Summary
Maatschappelijk Werk Verkennen samenvatting
- Course
- Institution
In dit document staat een volledige samenvatting van het vak Maatschappelijk Werk Verkennen.
[Show more]
Seller
Followcelinevanhorenbeeck
Content preview
Celine Van HorenbeeckMaatschappelijk Werk Verkennen
Rode cirkel: beroepsprofiel en kerndoelstellingen -> waarom doen we aan maatschappelijk
werk
Orange cirkel (Andy): principes die je richting geven op welke manier je met cliënten aan de
slag gaat
Gele cirkel: kerntaken -> wat ga je specifiek doen met cliënten om de kerndoelstellingen van
het MW te bereiken
HISTORISCHE PERSPECTIEF - ANDY
1. Terugblikken om vooruit te kunnen kijken
Terugblikken = je kan pas begrijpen waar je naartoe gaat als je kan terugblikken op waar je
vandaan komt
-> We kijken naar MW in de geschiedenis (de wortels van het MW) om het te verbinden met
het heden (het actuele MW)
1
,Celine Van Horenbeeck
2. Invloed van maatschappelijke ontwikkeling
Besef
Maatschappelijke ontwikkeling, de context, de tijdsgeest, het dominante denken… bepalen
hoe het MW er uitziet, toe en nu.
Context:
o Vroeger: oorlogen, epidemieën, hongersnood, vluchtelingenstroom,
armoedezorg…
o NU (nieuwe uitdagingen): corona, klimaat, superdiversiteit, digitalisering,
vermaatschappelijking van de zorg
Denken:
o Vroeger:
bv. beeld over armen – individueel schuldmodel
bv. beeld over kinderen – juridisch zoals een volwassene
o NU:
bv. beeld over armoede – maatschappelijke oorzaken
bv. beeld over kinderen – integrale jeugdhulp (2013)
Weet
MW heeft niet alleen kleur gekregen door de tijdsgeest, maar ook door het signaalfunctie.
= je moet als MWer signaleren met als doel juridische verandering (bv. door te mailen,
bellen, acties te voeren)
MW heeft ook steeds invloed gehad op de structuren in de samenleving, het beleid en heeft
maatschappelijke ontwikkeling in gang gezet.
Juridisch: ontstaan van sociale wetten en decreten: sociale zekerheid,
armoededecreet, budgetmeter, collectieve schuldregeling, oprichting DAVO (fonds
voor alimentatievordering), ‘Klare taal’ in juridische documenten …
Methodieken: Cliënten worden in plaats van gebruikers volwaardige partners:
participeren van mensen in armoede: ‘Verenigingen waar armen het woord nemen’,
patiëntenrechten: patiënten die deelnemen aan gezondheidsraden, werken met
ervaringsdeskundigen …
DUS - onthoud:
Er is een wisselwerking tussen de maatschappelijke
context en het ‘denken over’ maatschappelijk werk dat
sterk bepaald wordt door de tijdsgeest en continu in
verandering is.
Maatschappelijke ontwikkeling EN maatschappelijk
werkers (voorlopers en professionelen, internationaal
en nationaal) beïnvloeden de maatschappelijke
2
,Celine Van Horenbeeck
ontwikkeling én hebben invloed op de structuren binnen de samenleving.
Belangrijk:
De gemeenschappelijke centrale begrippen, principes en waarden van het MW die we al bij
de voorlopers terugvinden en ook bij de ontwikkeling van het professioneel MW en bij het
actuele (en toekomstige) MW, verschijnen soms op de voorgrond of verdwijnen wat meer
naar de achtergrond. Ze zijn steeds aanwezig, vroeger en nu.
Bij de voorlopers waren deze begrippen intuïtief aanwezig. Tijdens de professionalisering van
het MW krijgen die begrippen pas een naam, werden er methodes ontwikkeld, werden ze
wetenschappelijk onderbouwd, werden ze door het beleid opgepikt en structureel
verankerd:
bv.
Maatwerk: Maatzorg was van bij de grondleggers al aanwezig. Tine Van Regenmortel
onderbouwt dit begrip in haar boek: ‘Maatzorg’, 1996.
Systemisch werken: Pioniers werkten al omgevings- en gezinsgericht. Gezinsgericht
werken werd terug in de jaren ’90 van de vorige eeuw op de agenda gezet door de
Vlaamse regering.
Soms krijgen begrippen andere namen: Emanciperend werken is nu empowerment.
3. Voorlopers en professionalisering
3.1. Voorlopers
Géén professioneel MW – bestond nog niet
Pioniers en vrijwilligers
Vertrekkende vanuit liefdadigheid
Missie: mensen in armoede / mensen in kwetsbare positie in de maatschappij
helpen
vertrekken vanuit bewogenheid, geraaktheid en verontwaardiging
hebben als doel meer sociale rechtvaardigheid
grijpen in, in de leefomstandigheden
beogen duurzame structurele veranderingen
doen huisbezoeken (outreachend werken)
3.2. Liefdadigheid en barmhartigheid in Vlaanderen
Vroeger
Naastenliefde
Christelijke kerk: werken aan barmhartigheid (inspiratiebron MW?)
o Hongerigen eten geven
NU: Voedselbanken, de sociale kruidenier, gratis eten in St-
Elisabethziekenhuis, principe in daklozenzorg: bed, bad brood;
o De naakten kleren
3
, Celine Van Horenbeeck
NU: Het OCMW van Essen biedt aan mensen met een laag inkomen, zo
goed als nieuwe kleren van Studio 110. De Keeting, een vereniging voor
kansarmen heeft een winkeltje met kinderkleding …
o De dorstigen laten drinken
o De doden begraven
NU: Maatschappelijk werkers schakelen vaak ‘De eenzame uitvaart’ in,
een literair en sociaal project, waarbij dichters voor eenzaam
gestorvenen een persoonlijk gedicht schrijven en dit op de uitvaart
komen voorlezen
o De gevangenen bezoeken
NU: de maatschappelijk werker is nu nog een sleutelfiguur in de
gevangenis
o De zieken verzorgen
NU: MW op de sociale dienst van ziekenhuizen, ziekenfondsen,
verenigingen voor specifieke zieken, zoals kanker, ALS
o De vreemdelingen herbergen
NU: MW in asielcentra, asielzoekers aan hun rechten laten komen
NU
Afbrokkelen verzorgingsstaat -> filantropie (= uit liefde voor de mensheid) en
vrijwilligerswerk neemt terug toe
Minder vanuit religieuze overtuiging, eerder solidariteit, participatie, zelfontplooiing
Financieel-economische crisis, minder overheidsbudget, besparingen …
-> gevolg: vrijwilligers worden meer ingezet, vervanging van professioneel
maatschappelijk werkers
3.3. Armoedebestrijding in Vlaanderen
Vroeger
Armen zijn een probleem voor de maatschappij
Staat neemt meer verantwoordelijkheid op -> openbare orde handhaven
Armen zijn zelf verantwoordelijk voor de situatie / schande / straf van god
Scheiding Kerk en Staat wordt duidelijker
Begin 19e eeuw -> kinderen beschermen: uit huis gehaald en heropvoeding in groep
– specialisten voorzien standaardopvoeding, weten wat het best is voor het kind74
NU
Armoedebestrijding wordt vertaald in opvoedingsondersteuning?
Cirkels doorbreken (= generatie op generatie geen kansen hebben) en kansen
creëren
Valkuilen – hervallen in gedachte dat professionals het beter weten – druk van
maatschappij is groot op ouders
MW’ers worden ingezet om veiligheid te bevorderen en overlast te verminderen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller celinevanhorenbeeck. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.92. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73918 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now