Hoofdstuk 1
1.1 wat is bestuursrecht?
Openbaar bestuur: wanneer het gaat om het uitvoeren van bestuurstaken treedt in
verschillende manieren op en behartigt het eigen belang. Ze zorgen ervoor dat alles op een
fatsoenlijke manier verloopt.
Bestuursrecht behoort tot publiekrecht.
1.2 legaliteitsbeginsel en specialiteitsbeginsel
1.2.1 legaliteitsbeginsel
Het openbaar bestuur mag alleen als openbaar bestuur optreden als dat in de wet is
vastgelegd dit wordt het legaliteitsbeginsel genoemd.
1.2.2 specialiteitsbeginsel
het openbaar bestuur moet bij het afwegen van de belangen binnen het kader blijven van de
toepasselijke wet.
1.3 bronnen van bestuursrecht
drie rechtsbronnen zijn van belang:
- de wet
- jurisprudentie
- ongeschreven recht
beleidsregels en vergunningsvoorschriften
Beleidsregels: eigen richtlijnen voor het openbaar bestuur artikel 1:3 lid 4 Awb gelden
alleen voor het orgaan van het openbaar bestuur die ze heeft vastgesteld of waarvoor ze zijn
bedoeld.
Vergunningsvoorschriften: normen die gelden in het individuele geval, namelijk voor degene
aan wie de vergunning is verleend. kunnen bestaan uit rechtsnormen afkomstig van wetten
en lagere regelingen en uit regels die het bestuursorgaan dat de vergunning verleent,
voorschrijft.
Gelede normstelling: normen voor een bepaald geval worden bepaald door normen in
verschillende regelingen die dikwijls in een hiërarchische verhouding tot elkaar staan.
1.4 algemeen en bijzonder bestuursrecht
algemene bestuursrecht: bevat regels die op alle terreinen van het bestuurlijk optreden van
toepassing zijn.
Bijzonder bestuursrecht: bevat regels die speciaal zijn opgesteld voor de bijzondere gebieden
waarop het openbaar bestuur actief is.
Hoofdstuk 2
2.1 organisatie van het openbaar bestuur
,Het openbaar bestuur bestaat uit : overheidsorganisaties en uit organisaties of personen met
overheidstaken die niet tot de overheid behoren.
Er zijn 2 soorten overheidsorganisaties: openbare lichamen en zelfstandige publiekrechtelijke
rechtspersonen.
Openbare lichamen: De Nederlandse staatrecht is een gedecentraliseerde eenheidsstaat. Dat
wil zeggen dat de centrale overheid een deel van haar taken zelf uitvoert ( centraal) en een
ander deel heeft overgedragen aan lagere overheden (decentraal) die deze taken met eigen
bevoegdheden en op eigen gezag uitvoeren. In de grondwet staan 4 openbare lichamen:
De staat, provincie, gemeenten en waterschappen. territoriale of functionele openbare
lichamen.
Art 134 GW zegt dat er ook nog andere openbare lichamen worden ingesteld, namelijk
openbare lichamen voor beroep en bedrijf en andere openbare lichamen. Deze maken ook
deel van de overheid.
Art 2:1 BW: openbare lichamen zijn dus rechtspersonen die krachtens publiekrecht , dat wil
zeggen door een wet of lagere regeling zijn ingesteld. Ze kunnen dus feitelijke handelingen
en rechtshandelingen ( zijn gericht op een rechtsgevolg waardoor er rechten of plichten
ontstaan of worden gewijzigd) verrichten.
Orgaan: een persoon of een groep personen die een zelfstandig onderdeel vormt van een
rechtspersoon.
Zie tabel 2.1 blz 36
Het openbaar bestuur bestaat enerzijds uit openbare lichamen en andere rechtspersonen
die krachtens publiekrecht zijn ingesteld (overheidsorganisaties) en anderzijds uit
privaatrechtelijke organisaties of personen met bestuurstaken. Als deze (rechts)personen
kunnen zelf of via hun organen handelingen verrichten en als orgaan van het openbaar
bestuur optreden. De bevoegdheid hiertoe vloeit voort uit de wet.
2.2 bestuursorganen
2.2.1 het begrip bestuursorgaan
Art 1:1 lid 1 AWB:
Onder bestuursorgaan wordt verstaan:
A: een orgaan van een rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld
B: een ander persoon of college, met enig openbaar gezag bekleed
Art 1:1 lid 2 AWB: dit zijn bepaalde organen die niet als bestuursorgaan worden
aangemerkt.
- Formele wetgever, De Staten- Generaal, onafhankelijke organen die met rechtspraak
belast zijn, de Raad van State en de Nationale ombudsman
, 2.2.2 A-organen
A-organen: alle organen van de staat, de provincies, de gemeenten , de waterschappen en de
andere openbare lichamen. Organen van openbare lichamen en publiekrechtelijke zbo’s
(publiekrechtelijke zelfstandige bestuursorganen) zijn a-organen.
B-organen: personen of colleges die met enig openbaar gezag zijn bekleed. Zij worden niet
krachtens publiekrecht ingesteld, maar ontlenen hun openbaar gezag aan een duidelijke
opdracht tot het verrichten van een bepaalde bestuurstaak, waarbij zij voor burgers
bindende besluiten kunnen nemen. Behoren niet tot de overheid maar verrichten als
bestuursorgaan wel bestuurstaken. Bijvoorbeeld de leerplichtambtenaar.
Tabel 2.2 neem die over!
Dus privaatrechtelijke organisaties en personen die niet tot de centrale overheid behoren
maar waaraan wel openbaar gezag is opgedragen zijn b-organen.
2.2.4 belang van classificatie als a-orgaan of b-orgaan
3 redenen waarom het belangrijk is om te weten of een orgaan een bestuursorgaan is
1. Ten eerste bezitten alleen bestuursorganen bestuursbevoegdheden op grond waarvan
zij voor burgers bindende besluiten nemen.
2. Ten tweede gelden voor het handelen van een bestuursorgaan speciale regels van
bestuursrecht die voor een groot deel zijn vastgelegd in het AWB. Deze hebben
betrekking op het totstandkoming van besluiten en op de omgang met de burger.
- A-organen: zijn voor hun gehele functioneren aan de specifieke regels van het
bestuursrecht gebonden, dus ook als zij privaatrechtelijke rechtshandelingen
verrichten
- B-organen: geldt die gebondenheid alleen als zij openbaar gezag uitoefenen, dus als
zij de specifieke bestuurstaak uitvoeren die hen is opgedragen.
3. Ten derde bestaat in de meeste gevallen de mogelijkheid om bezwaar en beroep in te
dienen tegen besluiten van bestuursorganen. Een zbo kan aan de ene kant een
bestuursorgaan zijn waaraan een bijzondere wet publiekrechtelijke
rechtspersoonlijkheid heeft toegekend. Aan de andere kant zijn er zbo’s die slechts
bestuursorgaan zijn voor de specifieke bestuurstaak die hen opgedragen is.
2.3 bestuursbevoegdheid
Een bestuursbevoegdheid kan bestaan uit besturen, maar ook uit regelgeving en het
verrichten van andere handelingen. Volgens het legaliteitsbeginsel mogen bestuursorganen
alleen als het bestuursorgaan handelen en bindende besluiten nemen als daarvoor een
uitdrukkelijke wettelijke basis aanwezig is.
Figuur 2.3 blz 44
Attributie:
als een wet of lagere regeling een publiekrechtelijke bevoegdheid rechtstreeks toekent aan
een bepaald bestuursorgaan.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lieve567. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.90. You're not tied to anything after your purchase.