Summary
Samenvatting Maatschappelijk Project
- Course
- Institution
Samenvatting (15/20)
[Show more]
Seller
Followsensiverbelen
Reviews received
Content preview
MAATSCHAPPELIJK PROJECTPowerpoint 1 – Wat is armoede?
INLEIDING EN DEFINIËRING
INLEIDING
Wat wil dat zeggen: arm, kansarm, …? hoe kunnen we daar betekenis aan geven?
Kunnen we daar van mening verschillen? Betekent ‘arm’ en ‘kansarm’ hetzelfde in België als in Niger?
De levensverwachting van Nigerezen bedraagt 60 jaar. Ze gaan gemiddeld slechts twee jaar naar school. In
1999 stief 27,5% van de Nigerese kinderen voor de leeftijd van vijf jaar. Zo’n 44,5% van de Nigeresen leeft in
schrijnende armoede, het BNP per inwoner bedraagt 906 dollar.
Kansarm in België, kan dat?
Statistisch spreken we over ongeveer 1/6 Belgen.
Covid en energieprijzen – stijgende armoede?
VAN CONCEPT NAAR DEFINITIES
Concepten van armoede/armoedemodellen:
- Diverse, mogelijke manieren om naar armoede te kijken
- Er bestaat geen neutrale definitie van armoede
- Niemand is voor armoede – maar armoede bestaat al millennia
Definities van armoede:
- Geven een preciezere omschrijving o.b.v. een concept
- Laat toe arm van niet arm te scheiden op basis van die definitie
Armoede meten via armoedemaatstaven
ARMOEDECONCEPTEN
Armoede kan verschillende betekenissen en benaderingen hebben
- Belangrijk om onderscheid te maken tussen absolute vs. relatieve armoede
- In België/Vlaanderen spreekt men vooral van een relatieve armoede
1
, Absolute armoede Relatieve armoede
= het niet kunnen voorzien in de eerste = een verwijzing naar de levensomstandigheden
levensbehoeften van een individu of groep in verhouding met
zijn/haar omgeving
5 basisbehoeften van de VN: onderdak,
eten, drinkwater, gezondheidszorg, Wat je nodig hebt in de context waarin
toegang tot lager onderwijs je zit: sociaal netwerk, kledij,
elektriciteit, technologie
ABSOLUTE ARMOEDECONCEPTEN
Verenigde Naties:
- Absoluut = schoon en drinkbaar water, voedsel, kleding, huisvestiging, gezondheidszorg
- Merk op dat het hier ook gaat over sociale voorzieningen (gezondheidszorg, …)
Armoede is niet alleen toestand maar ook: een sociale verhouding
Is er toegang tot drinkbaar water, een dokter, sociale huisvestiging … toegang of niet
hangt samen met hoe we de samenleving organiseren
Perspectieven van UNO
- Absolute armoede (Unesco maatstaf):
Niet genoeg bestaansmiddelen om te overleven: voedsel, drinkbaar water, dak
boven hoofd
+/- gelijk aan materiële armoede, extreme armoede, biologische armoede
Evolutie laatste eeuw: grote vooruitgang in %, wel nog steeds 800 miljoen mensen
Jaren 1970: 1 op 3 / nu 1 op 9 op wereldschaal
- In België in 2017: bijna onbestaande – nooit structureel
SECUNDAIRE OF RELATIEVE OF SOCIALE ARMOEDE
Niet mee kunnen met wat de samenleving als normaal beschouwt
- vb. niet kunnen deelnemen aan sociaal leven, niet kunnen studeren, …
- verschuift in de tijd: GSM / smartphone
- verschuift afhankelijk van plaats tot plaats / cultuur (vbn.)
Secundair of relatief: enkel een woordenspel of een betekenisverschil
- hangt samen met sociale verhoudingen – relaties – in de samenleving – sociale armoede
2
,DRIE PERSPECTIEVEN OM ARMOEDE TE VATTEN / CONCEPTUALISEREN
1. Kijken naar inkomen (= concept): beneden de 1,25$ = absolute armoede (= maatstaf)
2. Kijken naar de aanwezige hulpbronnen (voorzieningen) (= concept): is er onderwijs,
sociale zekerheid, voldoende arbeid? (maatstaf wordt ingewikkelder)
3. Kijken naar mogelijkheden / capability van mensen om te doen wat ze willen doen / te zijn
wie ze willen zijn (= concept) (maatstaf maken, nog ingewikkelder poging is HDI (Human
Development Index)
- Niet alleen aanwezigheid maar ook daadwerkelijk gebruik kunnen maken van
hulpbronnen
- Inkomen is één bron naast onderwijs, gezondheidszorg, sociale voorzieningen
- Voorzien in die hulpbronnen – private of publieke zaak: opvatting over samenleving
- Ongelijkheid mbt. (kunnen) gebruik maken van hulpbronnen is focus van derde
perspectief
LASTIGE KWESTIE
Uit elkaar houden:
- Concepten / modellen: hoe kijk ik – via welk beeld of frame – naar armoede
- Definities: precieze (wetenschappelijke) omschrijving
- Maatstaven – meten: hoe meet ik op basis van een bepaalde definitie de aanwezigheid van
armoede
- Armoedegrenzen: vanaf wanneer zeg ik dan: dit is armoede?
1,25$ maatstaf = inkomen
- Armoedegrens = cijfer (VN)
- Een absolute maatstaf omdat…
Minder dan 60% van mediaan inkomen in lidstaat EU: maatstaf = statische maatstaf met inkomen
als centraal gegeven
- Armoedegrens = cijfer 60% mediaan inkomen (EU)
- Een relatieve maatstaf omdat…
WELKE INVALSHOEK KIEZEN = WAAR LEG JE DE KLEMTOON: ECONOMIE OF
SOCIOLOGIE OF ÉN – ÉN
Economie Sociologie
- Klassieke invalshoek - Recenter perspectief
- Klemtoon op inkomen als indicator - Van inkomen naar sociale uitsluiting
- Armoede als toestand - Armoede als sociale relatie
- Te laag inkomen als oorzaak verklaren - Armoede als complex – vele dimensies en
gevolgen proberen begrijpen
3
, ARMOEDEDEFINITIES IN VLAANDEREN
Jan Vranken (socioloog en auteur jaarboeken armoede en sociale uitsluiting) en Vlaams
Armoededecreet
Armoede is een netwerk van sociale uitsluitingen dat zich uitstrekt over meerdere gebieden van het
individuele en collectieve bestaan. Het scheidt de armen van de algemeen aanvaarde leefpatronen
van de samenleving. Deze kloof kunnen ze niet op eigen kracht overbruggen.
DE DEFINITIE ONTRAFELD
Netwerk van sociale uitsluitingen
- Netwerk = interactie tussen verschillende gebieden
- Meerdere gebieden (individueel en collectief)
- Sociale uitsluiting = mechanisme dat armoede
veroorzaakt
(Vraag: is dit het enige mechanisme dat armoede
veroorzaakt?)
Armen versus de rest van de samenleving
- Wij versus zij denken / othering
- Verschuiving van armoede als probleem naar de armen (de probleemdragers)
- Deze stap vergemakkelijkt het tot een persoonlijk probleem maken van armoede
Algemeen aanvaardbare leefpatronen
- Zijn die er dan, wie bepaalt dat, symbolische dimensie van armoede
Kloof?
- Breuklijn / harde scheiding
- Is dat wel empirisch juist? Twistpunt
- Veel dynamiek in en uit armoede
- Ook generatie-armoede
Welke kloven?
1. Gevoelskloof
2. Kenniskloof
3. Vaardigheidskloof
4. Positieve krachtenkloof
5. Structurele kloof
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sensiverbelen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.01. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now