Decreet basiscompetenties
Decreet basiscompetenties (opgesteld in1996): geeft weer over welke competenties (kennis,
vaardigheden en attitudes) een leerkracht moet beschikken = beroepsprofiel
De focus ligt op:
• Niet enkel kennisoverdracht à de leerling Beroepsprofiel
• Geen individu à schoolteam
• Niet kennis overdragen à leren leren
• Vernieuwen – aanpassen aan nieuwe contexten
Beroepsprofiel maakt onderscheid tussen 2 zaken
Beroepscompetenties Basiscompetenties
• Beroepscompetenties
• Basiscompetenties
Het beroepsprofiel
= is een omschrijving van de kennis, vaardigheden en attitudes die een leraar moet bezitten
• Opgesteld op basis van de verwachtingen van de brede maatschappij en het bedrijfsleven
• Vastgelegd door de overheid
• Doel: ervaren leerkracht moet deze kennis, vaardigheden en attitudes bij zijn
beroepsuitoefening bezitten
Het nut van het beroepsprofiel:
à Voor leerkrachten: je weet wat er van je wordt verwacht ten aanzien van de school, collega’s,
leerlingen en ouders
à Voor Hogescholen: het helpt hen voor de oriëntering van de opleiding (streefdoel)
à Overheid: Door het beroepsprofiel vast te leggen kunnen ze aan kwaliteitscontrole doen
(maatstaf)
à Scholen: Dankzij het beroepsprofiel weten ze wat hun leerkrachten kunnen
1.2.1 Basiscompetenties
Definitie: de omschrijving van de kennis, vaardigheden en attitudes, waarover iedere afgestudeerde
moet beschikken om op een volwaardige manier als beginnende leraar te kunnen fungeren. De
basiscompetenties stellen de leraar in staat door te groeien naar het beroepsprofiel
1.2.2 Beroepscompetenties
Definitie: omschrijft de kennis, de vaardigheden en de attitudes van een ervaren leraar bij zijn
beroepsuitoefening
1.2.3 10 functionele gehelen van de leraar a.d.h.v. 3 clusters :
Ten opzichte van wie heeft de leerkracht een verantwoordelijkheid?
Het beroepsprofiel en de basiscompetenties omvatten 3 clusters van verantwoordelijkheden van de
leraar. (… voor de lerende, …voor de school & …voor de maatschappij) Deze omvatten op hun beurt
“functionele gehelen” (= verschillende kennis, vaardigheden en attitudes) die de veelzijdigheid van
het beroep meteen duidelijk maken.
1
, Cluster A. De leraar is verantwoordelijk voor de lerende als:
FG1. begeleider van leer- en ontwikkelingsprocessen vb. de vaardigheid hebben om bijvoorbeeld de
beginsituatie van de leerlingen en de groep te achterhalen; een stappenplan opstellen
FG2. opvoeder vb. een positief leefklimaat creëren
FG3. inhoudelijk expert vb. in het onderwijsaanbod horizontale en verticale verbanden leggen;
bijscholen over een leergebied
FG4. organisator vb. de administratieve taken correct uitvoeren; hoekenwerk organiseren
FG5. innovator / onderzoeker vb. kennisnemen van de resultaten van onderwijsonderzoek;
klassikale problemen zelf onderzoeken en oplossen
Cluster B. De leraar is verantwoordelijk voor de school / de onderwijsgemeenschap als:
FG6. partner van de ouders / verzorgers vb. oudercontact
FG7. lid van een schoolteam vb. leerling doorverwijzen naar de zorgcoördinator
FG8. partner van externen vb. contacten leggen, communiceren en samenwerken met
jongerenadviescentra, gemeentelijke jeugdinitiatieven enz.; doorverwijzing naar logopedie
FG9. lid van de onderwijsgemeenschap vb. deelnemen aan het maatschappelijk debat over
onderwijskundige thema’s; koepelvergaderingen
Cluster C. De leraar is verantwoordelijk voor de maatschappij als:
FG10. Cultuurparticipant: vb. uitwisselingsproject ondersteunen
1.2.4 8 attitudes
Binnen alle functionele gehelen wordt eveneens de ontwikkeling van volgende attitudes nagestreefd:
A1 beslissingsvermogen: durven een standpunt in te nemen of tot een handeling over te gaan, en er
ook de verantwoordelijkheid voor dragen.
A2 relationele gerichtheid: in contacten met anderen kenmerken van echtheid, aanvaarding,
empathie en respect tonen.
A3 kritische ingesteldheid: bereid zijn zichzelf en zijn omgeving ter discussie te stellen, de waarde
van een bewering of een feit, de wenselijkheid en haalbaarheid van een vooropgesteld doel te
verifiëren, alvorens een stelling in te nemen.
A4 leergierigheid: actief zoeken naar situaties om zijn competentie te verbreden en te verdiepen.
A5 organisatievermogen: erop gericht zijn de taken zo te plannen, te coördineren en te delegeren,
dat het beoogde doel op een efficiënte manier bereikt kan worden.
A6 zin voor samenwerking: bereid zijn om gemeenschappelijk aan eenzelfde taak te werken.
A7 verantwoordelijkheidszin: zich verantwoordelijk voelen voor de school als geheel en het
engagement aangaan om een positieve ontwikkeling van het kind te bevorderen.
A8 flexibiliteit: bereid zijn zich aan te passen aan wijzigende omstandigheden, zoals middelen,
doelen, mensen en procedures.
2
, 1.2.6 Motieven voor het lerarenberoep – zelfdeterminatietheorie
Stress en druk Stress en druk welwillendheid vrijheid
Hoofdstuk 2 : Didactiek als wetenschap (PP2)
2.1 Algemene didactiek
Didactiek heb je nodig om op een efficiënte manier mensen zaken aan te leren.
De didactiek of onderwijskunde is de wetenschappelijke studie van de manier waarop men op school
kennis, inzichten, vaardigheden om problemen op te lossen en attitudes bijbrengt aan zich vormende
mensen. = de theorie van het onderwijzen en het lezen.
Steunt voornamelijk op theorie en onderzoek uit de psychologie en pedagogiek, alsook vanuit
neurowetenschappelijk onderzoek
2.2 Vakdidactiek
Vakdidactiek is de discipline die (toekomstige) leraren in staat moet stellen om de inhoud van een
vak in een bepaalde context te openen voor leerlingen.
2.3 Onderwijsorganisatie: macro-, meso- en micro niveau
Micro: leerkracht in de klas
Meso: onderwijs gemeenschap/ alle freinetscholen in Gent/ alle scholen in provincie
Macro: vanuit de overheid: alle scholen in Vlaanderen/ alle scholen in België
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller saradevos93. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.13. You're not tied to anything after your purchase.