Geschiedenis samenvatting over hoofdstuk 9. De samenvatting is gemaakt via het boek Feniks en is gemaakt voor havo 5. De paragraven 1,2 en 3 met de bijbehorende kernaspecten zijn in de samenvatting verwerkt. Door het leren van deze samenvatting kun je makkelijk en snel een goed cijfer halen voor je...
KA=
- De crisis van het wereldkapitalisme.
- Het voeren van twee wereldoorlogen.
- Verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door
massavernietigingswapens en de betrokkenheid van de
burgerbevolking bij oorlogvoering.
In de 19de eeuw waren er een aantal grote mogendheden die de machtsevenwicht in stand houden:
- Groot-Brittannië
- Frankrijk
- Oostenrijk-Hongarije
- Rusland
- Pruisen
- Verenigde Staten Zij voerden een politiek van isolationisme (=een politiek die gericht is op
de wens van een land om zich te bemoeien met buitenlandse aangelegenheden).
Militarisme= voorliefde voor alles dat met het leger te maken heeft, zoals uniformen, medailles,
parades en discipline.
Omdat het Europese machtsevenwicht uit balans raakte, vormden de mogendheden
bondgenootschappen. Zo waren ze niet alleen als er oorlog uitbrak:
1. Duitsland, Oostenrijk-Hongarije en Italië. Ze werkten sinds 1882 samen.
2. Groot-Brittannië en Frankrijk. Ze voelden zich bedreigd.
Wapenwedloop= een denkbeeldige wedstrijd tussen twee of meer landen over wie verder is op het
gebied van wapentechnologie of wie de meeste wapens heeft.
Veelvolkerenstaat= een staat waarin meerdere volkeren onder hetzelfde bestuur leven.
Oostenrijks-Hongaarse kroonprins door Serviër vermoord.
Oostenrijk-Hongarije verklaarde de oorlog aan Servië. Doordat landen zich in bondgenootschappen
met elkaar verbonden hadden, raakten veel landen erin betrokken. Hierdoor kwam er oorlog.
Geallieerden vs centralen:
- Geallieerden: Verenigd Koninkrijk, China, Verenigde Staten, Sovjet-Unie en Canada
- Centralen: Duitsland, Oostenrijk-Hongarije en het Ottomaanse rijk
Doordat Frankrijk en Rusland bondgenoten van elkaar waren, zou Duitsland bij een grote Europese
oorlog van 2 kanten bedreigd worden. Om een tweefrontenoorlog te voorkomen, wilden de
Centralen eerst met een snelle aanvalsoorlog Frankrijk verslaan en vervolgens alle militaire kracht op
Rusland richten: schlieffenplan.
Op 4 augustus ging Duitsland België binnen, dit ging goed tot ze Noord-Frankrijk bereikte. Hier
hadden ze oorlog doormiddel van loopgraven. Dit heeft veel soldaten hun leven gekost.
, Doordat het beide partijen niet lukte om de ander te verslaan, werden steeds nieuwe wapens
ingezet.
Begin 1918 trok Rusland zich terug uit de oorlog. De Duitsers zetten al hun troepen in het westen. Dit
ging goed, maar de soldaten konden niet meer ze waren kapot. Ook kwamen er meer Amerikaanse
soldaten meevechten met Rusland. Dit leidde tot het Duitse verlies. in 1917 had Amerika besloten
om deel te nemen aan de oorlog.
Op 11 november 1918 tekenden de Duitsers de capitulatie (=overgave).
De overwinnaars van de Eerste Wereldoorlog (=een oorlog tussen veel staten die op wereldwijde
schaal wordt gevoerd) onderhandelde een vredesregeling. Met de verliezers werd een andere
vredesverdrag gesloten. Voor Duitsland werd het Verdrag van Versailles vastgelegd. Hierin stond
dat:
- Duitsland krijgt de schuld van de oorlog.
- Duitsland mocht een leger van max 100.000 hebben.
- Duitsland de oorlogsschade moest betalen.
- Duitsland grondgebied moest afstaan.
Dolkstootlegede het idee dat Duitsland de oorlog had verloren door verraad van interne vijanden.
Tijdens de vredesbespreking zorgde de Amerikaanse president voor de oprichting van de
Volkenbond.
Amerika probeert een economische wereldcrisis te voorkomen. Ze gaven hulp aan Duitsland.
Duitsland leent geld van Amerika om uit de schulden te raken, dit moest Duitsland geven aan de
geallieerden: Frankrijk, Groot-Brittannië, Rusland. Dawesplan
Na de Eerste Wereldoorlog ging het met de Verenigde Staten goed, er was een economische groei.
Dit was door de hoge productie. De Amerikaanse economie had nog wat zwakke punten:
- Protectionisme= economisch beleid waarbij de overheid de economie van het eigen land
bevoordeelt.
- De hoge invoertarieven, dit zorgde ervoor dat het voor Amerikaanse ondernemers moeilijk
was om producten te verkopen.
- Zeer ongelijke inkomensverdeling, kleine groep zeer rijken en een grote groep die amper kon
rondkomen.
- Slechte controle, bedrijven en particulieren konden veel meer geld lenen dan goed voor hen
was.
Door de snelgroeiende economie steeg de prijs van aandelen snel. In oktober 1929 was er een
beurskrach (=een plotselinge en zeer sterke koersdaling op de aandeelmarkt). Mensen verkochten
hun aandelen. Dit leidde tot een crisis (=economische neergang die zich uit in lage winsten, veel
faillissementen en hoge werkloosheid).
De Amerikaanse politici dacht dat door economische vrijheid de economie zelf zou herstellen. Als het
goed ging, moesten ze juist de economie afremmen. Dit deden ze door hogere belastingen. Door de
jaren heen hadden ze een soort spaarpot. Dit gebruikte ze in tijden van crisis. Ook gebruikten ze
het geld van Duitsland. Amerika haalde het geld van het Dawesplan terug, Duitsland wordt
kaalgeplukt.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller amsamenvattingen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.81. You're not tied to anything after your purchase.
