Dit is een volledige samenvatting van het vak Dermatologie, gegeven door Prof.Dr. J. Lambert en gastsprekers in 2016 in de Universiteit Antwerpen. Deze samenvatting bevat al het materiaal uit zijn cursus (elk jaar onveranderd), mijn notities, enkele ezelsbruggetjes en alles is aangevuld met beeldma...
Terminologie
• Goed kunnen kijken, goed kunnen palperen!
• Om de 28 dagen nieuwe epidermis
• Dermis: bloedvaten en bindweefsel
• Subcutane vetweefsel: isolatie
• Letsel = beperkt
• Eruptie of rash = een meer veralgemeende aantasting vd huid
• Elementaire letsels:
o Altijd eerst kijken of het vlak of verheven is!
o Dan kijken hoe groot het is
o Dan kijken of er schilfers zijn
o Dan: is de huid intact?
o Meeste letsels zien rood
o Macula:
▪ = ‘vlak’
▪ Vlek in een bepaalde kleur
▪ Normaliter niet verheven
▪ Prent 1 & 2
o Papel:
▪ Vaste verhevenheid
▪ Normaliter < 5mm
▪ Prent 3
o Nodule:
▪ Grotere, vast verheven letsel (= zelfde als papel, maar dan groot)
▪ Prent 4
o Vesikel:
▪ Klein blaartje < 5mm diameter met helder vocht
▪ Kan in de epidermis gelegen zijn of onder de epidermis
▪ Prent 5
o Bulla:
▪ = blaar
▪ 5mm diameter
▪ Kan ook intra-epidermaal of subepidermaal gelegen zijn
▪ Prent 6
o Pustel:
▪ Collectie van pus in een blaar
▪ Kan steriel zijn (pus ≠ altijd infectie)
▪ Prent 7
o Cyste:
▪ Holte met epitheliale aflijning
▪ Prent 8
o Kwabbel (wheal, hive):
▪ Cfr. urticaria/netelkoorts
▪ Prent 9
,o Plaque:
▪ Een groter verheven letsel (papels, maar dan groter)
▪ Prent 10
o Schilfering:
▪ Kan pityriasiform zijn: kleine witte schilfering
▪ Psoriasiform: dikke schilfers
▪ Prent 11 & 12
o Erosie:
▪ Oppervlakkig defect van de epidermis
▪ Zonder extensie naar de dermis
▪ Heelt zonder littekenvorming (want geen defecten van dermis of dieper)
▪ Prent 13
o Ulcus:
▪ Diep defect zowel van epidermis als dermis
▪ Wél littekenvorming
▪ Prent 14
o Keratosis:
▪ Verhoornde verdikking van de huid
▪ Prent 15
o Lichenificatie:
▪ Chronische verdikking van de huid
▪ Met duidelijke tekening van de huidlijnen door het krabben of wrijven
▪ Prent 16
o Purpura:
▪ Extravasatie van bloedcellen
▪ Geeft een roodpurpere verkleuring vd huid
▪ Niet wegdrukbaar (zie je een purper letsel, druk erop!)
▪ Belangrijk klinisch teken
▪ Prent 17
o Telangiëctasieën:
▪ Gedilateerde dermale bloedvaten
▪ Prent 18
o Striae:
▪ Atrofische lineaire letsels van de huid
▪ Prent 19
,Dermatologisch onderzoek
• Anamnese:
o Zéér belangrijk
o Gegevens over de huidige klacht:
▪ Wanneer begonnen?
▪ Waar begonnen?:
➢ Zéér belangrijk
➢ Plooien of strekzijden
➢ Romp of ledematen
➢ Acraal of niet-acraal (= perifere lichaamsdelen vb. vingers, tenen)
➢ Aangezicht of niet
➢ Enz.
▪ Welke evolutie?
▪ Jeuk?:
➢ Ja of nee?
➢ Wanneer jeuk?
➢ ’s nachts wakker van de jeuk? (= serieuze klacht)
o Medische voorgeschiedenis:
▪ Vorige huidziekten?
▪ Atopie
▪ Interne pathologie?: vaak manifestatie op de huid!!
o Gegevens betreffende werk & hobby’s:
▪ Allergieën
▪ Chemische stoffen
o Familiale voorgeschiedenis:
▪ Atopie?
▪ Hereditaire syndromen?
o Medicatiegebruik:
▪ Vaak als neveneffect
▪ Vergeet niet de kruiden, vitaminen, thee, voedingssupplementen enz.
• Klinisch onderzoek:
o Beschrijving van de letsels cfr. elementaire letsels
o Scherp afgelijnd of vaag afgelijnd
o Monomorf (één soort letsel) of pleiomorf (meerdere vormen letsels)
o Configuratie: lineair, gegroepeerd/confluerend, annulair (ringvormig aspect)
o Koebner-fenomeen:
▪ Enkele klinische beelden hebben dit
▪ Enten van letsels op litteken
o Distributie: ledematen, romp, gezicht, schedelhuid, haargrens
o Symmetrisch?
o Strekzijde of plooien
o Hoofd- en nekzone
o Blootgestelde delen aangetast (denk aan zonpathologie)
o Nagels, haren, mucosae
o PROVOKE: plaats, rangschikking, omvang, vorm, omtrek, kleur, efflorescentie
, Histologie vd huid
• Algemene informatie:
o Zwaarste orgaan vh lichaam (16% vh lichaamsgewicht)
o Epidermis:
▪ Gestratifiëerd gekeratiniseerd/verhoornd plaveiselcelepitheel
▪ Ectodermale oorsprong
o Dermis:
▪ Bindweefsel, bloedvaten, zenuwen en haarfollikels
▪ Mesodermale oorsprong
o Hypodermis:
▪ ≠ huid
▪ Subcutaan weefsel
▪ Bind- en vetweefsel
o Prent 1: illustratie
• Functies vd huid:
o Beschermlaag tegen fysieke, chemische en biologische invasie
o Homeostase: temperatuur en water
o Sensibiliteit
o Secretie (vitamine D productie)
o Excretie (zweet)
• Epidermis:
o Epidermale derivaten bevatten haar, nagels, talg- en zweetklieren
o Melanine geproduceerd door epidermale cellen beschermt tegen UV-licht
o Cellen:
▪ Verhoornd plaveiselcelepitheel
▪ Keratinocyten
▪ Melanocyten
▪ Merkel cellen
▪ Langerhans cellen
o Dikke huid (glad): handpalmen, voetzolen, niet-behaard
o Dunne huid: behaard
o Dikte varieert:
▪ 75-150 µm voor dunne huid
▪ 400-600 µm voor dikke huid
▪ Totale huiddikte (epidermis + dermis) varieert ook: 4mm op rug, 1.5mm op hoofdhuid
o Epidermale lagen:
▪ Stratum basale/germinativum (prent 2, 3 & 4 (witte pijl)):
➢ Kubusepitheel geconnecteerd aan lamina basale
➢ Delende, epidermale stamcellen
➢ Turnover van 15-30 dagen voor cel is gemigreerd door alle lagen
➢ Basofielen, Merkel cellen en melanocyten
▪ Stratum spinosum (prent 5, witte pijl):
➢ Enkele lagen kubus-, polygonaal of plaveiselcelepitheel
➢ Cytoplasma heeft veel keratine-filamenten
➢ Cytoplasmatische uitbreidingen met desmosomen
➢ Sterk verdikt in handpalmen en voetzolen (zones met veel wrijving)
➢ Enkele delende cellen uit basale laag
➢ Langerhans cellen
➢ Projecties van melanocyten
➢ Psoriasis: huidziekte waarbij excessieve celverdeling voor verdikte strata
basale en spinosum zorgen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller SaStu1994. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.69. You're not tied to anything after your purchase.