1. België: bekeken via zijn overheersers en koningen
1.1 Wat gaat aan de Belgische omwenteling van 1830 VOORAF?
De Zuidelijke Nederlanden waren met de Noordelijke door het Congres van Wenen (1815) opnieuw verenigd in het Verenigd
Koninkrijk der Nederlanden.
→ Bufferstaat tegen Frankrijk met als staatshoofd Willem I (Groothertog van Luxemburg) Regeren alsof de Franse revolutie en
zijn ideeën van vrijheid, gelijkheid,… nooit had bestaan: laat-Verlicht Despoot
Op basis van legitimiteitsprincipe: macht in onbeperkte maten en voor altijd had ontvangen van god.
Noord en Zuid waren al enkele eeuwen uit elkaar aan het groeien:
o Republiek: uitgegroeid tot een koloniale wereldmacht
o Zuiden: wingewesten van verschillende overheersers
Katholiek of Franstalig of dialectsprekend
Noorden: protestant en Nederlandssprekend
Economisch:
Goede alliantie liep vlug fout
W. wou grootste dingen realiseren en had daarvoor geld nodig wat een groot probleem was.
o Staatskas leeg in 1815
Noord en Zuid vulden elkaar aan
o Zuid: industrialisatie volop aan de gang
Steenkool en staal → Wallonië
Textiel → Gent
Landbouw: de percelen eerder klein en ging landarbeid samen met thuisarbeid.
o Noorden: Grondstof en afzet via zijn kolonies
Goede scheepvaart
Sterke handelsgeest
Financieel centrum
Belastingen wogen zwaarder door in Zuiden → wel geïnvesteerd (uitbouw havens, graven kanalen, …)
Verlicht Despoot:
Bestuur zelf in handen houden
Geen parlementair systeem
Koning: parlement proberen omzeilen voortduren
Ministers: verantwoording verschuldigd
Grondwet goedgekeurd door de Nederlanders, verworpen door de Belgen → nieuwe telling toe
o Hij regeerde eigenlijk bij koninklijk besluit en was verbaasd als daar protest tegen kwam.
Trad vaak autoritair op , poogde ook de pers te censureren → tegenstand uitlokte
Verschillende godsdiensten:
Bevorderde het niet-confessioneel onderwijs door stichten athenea en rijksuniversiteiten in Gent, Leuven en Luik
Onderwijs werd uit handen genomen van de geestelijkheid → katholieke kerk stijgen
Taal als bindmiddel:
Nederlands officiële taal in Vlaanderen
o Verfranste hogere klasse zeker niet gelukkig mee
Nederlands aanleren → onderwijzers uit Noorden
1820 economische depressie:
Aantal armen en werklozen vergrootte
Uiteindelijk zou het conflict langs deze breuklijnen (onderwijs, taal en vrijheden) opgestart worden. Liberalen, verfranste
burgerij, katholieken sloten in 1828 een ‘Monsterverbond’ tegen de koning.
,1.2 De Belgische omwenteling
1830:
Onder Invloed van de revolutie van de burgerij in Parijs braken relletjes uit in Brussel
Straatprotest (werkloze arbeiders) → burgerij burgerwacht oprichtte
o Herstelde de orde en eiste politieke hervorming
Belgische Voorlopig Bewind riep de onafhankelijkheid uit
Kiesgerechtigde Belgen kiezen een Nationaal Congres → België onafhankelijk
o Parlementaire democratie
Congres van wenen:
Opstand kwam tegen de constructie → gewapend tussenbeide komen
Londen had voorgesteld om de zaken te regelen op een conferentie
Nationaal Congres:
Maakte een grondwet (erg liberale tekst)
Constitutionele monarchie
Representatieve democratie
Op zoek naar ene koning → Surlet de Chokier (tot 21/7/1831)
België aanvaardde het gedrag XVIII (goedgekeurd door Londen) dat door de grootmachten was opgesteld.
Staatshoofd → Leopold van Saksen Coburg
Leopold I:
Nationaal Congres zich verzoende met de Europese mogelijkheden
Legde in Brussel de eed af op 21/7/1831
Getrouwd met Louise-Marie d’Orléans (politieke zet voor Frankrijk achter hun te houden)
Unionistische regering → maximum trachten te halen uit de mogelijkheden die de grondwet hem bood
Oprichting Liberale Partij → overwinning → einde van Unionisme
Lutheraan
Steunen op de katholieken, omdat hij de liberalen te progressief wantrouwde
Staatsinstelling te versterken
Internationaal vlak:
Nederland drong België binnen (tiendaagse veldtocht) → met behulp van Frankrijk kon België zijn onafhankelijkheid
behouden → wapenstilstand
Na de wapenstilstand
o Nieuw verdrag met Nederland → XXIV artikelen
Minder gunstig voor België
o België bleef onafhankelijk
o Maastricht en Nederlands Limburg afstaan aan Nederland
o Discussie over de Scheldemonding
o Limburg en Luxemburg bleef in ons bezit
Willem l:
Tekende XXIV artikelen in 1839
1848 → België gestabiliseerd → buitenlands respect voor ons land en zijn koning was fel gestegen
1.3 België tot en met WO l
Economie:
Algemene economische crisis
Afsplitsing Nederland geen economisch goede zaak
o Kwijtraken afzetmarkten, financieel centrum,…
Het jonge bewind moest bewijzen dat het op eigen krachten kon overleven
Leopold I:
Neutraliteit bevestigen en goede relaties met andere landen opbouwen
Banque de Belgique → financiering spoorwegen
o De lange-termijn-kredieten en de deelname van de banken in de ondernemingen, steunden de bedrijven in
hun mechaniseringproces.
, Verwerven kolonies:
Eerste 2 koningen (Leopold I en Willem I)
Belangrijke afzetmarkten worden
Belgische burgerij → koloniale projecten te duur en gevaarlijk
Parallelle diplomatie → mislukte overal
Willem I:
Onafhankelijke België nood aan een goede infrastructuur
Had:
o Infrastructuur
o Technologie
o Financiële aspect
Wou goed opgeleide mensen
Wallonië:
Bekend voor:
o Ijzer
o Steenkool
o Zink glas
o Wol
o Katoen
Rijk Walonië
Vlaanderen:
Ging erop achteruit
o Gentse katoennijverheid bloeide
Werd nog bestuurd door de grootgrondbezitters
Arm Vlaanderen
Koning Leopold II:
Belangrijkste koning
Minst populair
Militaire opleiding
Belangrijkste stokpaardjes:
o Industrialisatie
o Economische expansie
o Grote openbare werken
Verfraaiing van de steden en landschappen
Versterking van de defensie
Jongste neef Albert troonopvolger
Nam zelf initiatief en poogde regering
Parlement naar zijn hand zetten
Van cijnsrecht over tot stemplicht en algemeen meervoudig kiesrecht voor mannen
“België groter, sterker en schoner’
o Groter → door de verwerving van en kolonie
o Sterker → bouw militaire versterking en invoering algemene dienstplicht
o Economisch → verdere uitbouw infrastructuren en havens van Zeebrugge, Antwerpen en Oostende
Enorme bouwprojecten gepromoot en gerealiseerd
o Ingreep Brussel → gebouwen werden verfraaid en opgetrokken
Zocht naar een koloniaal imperium
o Financieel en politiek meer afhankelijk te zijn van de regering
Kolonisatie Kongo
o Sloot verdragen met inlandse stamhoofden
o Aardrijkskundige Conferentie van Berlijn erkende de andere landen de aanspraken van Leopold op de
Onafhankelijke Vrijstaat van Congo
Slaagde erin zijn onderneming als een actie van beschaving en uitroeien van de slavenhandelaars te
laten overkomen.
o Privé-initiatief
o Gefinancierd met eigen kapitaal
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sarahvanachter. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $13.92. You're not tied to anything after your purchase.