Postpartale periode 1
Caroline Van Doninck, Stijn Adriaensens, An Bernaerts, Miek Brouns,
Vanessa De Bock, Bert De Groote, Els Driessen, Giovanna Gooris,
Inge Meyvis, Sophie Rimaux, Natacha Van de Craen, Yannic van Gils,
Luka Van Leugenhaege, Veerle Verheyen
Ineke Van Gestel
ARTESIS PLANTIJN HOGESCHOOL ANTWERPEN 1e jaar Vroedkunde
,Inhoud
Week 1: de kraamvrouw en borstvoeding .......................................................................................... 2
Fysiologie kraambed en veiligheid ................................................................................................. 2
Metabolisme – icterus neonatorum ............................................................................................... 6
Warmtehuishouding – opvang van de pasgeborene ..................................................................... 11
Borstvoeding ................................................................................................................................ 12
Week 2: het kind en kunstvoeding ................................................................................................... 26
Onderzoeksopzet en -design ....................................................................................................... 26
Babyvoeding – moedermelk versus koemelk ................................................................................ 37
Aandachtspunten bij een pasgeborene – ademhaling, spijsvertering en neurologisch .................. 38
Metabole screening in Antwerpen ................................................................................................ 43
Week 3: wondzorg, ontslag ............................................................................................................. 46
Dataverzameling ......................................................................................................................... 46
Wondzorg..................................................................................................................................... 53
Wetgeving ....................................................................................................................................59
Week 4: kind tot 1 jaar, wiegendood, vaccinatie, veiligheid, seksualiteit, psychosociale aspecten.... 72
Ontwikkeling van het jonge kind – van geboorte tot kleuter......................................................... 72
Vaccinaties ................................................................................................................................... 77
Wiegendood .................................................................................................................................80
Psychologische veranderingen tijdens de kraamtijd .................................................................... 84
Seksualiteit in het postpartum..................................................................................................... 89
,Week 1: de kraamvrouw en borstvoeding
Fysiologie kraambed en veiligheid
Inleiding
De postpartum periode duurt in theorie ongeveer 6 weken en wordt afgesloten met een
postpartumonderzoek. Deze periode duurt in praktijk eerder 9 maanden. Het kraambed duur
ongeveer 10 dagen. In deze periode zijn de eerste grote stappen van het ontzwangeren.
Veranderingen in de Tractus Genitalis
Uterus baarmoeder
De uterus weegt na de bevalling ongeveer 1kg. Deze moet zo snel mogelijk teruggaan naar een
gewicht van ongeveer 100g. Hiervoor moet het spierweefsel snel en krachtig inkrimpen. De uterus
gaat kort en krachtig samentrekken na de bevalling en een veiligheidsbol vormen. De uterus gaat
echter nooit meer gelijk worden van grootte als voor de zwangerschap. Wanneer de vrouw
borstvoeding geeft, gaat er oxytocine vrijkomen en gaat de baarmoeder sneller en harder
samentrekken.
Cervix baarmoederhals
Rond dag 10 postpartum gaat de cervix zo goed als gesloten zijn. De cervix gaat echter wel
onregelmatiger zijn en zal ook nooit meer volledig gesloten zijn. Er zal altijd een kleine spleet
blijven. Bij een multipara gaat er altijd al een beetje verstrijking zijn en gaat de cervix gelijk
verstrijken.
Ovaria
Tijdens de zwangerschap gaat er geen rijping meer zijn van de eicellen. Hormonen gaan ervoor
zorgen dat LH en FSH niet aangemaakt wordt. Als de placenta geboren is, gaat er geen remming
meer zijn van die hormonen en na een paar weken gaat er terug een menstruatie zijn. Als de vrouw
borstvoeding geeft, komt er oxytocine vrij. Oxytocine gaat een remming blijven geven op LH en FSH
waardoor er geen menstruatie gaat komen. Er is wel geen 100% zekerheid rond anticonceptie.
Vagina
De vagina gaat geleidelijk aan terug gaan naar de oorspronkelijke vorm. De diameter blijft altijd wel
groter dan voor de zwangerschap. Door borstvoeding en oxytocine is de vagina droger en is er geen
ribbelstructuur waardoor vrijen pijnlijk kan zijn.
Perineum
In het perineum kan er een episiotomie geplaatst zijn of de vrouw kan ingescheurd zijn. Hierdoor
kan dit nog zeer pijnlijk zijn. Dit heeft tijd nodig om te genezen.
, Veranderingen in de organen buiten de Tractus Genitalis
Urinewegen
Tijdens de zwangerschap was er een verhoogde filtratie, een verhoogde doorbloeding en meer druk
op de blaas. De nieren waren ook groter en zwaarder geworden. De urethers en de blaas waren
verzwakt door het hormoon progesteron. Daardoor was er meer kans dat er urine achterbleef en op
reflux van de blaas naar de nieren ( verhoogde kans op nierbekkenontsteking). Men had ook
makkelijker urineverlies.
Nu is er een verhoogde vochtafvoer door al het vocht dat opgestapeld is tijdens de zwangerschap.
Men heeft nu ook meer kans op stressincontinentie. Men kan dan urine verliezen wanneer men
moet niezen of lachen omdat ze minder controle heeft over haar blaas. Dit kan tijdelijk of blijvend
zijn.
Bekkenbodem en perineum
Men moet het perineum altijd blijven observeren tijdens het postpartum. Men kan altijd aan de arts
vragen om doorverwezen te worden naar een kinesist om te trainen op het bekkenbodem en de
buikwand. Als dit niet goed behandeld wordt, kan het een grote impact hebben op het verdere
leven.
Tractus digestivus maagdarmstelsel
Tijdens de zwangerschap kon men gemakkelijk last hebben van obstipatie. Dit kwam door
verslapping wegens de verhoogde progesteron en de druk van de baby. Men had ook een verhoogde
zuurproductie en last van terugvloei van maagsap. Dit gaat normaal gezien vrij snel terug herstellen
na de bevalling.
Buikwand
De buikspieren zijn onder serieuze druk gezet tijdens de zwangerschap en bevalling. Men mag deze
zeker niet gaan forceren door ineens terug buikoefeningen te gaan doen. Dit kan namelijk zorgen
voor een navelbreuk.
Stolling
Tijdens de zwangerschap was er een verhoging van het circulerend bloedvolume en de rode
bloedcellen waren met 50% toegenomen. Dit kwam door haemodilusie, het bloed werd verdund. Er
was ook een verhoogde stolling door fibroligeen. Dit is in enorme mate gestegen op het einde van
de zwangerschap om de geboorte van de placenta en eventuele bloedingen op te vangen. Dit zorgt
er wel voor dat je in het postpartum meer kans hebt op tromboses. Dit daalt wel na twee dagen
postpartum.
Bloedvolume, bloedsomloop en vochtbalans
Men gaat veel vocht afscheiden de eerste twee dagen postpartum. Men kan dan makkelijk 4kilo
gewichtsverlies hebben door het vochtverlies dat tussen de organen zat.
Metabole veranderingen
Er is een verminderde productie van insuline in de pancreas. Dit kan zorgen voor flauwtes. Er gaat
ook een verminderde productie zijn in de schildklier.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller InekeVanGestel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.88. You're not tied to anything after your purchase.