Hoofdstuk 1: Agogiek?
1. Agogisch handelen en agogiek
1.1. Veranderen
1.2. Agogisch handelen
1.3. Agogisch handelen en professionalisering
1.4. Agogiek als wetenschap
1.5. Balanceren tussen praktijk en theorie
1.6. Sleutelkenmerken van het agogisch handelen
1. Agogisch handelen en agogiek
1.1. Veranderen
Enkele voorbeelden:
Opvoedingsmoeilijkheden in een gezin
Jongeren met een negatieve kijk op de samenleving
Casus Silke p. 7
Twee betekenissen van veranderen
Veranderen overgankelijk gebruiken:
Dan ben jij degene die iets verandert
Bv. Ik verander de mening van mijn moeder
Veranderen onovergankelijk gebruiken:
Dan ben jij degene die zelf verandert
Bv. Ik ben zelf veranderd van mening na een discussie
Veranderen
= meestal
Spontaan
Onbewust
Niet doelgericht
Je ontwikkelt jezelf door te spelen, leren, werken op reis te gaan, televisie te kijken.
Mensen veranderen elkaar door samen te leven. De opvoeding verloopt spontaan,
via wederzijdse beïnvloeding en het stellen van modelgedrag.
1.2. Agogisch handelen
Bewust
Doelgericht
Agogisch handelen, agogie = Doelgericht en bewust een veranderingsproces opzetten
Agoog= Helpt, begeleidt of beïnvloedt anderen in hun veranderingsproces.
Agogiek= wetenschap die het agogisch handelen bestudeert en die
richtlijnen/aanbevelingen geeft voor het agogisch handelen
1.3. Agogisch handelen en professionalisering
Voor de industrialisering
a. Het leven van volwassen was duidelijk uitgestippeld in vaste patronen.
b. Mensen leefden in vrije kleine, besloten gemeenschappen met heel duidelijke
voorgeschreven normen, waarden en regels.
Na de industrialisering
a. Ontwikkeling van wetenschap en technologie: volwassen moeten bijleren en
veranderen om goed te blijven functioneren.
b. Individualisering, meer vrijheid om zelf te kiezen wat je doet.
Volwassen moeten zich voortdurend aanpassen aan nieuwe situaties en het
ontbreekt hen ook aan duidelijke voorbeelden, richtlijnen en kaders over hoe ze zich
precies moeten aanpassen.
Reactie: De maatschappij organiseert hulp en begeleiding aan (jong)volwassenen.
− Eerst door vrijwilligerswerk
− Later en steeds meer door betaalde krachten
In het welzijnswerk kenmerkte deze professionalisering zich door drie zaken
1. Differentiatie
Beroepsactiviteiten worden
- gestandaardiseerd
- duidelijk afgebakend
- maatschappelijk herkenbaar
2. Institutionalisering
Een vast patroon ontstaat in het handelen
Beroepsactiviteiten kenmerken zich door het volgen ve bepaalde werkwijze. Deze
kennis kan worden doorgegeven: beroepsopleidingen ontstaan!
3. Legitimering
Beroepsactiviteiten worden maatschappelijk erkend
- de kennis
- vaardigheden
die worden toegekend aan de professionals
2
, Gevolg van de professionalisering:
Het welzijnswerk krijgt een eigen functie in de samenleving.
Er ontstaan beroepsopleiding, beroepsorganisaties en
beroepscodes.
Werkveld (agogische werkvelden en agogische beroepen)
= Beroepskrachten houden zich bezig met specifieke doelgroepen en problematieken
Elke werkveld ontwikkelt zich op een eigen manier.
Ondanks de grote verschillen tussen de werkvelden, valt er een grote overeenkomst:
Verandering staat centraal binnen elke van deze werkvelden.
Beroepskrachten staan in voor het begeleiden van veranderingsprocessen
Professionalisering
= Verdere groei en ontwikkeling van de educatie voor volwassenen
= Ontstaan van een apart wetenschappelijk
= Studiegebied binnen de pedagogische wetenschappen
= (sociale) (ped)agogiek
1.4. Agogiek als wetenschap
De grondlegger van agogiek als wetenschap: Ten have (1906)
De agogiek bestudeert
Veranderingsprocessen
De beïnvloeding ervan op een wetenschappelijke manier.
Vanuit onderzoek en theorievorming geeft de agogiek richtlijnen en aanbevelingen
voor het agogisch handelen.
Vroeger De sociale agogiek profileert zich binnen de sociale
' wetenschappen. (de jaren 60 - 70)
Nu Agogiek is een vakgebied binnen pedagogisch wetenschappen
Agogiek als wetenschap strikt afbakenen of breed bekijken
Strikt
Agogiek = De sociale (ped)agogiek
De sociale (ped)agogiek onderzoekt:
3
, o Permanente vorming (volwasseneneducatie)
sociaal-culturele vorming en professionele vorming
o Jeugdwerk
o Samenlevingsopbouw/buurtwerk
o Algemeen Welzijnswerk
o Cultureel werk, kunsteducatie
Breed
Basiswetenschap, gezamenlijk fundament
= Dit is de insteek van dit opleidingsonderdeel
Agogiek als brede kijk op hoe je mensen kan veranderen, dus ook kinderen
(ped-agogiek) en ook als het moeilijk gaat (ortho-ped-agogiek)
1.5. Balanceren tussen praktijk en theorie
Figuur : Positionering van sociaal werk als het balanceren tussen theorie en praktijk
(Bron: Cockx & Gehre 2006)
= Het sociaal-agogisch werk balanceert steeds tussen het concrete. Het unieke aan de
ene kant en het abstracte, algemene aan de andere kent.
De theorie, het abstracte, het
algemene,…
Modellen
Sociaal werk A Sociaal werk B Sociaal werk
…
Situatie Situatie
Situatie
B …
A
De praktijk, het concrete, het
unieke,…
‘Niets is zo praktisch als een goede theorie.’ (K. Lewin, 1952)
‘Niets is zo theoretisch als een goed praktisch probleem.’ (D. Cartwright, 1978)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller icd1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.44. You're not tied to anything after your purchase.