorzien dat bepaald gedrag (handelen of nalaten) tot bepaalde
gevolgen zou kunnen leiden. In beginsel is hiervan sprake op het moment dat er sprake is van
aanmerkelijke onvoorzichtigheid. Toch kan een schulduitsluitingsgrond hier een uitzondering op
geven. Dit blijkt onder meer uit het arrest Black out, r.o. 3.6 en 3.7. Ga deze uitzonderingen dus
altijd na.
Application…
(Benoem eventueel r.o. 3.5 van Blackout.)
Conclusion…
,Roekeloosheid (in de zin van art. 6 WVW jo. 175 WVW)
Issue…
Rule:
Eerst benoem je het wetsartikel, art. 6 WVW jo 175 WVW. (En eventueel art. 5a WVW 1994)
Dan geef je de definitie van roekeloosheid: dit uit zich in de rechtspraak. Het gaat om een
buitengewone onvoorzichtige gedraging van de verdachte waardoor een zeer ernstig gevaar in
het leven is geroepen, alsmede dat de verdachte zich daarvan bewust was, althans had moeten
zijn. Benoem hierbij r.o. 3.3 van het Handrem arrest.
Let hierbij op, deze definitie hoef je niet uit te werken bij de ‘application’. Je hoeft hem enkel te
benoemen.
Dan benoem je de voorwaarden:
- De verkeersregels zijn geschonden door verdachte.
(Benoem bijv. de subs van art. 5a lid 1 WVW 1994)
- De verkeersregels zijn in ernstige mate geschonden.
(Is het een forse overschrijding? Het gevolg heeft hier in elk geval niks mee te maken en benoem
je niet. Benoem hierbij r.o. 3.3 van het Handrem arrest.)
- De verdachte heeft dit opzettelijk gedaan.
(Het opzet slaat op de verkeersregels schenden en deze in ernstige mate schenden. Dit vul je in
door te kijken naar de aard en het samenstel van de gedragingen, de omstandigheden waardoor
deze werden verricht en alle overige feitelijke omstandigheden van het geval. Dit is belangrijk om
te benoemen! Concluderend kijk je hierbij nog naar of het in samenhangend bezien naar
uiterlijke verschijningsvorm op de opzettelijke schending van de regels is gericht.
- Hierdoor was gevaar te duchten (aldus art. 5a WVW).
(Beoordeel of het in zijn algemeenheid voorzienbaar is).
Application…
Conclusion…
, Voorwaardelijk opzet
(Als het gaat om het strafbare feit moord, dan werk je ook de ‘voorbedachte raad’ en ‘de ander van
het leven beroven’ uit. Let op of er geen sprake is van zuiver opzet en werk dit eventueel ook uit)
Issue…
Rule:
Eerst benoem je het wetsartikel waarin het opzet een bestanddeel is, bijvoorbeeld bij art. 289 Sr
(moord).
Dan geef je de definitie van voorwaardelijk opzet: bewust de aanmerkelijke kans aanvaarden dat
een bepaald gevolg zal intreden.
Dan benoem je deze voorwaarden (benoem HIV r.o. 3.6):
- Aanmerkelijke kans:
Stel dit objectief vast. Let dus op de aard van de gedraging en de omstandigheden waaronder
deze is verricht. De aanmerkelijke kans slaat op het overlijden. Neem de algemene
ervaringsregels mee. De ernst van het gevolg neem je niet mee.
- Bewust (weten):
Hier objectiveer en normativeer je. Objectiveren: is het een feit van algemene bekendheid?
Normativeren: weet een normaal mens dit? Dus weet de verdachte dit? Zijn er contra-indicaties
die het tegendeel bewijzen?
- Aanvaarden (willen):
Ga naar of de verklaringen inzicht geven over wat er in het hoofd van de verdachte omging. Als
dit niet het geval is, dan kijk je naar de feitelijke omstandigheden van het geval. Benoem dan
‘naar uiterlijke verschijningsvorm’ en neem de contra-indicaties mee of laat ze achterwege,
vanwege de feitelijke omstandigheden. Als er geen sprake is van aanvaarding, dan kan er immers
sprake zijn van bewuste schuld.
Let hierbij op, het gaat bij de voorwaarde aanvaarden om het willen doden, niet op bijvoorbeeld
het willen schieten.
Let bij alle voorwaarden op, als de verdachte niet daadwerkelijk fysiek in levensgevaar is door
zijn/haar verwondingen, dan betrek je eventueel HR Steken in Buik bij de uitwerking.
Application…
Conclusion…
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller yannique9. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.47. You're not tied to anything after your purchase.
