Het Varken
Domesticatie:
Het varken (Sus scrofa domestica) stamt af van het wilde zwijn (Sus scrofa).
Origineel leefde het varken in heel Eurazië (behalve Syberische gebieden).
Door eilandenvorming ontstonden er verschillende soorten vóór domesticatie.
Het varken is gedomesticeerd met het rund ongeveer 10 000 jaar geleden.
Het varken heeft aan zelfdomesticatie gedaan:
• Vaak hangoren
• Minder atletisch gebouwd
• Bonte kleuren of wit
• Minder beharing of wolbeharing: met huid en haar eten
• Kortsnuitiger, langere rug, minder tanden
• Geen voortplantingsseizoen
Varkens worden ingezet in de humane geneeskunde: varkensinsuline, hartkleppen
Wild zwijn Tam varken
Weegt 50 kg Weegt 230 kg
6 biggen per jaar 30 biggen per jaar
Biggen wegen na 6 maanden 20 kg Biggen wegen na 6 maanden 100 kg
Topsnelheid: 40 km/h Topsnelheid: 17 km/h
19 rugwervels 21-23 rugwervels
- Worden vaak al op 90 kg geslacht
- Klemmen in neus om wroeten te belemmeren
o Alternatief varkensras: Kune Kune (meer gras eten dan wortels)
- Zeer goede reukzin (truffels)
- Intelligente dieren: kunnen getraind worden en zindelijk gemaakt worden
- Modderbaden: zonnebrand, insecten, thermoregulatie
- Bestand tegen gif van adders en cobra’s
o Mutatie op receptor: (belangrijke impulsen naar spier) verlamd als het
niet werkt
- Heterosis (nog beter dan vader en moeder)
1
, Rassenleer: Het Varken Marthe D’haeyere
o NL: varken of zwijn, beer (barg), zeug/gelt (= nog niet geworpen), big
o E: pig (swine/hog USA), boar (barrow), sow/gilt, piglet
o F: cochon, verrat (porc castré), truie/cochette, porcelets
o Gewicht : 50-350 kg
o Voeding : Omnivoor (eenmagig) (pig toilet)
o Levensverwachting : 15-20 jaar (wild 8-10 jaar)
o Leefwijze : kuddedieren
o Cyclus : 21 dagen
o Bronsttijd : geen voortplantingsseizoen (domesticatie)
o Zeug laten dekken na 6-10 maanden (uitgegroeidrasafhankelijk)
o Draagtijd : 114 dagen (3 maanden 3 weken 3 dagen)
o Meestal kunstmatige inseminatie met vers sperma
o Aantal biggen : vaak tot 14 (rasafhankelijk)
Reproductierassen (zeugenlijnen):
Geselecteerd op vruchtbaarheid, aantal levend geboren biggen per worp en
moedereigenschappen.
Soms hybride zeugen i.p.v. raszuivere zeugen, maar ook rassen zoals b.v.
- Belgisch landvarken
- Groot Yorkshire/Large White
- Scandinavische landrassen
Vleesrassen (berenlijnen) :
Geselecteerd op vleeskwaliteit, voederconversie (groei) slachtkwaliteit
(bevleesdheid) b.v.
- Duroc
- Piétrain
- Groot Yorkshire/Large White
2