Summary
Samenvatting Privaat Recht
- Course
- Institution
Samenvatting (14/20)
[Show more]
Seller
Followsensiverbelen
Reviews received
Content preview
PRIVAAT RECHTLesopname 1: Personenrecht
DE PERSOON
BEGRIPPEN
Personenrecht
= Onderdeel van burgerlijk recht dat bepaalt wie in het algemeen een persoon is en welke zijn
rechten en plichten zijn als enkeling
‘vakgebied dat betrekking heeft op de status en de bescherming van de persoon als enkeling’
Familierecht
= Regelt statuut van de verhoudingen gebaseerd op afstamming en levensgemeenschap tussen
volwassenen
‘rechtsgebied binnen het burgerlijk recht dat de regels omvat betreffende de privaatrechtelijke
verhoudingen tussen personen, zoals huwelijk, geregistreerd partnerschap, echtscheiding,
alimentatie, afstamming en adoptie’
Persoon
= ‘Elke entiteit die drager kan zijn van rechten en plichten’
Soorten personen:
1. De natuurlijke persoon criterium: mens zijn
2. De rechtspersoon omwille van twee noden:
- Kapitaal samenbrengen
- Aansprakelijkheid beperken
vb. Intelligentere dieren, computers dan mensen; Deep Blue (chess match)
AI (Artificial Intelligence), Waze (welke routes zijn het kortste? Bepaalt steeds opnieuw)
- Huidige technologie, mens die steeds meer mechanische elementen bezit, …
vb. Sporter met speciale kunstbenen, voordeel (?) op de Olympische spelen
- Wanneer is mens geen mens meer, wanneer is machine een mens?
Grens dus gesteld op criterium “De natuurlijke persoon; échte mens zijn”
In de middeleeuwen: burgerlijke dood; juridisch geen mens meer, je was een object
Discussie 19e eeuw VS (slaven); goedkope textiel handelsconflict (vergeleken met
burgerlijke dood, slavernij DUS afgeschaft)
Ook in de middeleeuwen: dierenprocessen (dier werd als mens gezien); nu eigenaar
verantwoordelijk (NU: dieren geen recht en geen verantwoordelijkheden)
In de 19e eeuw: industriële revolutie weinig geld, samen met vrienden oprichten
Ruzie etc. en gevolgen vermijden; aandelen opgericht (kan je overkopen)
1
, 1889: Kruitfabriek in Antwerpen ontplofte: oorzaak is niet geweten, eigenaar was
aansprakelijk werd verantwoordelijk gesteld voor alle doden en gewonden (eindigde in
grote armoede) (BVBA’s: verkleinde aansprakelijkheid; huidige BV)
(Geraakt tot hoeveel er werd ingestoken)
Rechtspersoon werd opgericht
CATEGORIEËN VAN PERSONEN
1. Natuurlijke persoon: de mens met zijn rechten en plichten
2. Rechtspersoon: groepering van personen en/of middelen die aan het rechtsverkeer kan
deelnemen als drager van subjectieve rechten en plichten
DE RECHTSPERSOON
Problemen:
- Nood aan systeem voor kapitaalopbouw
- Nood aan beperking van aansprakelijkheid
Ontstaan van een aparte persoon, los van de mens
Onderscheid tussen:
- Publiekrechtelijke rechtspersonen
- Privaatrechtelijke rechtspersonen
- Feitelijke verenigingen
1. Publiekrechtelijke rechtspersoon, voorbeelden:
- Gemeenschappen,
- Gewesten,
- Lokale besturen
- Bpost (apart van overheid)
- Proximus
Zij dienen het algemeen belang waarvoor ze specifieke bevoegdheden krijgen, voorbeeld:
- Belastingen heffen
- Bindende reglementen opstellen (eenzijdig)
- Onteigenen
2
,Onduidelijkheid: privaatrechtelijke dan wel een publiekrechtelijke rechtspersoon?
De regel: de helft + 1 van de aandelen bij de overheid
= publiekrechtelijke rechtspersoon
vb. PostNL en bpost: van ambtenarenstatuur naar werknemersstatuut dus geen fusie
Telenet ging van overheidsbedrijf naar privaat
2. Privaatrechtelijke rechtspersoon, voorbeelden:
- Commerciële privaatrechtelijke rechtspersoon
vb. BV of Besloten Vennootschap (de vroegere BVBA)
- Niet-commerciële privaatrechtelijke rechtspersoon
vb. VZW of Vereniging Zonder Winstoogmerk
Kan niet zomaar opgestart worden:
1. Opmaak statuten
2. Neerleggen dossier
Feitelijke verenigingen:
- Geen aansprakelijkheidsbeperking: persoonlijk verantwoordelijk voor de daden die je
stelt in naam van de vereniging
- vb. jeugdverenigingen (persoonlijk voor gevolgen opdraaien)
Vakbonden willen geen rechtspersoonlijkheid, redenen:
- Stakingen zouden via de rechtbank kunnen worden tegengehouden
- Financiële aansprakelijkheid
Vakbond die zou moeten opdraaien voor gevolgen van stakingsactie (vernielen bijvoorbeeld
tijdens betoging auto, winkel, …)
Juridisch gezien: ontbreken rechtspersoonlijkheid is problematisch in praktijk
Plannen op tafel om vakbonden te verplichten (N-VA; geen rechtstreekse binding met
vakbond)
3
, Lesopname 2: Personenrecht
DE PERSOON: DEEL 2
DE NATUURLIJKE PERSOON
Natuurlijk persoon
= de mens, met een menselijk lichaam
Menselijk lichaam:
- Bescherming tegen derden: bescherming van de fysieke integriteit tegen inmenging
door derden
- Zelfbeschikkingsrecht: zeggenschap over je eigen lichaam
BESCHERMING VAN DE FYSIEKE INTERGRITEIT
Algemene regel: het lichaam is onschendbaar
Maar rekening houden met:
- Privaatrecht: geen enkel individu mag de fysieke integriteit van iemand anders
schenden (staan beiden op hetzelfde niveau, dezelfde hoogte)
- Publiek recht: het algemeen belang weegt zwaarder door dan het individueel belang
waardoor dwangmaatregelen mogelijk zijn, vb:
Verplichte vaccinatie tegen polio (in België, in Nederland niet; elk kind moet
voor de leeftijd van 18 maanden het vaccin krijgen, ouders strafbaar, het enige)
vb. man weigerde (religieus; getuige van Jehova): vrijheid van godsdienst maar
algemeen belang! Ook proportionaliteitsbeginsel: maatregel in stand houden
maar vaccin is risicovol “meer risico”; rechter vond dat het moet
vb. verplicht vaccin covid “algemeen belang”; risico’s vaccin wegen niet op
tegen voordelen voer voor discussie
Gedwongen opname van geesteszieken
= collocatie (vaak dwang of geweld)
Fouillering en arrestatie
Douanecontroles
vb. drugs in plastiek en inslikken (geraakt er langs onder terug uit); douaniers
doen handschoenen aan en zoeken of het in jouw darmstelsel is
Schending van de fysieke integriteit is slechts mogelijk onder bepaalde voorwaarden:
1. Legaliteit: staat het in de wet?
2. Finaliteit: dient het een democratisch doel?
3. Proportionaliteit: is het in verhouding tot het beoogde doel?
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sensiverbelen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.50. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50064 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now