De eerste toets van onderwijseenheid parodontologie. Maar niet de makkelijkste. Veel ingewikkelde leerstof, die ik toevallig voor jou heb samengevat! Mijn samenvattingen zijn volledig en uitgebreid soms in Jip & Janneke taal uitgewerkt. Succes!
Vatbaarheid voor parodontitis LES VAN BRUNO LOOS
Begrijp goed dat dit een multicausale ziekte is! Wij hoeven maar 2/3 ziektes te weten in vergelijking
met de dokter. Daarom moet je dit proces van cariës, gingivitis en parodontitis eigenlijk super goed
weten.
Verschil normaal plaatje en paro plaatje
Normaal:
- papillen aanwezig
- strak tandvlees
- roze
- bloedt niet bij aanraking
- geen botafbraak
Parodontitis:
- botverlies
- papillen
- niet sprak op het
Botverlies/verlies van aanhechting is irreversibel!!!
Verschil tussen gingivitis en parodontitis: bij gingivitis is er geen verlies van aanhechting (zacht
weefsel) of geen verlies van bot.
Bij parodontitis kun je behandelen en zorgen dat de ontsteking weg gaat, maar je kunt de papillen
bijvoorbeeld niet meer terug krijgen.
Als je een parodontitis patiënt hebt en je hebt hem afbehandeld, dan moet je hem altijd terugzien, je
bent je hele leven een parodontitis patiënt (denk aan iemand met suikerziekte, het geneest niet en je
moet altijd gecontroleerd worden!!! Het is een chronische ziekte, het betekent niet dat je hem niet
met succes behandeld maar dat is gewoon zo…). Zo’n parodontitis patiënt is altijd VATBAAR voor deze
ziekte.
Vormen van parodontitis (goed leren!)
Systeem dat je in Nederland toepast is van Van der Velden
- adulte parodontitis (komt het meest voor): boven de 35/36 jaar
- post adolescente parodontitis: 21-35
- juveniele parodontitis: 12-21
Kenmerkend: LJP (lokale juveniele parodontitis) vaak lokaal!!! Of alleen bij de molaren, of alleen bij
de incisieven. Het is niet zo dat zij meer plaque/tandsteen hebben dan anderen of niet meer ontstoken
tandvlees. Tandartsen zien dit niet vaak omdat zij nog geen DPSI maken, maar orthodontisten vaak
wel omdat zij röntgenfoto’s maken, dan worden nog geen orthodontische middelen gebruikt totdat
de ziekte constant is.
- pre-puberale (zeer zeldzaam): onder de 12 jaar
Casus 1:
Diagnose; gegeneraliseerd ernstige adulte parodontitis.
Vraag: wat is de oorzaak? Komt ie later op terug! Het is in ieder geval multi causaal.
Man, 58 jaar, rookt al 30 jaar en heeft diabetus type 2. 20 jaar al niet naar tandarts geweest en
poetst slecht
Geen bloeding bij roken geldt alleen bij een goed behandelde patiënt!!!! Als een patiënt onbehandeld
is, bloedt hij alsnog.
, Casus 2:
Vrouw 33 jaar, heeft nooit gerookt, moeder had ook parodontitis
Diagnose: gegeneraliseerd ernstige post-adolescente parodontitis. Oorzaak?
Casus 3: 16 jaar, nog nooit gerookt, jongen
Diagnose: gelokaliseerde juveniele parodontitis. Oorzaak?
Het is niet zo dat ie slechter poetst dan een ander, maar waarschijnlijk zit er aanleg achter.
Casus 4:
Meisje, 11 jaar, nooit gerookt
Diagnose: gegeneraliseerd ernstig pre-puberale parodontitis. Oorzaak?
Je ziet: mega veel botverlies, zelfs tot op de apex. Het tandvlees is heel opgezwollen.
Uitleg: zij heeft een ziekte waarbij de witte bloedcellen niet worden gemaakt dus bacteriën kunnen
helemaal niet opgeruimd worden
Welke vorm van parodontitis heeft de meest/minste aanleg
- meest: pre-puberaal – in de pubertijd heb je nog kort je tanden dus is parodontitis onwaarschijnlijk,
alleen met aanleg zou je dan parodontitis kunnen krijgen
- minst: adult – je hebt al ‘lang’ met je gebit en parodontium gedaan, het heeft langer de tijd gehad
om uit te groeien.
BELANGRIJKSTE DIA’S HIERONDER
Eerste aspect van parodontitis: het is een complexe ziekte, met meerdere oorzakelijke
factoren, die allen tegelijkertijd een rol spelen en met elkaar interacteren.
Denk bij complex niet gelijk aan moeilijk maar dat de factoren gewoon met elkaar interactie hebben
(dit is eigenlijk een wiskundige term) complexe ziekten schreiden niet langzaam voort, deze ziektes
heb je met periodes van ernstige periodes en afzakkende periodes (dat het even minder erg is)
Je hebt vijf groepen van oorzakelijke factoren (die tegelijkertijd aanwezig kunnen zijn en tegelijkertijd
een rol kunnen spelen).
1. omgeving: als de mond steriel is zou er geen tandplaque zijn, maar de mond is niet steriel. Op de
tanden wordt een biofilm gevormd en gaat het subgingivaal, bij sommige mensen reageert het
lichaam hierop. (individuele variatie in subgingivale microbiologie)
2. genetica of epigenetica (de DNA veranderd niet maar op het DNA worden veranderingen
opgemerkt, dit gebeurt tijdens het leven, door bijvoorbeeld roken), als je aan genetica denkt, denk je
aan genetische variatie. Ieder mens is natuurlijk uniek.
3. systemische ziektes (zoals suikerziekte, te veel suiker en te weinig insuline.
Als je te veel suikers hebt wordt suiker toxisch omdat ze aan eiwitten binden, ook aan
afweereiwitten, waardoor deze eiwitten niet meer goed werken/gehandicapt worden. Bij
afweereiwitten is het zo dat je dan vatbaarder bent voor andere ziektes.
4. lifestyle: bijvoorbeeld niet poetsen of niet naar de mondhygiënist/tandarts, roken, slecht eten
5. andere factoren: bijvoorbeeld occlusie articulatie problemen.
Generiek (algemeen) multi-causaal model voor parodontitis
Alle vijf groepen krijgen een even groot deel van het diagram, maar in het echt is de relatieve
bijdragen van deze factoren anders, want iedereen is natuurlijk anders. Als een patiënt bij voorbeeld
niet rookt is het lifestyle bijdrage kleiner en als iemand suikerziekte heeft zal de deel van systemische
ziektes weer groter zijn.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annabelkuijzer1997. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.
