Class notes
Samenvatting TC1V19001 Historische en eigentijdse verbeeldingen van identiteit: literatuur, gender en media
- Course
- Institution
Door dit document te leren heb ik een 9 gehaald voor mijn tentamen.
[Show more]
Seller
Followrosannekoning
Reviews received
Content preview
TOC Identiteiten samenvattingenartikelen en notities
W2 Verbeeldingen van identiteiten, terreinverkenning
Identiteit
- Zit dynamiek tussen
- Veranderlijk- zowel op groeps als individueel niveau
- Groepen interfereren met elkaar: Je behoort niet tot een groep, hangt af van de
context. (docent op school, moeder bij kinderopvang)
- Meervoudig kruispuntdenken: Zoeken naar intersections. (iemand is vrouw, maar
jong en protestants) > je functioneert op assen (gender, leeftijd, etnische
achtergronden). (vrouwen zijn achtergesteld, maar het verschilt of je een vrouw bent
op hoge of lagere klasse, of je jong bent of oud: groep vrouwen moet je verder
compliceren)
- Dynamische constructen= iets gecreëerd/gemaakt door mensen, niet per se iets
natuurlijks. vaak in culturele contexten/media.
- Historisch geworteld
Eric Hobsbawm: Inventing Traditions
> 'Traditions' which appear or claim to be old are often quite recent in origin and
sometimes invented.
Invented tradition= Tradities van een natie worden ‘ontdekt’ (in plaats van dat zij al
bestonden) Tradities zijn ontdekt om natiegevoel tot stand te brengen en te voeden. Er wordt
een verleden gecreëerd uit het heden met drie doelen
1. vormen van sociale cohesie (prevalent tradition)
2. creëren of legitimeren van instituties/status/gezag (flowing from a sense of
identification)
3. socialiseren, oftewel het aanleren van waardesystemen en gedragingen (flowing from
a sense of identification)
Custom tradition=
- Their functions are technical rather than ideological and can be changed
when it’s more practical
Historisch geheugenverlies= Wij zijn collectief vergeten dat de tradities van nu toen zijn
bedacht
> Bestaande volksliederen kregen een nieuwe functie/Adaptation:
, - de inhoud van het lied is oud, maar de functie van het lied en de context waarin het
gezongen wordt is nieuw. Wekt de indruk dat het nu en het verleden op een lijn staan
(continuïteit, blijft hetzelfde). Doel hiervan is creëren van groepsgevoel/collectiviteit.
De ironie hiervan is dat dit lied in het verleden niet eens bestond, maar de indruk wek
je wel.
> Differences between old practises and invented practices:
- The former were specific and strongly binding social practices (shaking hand). The
latter tended to be quite unspecific and vague as to the nature of the values
- Old practises played a bigger part in the daily life of people than new practises did.
(However, this generalization does not always apply. Think of public life of the citizen
(media)
> Wetenschappelijke context: uitnodiging tot meer interdisciplinair onderzoek
Leerssen, Joep. Inleiding: Het toeval Nederlanden de cultivering van
cultuur
> Het beeld van een bestendig Nederland is gezichtsbedrog
- 7 verenigde nederlanden kwamen aan het eind van de 18e eeuw onder druk te staan.
In snelvaart een heleboel verschuivingen… Gevoel van crisis.
De republiek veranderde voortdurend van staatsvorm en territorium.
● 1795-1806 Bataafse Republiek (met behulp van Fransen)
● 1806-1810: Staat van Frankrijk (onder Lodewijk Napoleon)
● 1810-1813: Nederland ingelijfd bij Franse keizerrijk (onder Napoleon Bonaparte)
● 1813-1830: koninkrijk der Nederlanden (onder koning Willem I)
● 1830: België scheidt zich af en gaat in 1831 zelf als koninkrijk verder (ond
● 1839 Romp Nederland, met onduidelijke randgebieden.
In 19e eeuw ontstond Nederland als ‘toevalligheid’. Land moest worden gelegitimeerd en
gedefinieerd:
● Invention of tradition (Hobsbawm)
● Imagined community (Anderson)
Nederland en romantisch nationalisme
Begin 19e eeuw: actief bouwen aan gevoel van Nederland en wat daar dan bij hoort. Actieve
ingrepen om in het dagelijks leven van mensen te zeggen: Dit is wat nederland is, we
hebben gemeenschappelijk verleden waar we trots op kunnen zijn
gebeurde via
- monumentalisering (michiel de ruijter)
- musealisering (rijksmuseum)
In identiteitsconstructie centrale rol weggelegd voor:
● Gouden Eeuw
, - term werd gecreëerd in de 19e eeuw als de 17e eeuw, terugkijkend vinden we dit het
gouden moment van onze geschiedenis want moment van bloei en voorspoed
- republiek der zeven verenigde nederlanden ontstond als reactie op aanval tegen de
spanjaarden. deze ontwikkelde zich als succesvolle republiek (handel, zeevaart,
VOC) kunst en cultuur, mensen kwamen erop af, op allerlei niveaus bloei en
ontwikkeling
● Letterkunde
- Rol letterkundigen tijdens de groeiende bevlechting van nationale staat, nationaal
cultuur en nationaal historisch besef
> autonome rol
> formulering en verspreiding beelden van nationale identiteit en traditie
(doorgeefluiken)
> zijn het hechtvlak tussen de kunst en cultuur enerzijds en de staatskunde,
de institutionalisering en de politiek anderzijds
Driehoeksverhouding cultuurnationalisme
- Dichters, politici en filologen
Leefde er in de ‘Gouden Eeuw’ een gemeenschappelijk gevoel van Nederlanderschap?
Enerzijds: Nederlanders versus Spanjaarden
- lof voor jezelf. laten zien hoe minderwaardig de ander is en de betere jij (wij/zij).
gevoel van republiek, wij hebben betere eigenschappen (nuchter, vrijheid) op allerlei
manieren worden wij/zij relaties gelegd.
Anderzijds: Zeven verenigde nederlanden waren geen natie, ze functioneerden los in hun
provincie, dus idee van republiek was in de tijd helemaal niet zo heel erg! de realisatie
daarvan kwam pas achteraf
- Dit is wat Leerssen bedoeld; in het heden creëer je een beeld van het verleden. Heeft
niet zoveel te maken met hoe de historische werkelijkheid op dat moment was.
Gouden eeuw nog steeds dominant in onze nationale identiteitsvorming
- Nieuwbouw, straatnamen, knipoog naar toen
- Jan-Peter Balkenende ‘’VOC-mentaliteit’’ > vanzelfsprekendheid van hedendaags
denken over wat nederland is
Maar ook kritische stemmen
- Voorstelling over slavernij
- Schrappen woord Gouden Eeuw
Enkele uitgangspunten omtrent de Nederlandse c.q Vlaamse identiteit liggen ten grondslag
aan de hierna volgende beschouwingen
- Identiteit is een historisch product De Nederlandse cultuur stabiliseert temidden van
schokkende politieke wisselvalligheden.
- Identiteit wordt gecultiveerd om houvast te verschaffen in politieke onzekerheid Te
midden van de staatkundige wisselvalligheden demonstreren letterkundigen de
culturele geworteldheid en duurzaamheid van Nederland door oude teksten te editen
etc.
, - Identiteit is een silhouet dat vorm krijgt aan zijn buitenrand Grens- en afbakenings
conflicten in West-Vlaanderen en Oost-limburg (en niet in Amsterdam, Antwerpen bv:
de metropolitische centra)
- Identiteit komt van buitenaf en wordt op een buitenwereld bevochten De bepaling van
een Nederlandse identiteit is ontstaan in een dialoog en confrontatie met
buitenlanders.
Waarom is volgens Leerssen het negentiende-eeuwse denken in en om het Nederlandse
taalgebied gericht op cultuur, met de politiek als context en niet omgekeerd?
- Nationalisme is gebaseerd op een cultureel zelfbeeld en dat krijgt vorm in de wereld
van het vertoog, door historici, dichters, romanciers en filologen > Identiteit is kortom,
iets wat men zich toe-eigent.
● Leerssen, Joep, ‘Identity/alterity/hybridity’
Identity= identifiable
- permanence through time: something remaining identical with itself from moment to
moment.
Identiteit= geen historische constante, maar wel gebaseerd op het idee/beeld van een
gedeeld verleden: ‘a collective sense of identity is derived from a shared historical
awareness’. Er is geen een op een relatie, maar in de beeldvorming wel.
traditionele’ voorstelling van identiteit als:
•weinig veranderlijk
•statisch
•natuurlijk
•eeuwenoud
versus: (Leerssen)
•veranderlijk
•dynamisch
•geconstrueerd
•ontstaat in het heden: er wordt een verleden gecreëerd vanuit het heden
Alteriteit= ‘’ De ervaring van andersheid is constitutief voor identiteit’’ Je kan geen identiteit
hebben zonder dat je mensen hebt die anders zijn. Dus iets of iemand is anders, dus heb jij
identiteit.
Hybriditeit= onderscheid tussen identiteit en alteriteit ter vraag gaat stellen. Het andere wordt
ook altijd jezelf. Er is geen zuiver afgeleide identiteit. (Meisje is bv joods en protestants, ze is
het allebei. Ze heeft niet een identiteit, maar een mengvorm).
What changed during the period of humanism?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rosannekoning. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.70. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53022 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now