100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
hoorcollege preventie en straffen $5.88
Add to cart

Class notes

hoorcollege preventie en straffen

 4 views  0 purchase
  • Course
  • Institution

hoorcollege preventie en straffen

Preview 3 out of 19  pages

  • November 24, 2023
  • 19
  • 2021/2022
  • Class notes
  • Van wingerden & de keijser
  • All classes
avatar-seller
WEEK 1: PREVENTIE EN STRAFFEN > RECHTVAARDIGING
EN DOELEN VAN STRAF

Wat is straf?
 Men vindt straf vanzelfsprekend
o Zo vanzelfsprekend dat als er geen straf volgt, men gaat soms over op eigenrichting
 Domeinen
o Gezin, school, werk, strafrecht
o Hier in relatie tot formele strafrechtelijke regels
 Definities
o = Leed, deprivatie; iets dat onaangenaam wordt bevonden door de ontvanger
Voor een overtreding van een rechtsregel
o Opzettelijk opgelegd en als straf bedoeld door de mensen die het opleggen
o Die mensen hebben het formele recht dat te doen > straf hiermee onderscheiden
van eigenrichting
o = Straf is een als zodanig bedoeld door de overheid toegebracht leed op grond van
een in het strafwetboek als delict omschreven normschending
 Kern = straf is bedoelde/ intentionele leedtoevoeging
 Straf is problematisch > sprake van leedtoevoeging > hebt hier rechtvaardiging voor nodig
o Waarom leed en niet andere reactie nog
o Fundamentele coherente morele rechtvaardiging
 Hart > instrument om op een praktische manier te praten over de vraag waarom we
straffen? 2 lagen in rechtvaardiging
o Algemene rechtvaardiging/general justification > waarom straf en geen andere
reactie
o Bij positieve rechtvaardiging algemene rechtvaardiging > rules for allocation > wie
straffen we dan precies, wat voor straf en hoeveel straf
Belangrijkste benaderingen
 Retributivisme > Vergeldingstheorie, Absolute theorie, Just Desert(verdiende loon),
o (Deontologische theorie > straf in zichzelf rechtvaardig/intrinsiek goed om te
straffen)
 Utilitarisme > nutstheorie, relatieve theorie, instrumentalisme(straf middel om toekomstig
doel te bereiken), consequentialisme (met straf worden bepaalde consequenties beoogd),
o (teleologische theorie > straf gerechtvaardigd door doelen die in de toekomst heeft)
 Verenigingstheorie > hybride theorie, mixed theory
 Herstelrecht > restorative justice
o Gaat hier niet over straf, maar om een interventie
o Puur gericht op oplossen conflict tussen dader en slachtoffer
Retributivisme:
 Straf is verdiend leed en daarmee intrinsiek goed
 2 varianten:
o Negatief retributivisme > straf heeft een beperkende limiterende werking
o Positief retributivisme > straf moet
 Negatief retributivisme > straf moet niet, maar als je straft 2 regels:
o Alleen schuldigen komen in aanmerking voor straf
o Een schuldige kan en mag nooit zwaarder gestraft worden dat evenredig is aan de
ernst van het feit en de mate van schuld
o  Geen algemene rechtvaardiging, slechts een limiterende werking

, Positief retributivisme >
o Kant grondlegger > straf heeft een intrinsieke morele waarde
o Mensen zijn morele rationele wezens > essentie van mens zijn > onze plicht om
mensen aan te spreken op hun moraliteit > daarom intrinsieke morele waarde van
straf -> straf is een morele plicht
o 1. Straf moet want straf is intrinsiek goed
o 2. Hoe dan > oog om oog, tand om tand
o Straf moet want straf is goed (beeld van kant) > categorisch imperatief > is dat wel
een algemene rechtvaardiging voor het straffen? Is het niet > waarom moet je
mensen op hun moraliteit aanspreken met het toevoegen van leed? Waarom is
leedtoevoeging gepaste reactie? Reactie moet, maar Kant beantwoord niet waarom
straf dan moet
o Kants blijvende invloed
 Mens is ene rationeel moreel wezen dat in staat is tot moreel begrip
 Mens mag daarom nooit als middel worden aangewend voor toekomstig
(collectief) doel
 Algemene rechtvaardigingen pogingen:
o Intuïtionisme > intuïtie om iets te bestraffen wat fout is. Hoe onderscheidt straf zich
dan van wraak?
o Verstoorde balans herstellen >
 Annulment > straf kan de morele balans in de samenleving herstellen,
doordat de straf het misdrijf ‘annuleert’ doormiddel van leed
 -> Komt nog steeds niet uit de morele coherente rechtvaardiging
 Oneigenlijk verkregen voordeel ontnemen, maar waarom moet dat met
leedtoevoeging?
 Hedendaagse retributivisme > Von Hirsch
o Straf is verdiend leed
o Nieuw > met straf wordt een afkeurende boodschap uitgedragen aan rationele
wezens die in staat zijn tot moreel begrip
o Afkeuring in vorm van leedtoevoeging zodat de boodschap ook echt aankomt
 En zodat er voor iedereen in de samenleving een goede reden is om van
misdaad af te zien -> bent aan het refereren aan een doel in de toekomst >
verenigingstheorie want maakt gebruik van utilitarisme
o Straf moet proportioneel zijn aan de ernst van het misdrijf en de verwijtbaarheid van
de dader
 Proportionaliteit >
o Belangrijk om te voorkomen dat iemand zwaarder gestraft wordt dan verdiend is
voor het nut van andere
o Ordinale proportionaliteit > 3 principes
 Gelijkwaardigheid > Soortgelijke misdrijven moeten soortgelijke straffen
krijgen
 Rangorde > als misdrijf A ernstiger is dan misdrijf B, dan straf voor A altijd
zwaarder dan straf voor B
 Verhoudingen/relatieve afstanden > Als A veel ernstiger dan B, en als B iets
ernstiger dan C, dan dienen die verschillen in de straffen voor A, B en C terug
te zien zijn
o Cardinale proportionaliteit > principe van ordinale proportionaliteit + hoeveel straf:
 Numerieke verankering van schaaluiteinden
Exact vaststellen van punten op de schaal
Hoeveel straf verdient misdrijf X en hoeveel meer dan misdrijf Y
 Vergelding zegt niks over hoe hard je moet straffen, zegt iets over ordinale proportionaliteit

,  Vergelding/retributivisme vaak geassocieerd met hard straffen > klopt niet
o Vergelding > proportionele leedtoevoeging
o Gaat om het proportioneel uitdrukken van afkeuring en gaat daarmee bepaalde
vormen van afschrikking tegen
Utilitarisme:
 Nastreven nut voor samenleving
 Straf gerechtvaardigd met doelen in de toekomst > vergroten van gemeenschappelijk welzijn
 1. Preventie is algemene rechtvaardiging voor straf > toekomstig nut moet groter zijn dan de
straf van de kosten
 2. Hoeveel straf > niet meer dan nodig is om het doel te bereiken
 Proportionaliteit > utilitaristisch > straf proportioneel aan wat nodig is om het nut te
bereiken
 Ernstige misdrijven geen nut te bereiken > straffen we niet > geen deontologische
rechtvaardiging
 Morele adder > extreem zware straffen of zelfs straffen van onschuldige rechtvaardigen als
er maar voldoende nut mee wordt bereikt?
o In beginsel geen begrenzing in de mate en wie gestraft wordt
 Praktische adder > als beoogde nut niet wordt behaald??
o Moet weten dat het doel in voldoende mate bereikt wordt
 Oplossingen > greep naar negatief retributivisme > alleen de schuldige mogen gestraft
worden en niet zwaarder aan wat nog evenredig is aan de ernst van het feit en de
verwijtbaarheid van de dader
 Strafdoelen om nut te bereiken:
o Generale preventie/algemene > algemene afschrikking, normbevestiging
o Speciale preventie/individuele > individuele afschrikking, onschadelijkmaking
(incapacitatie), rehabilitatie/resocialisatie (werken aan vaardigheden van individu,
voorkomen dat individu in de toekomst in de fout gaat)
 Rehabilitatie > kunt uitkomen op een interventie die uiteindelijk zwaarder is
dan een proportioneel vergeldende straf
 Interne conflicten:
o Duidelijke aanknopingspunten voor rehabilitatie via taakstraf -> individuele
preventie, maar
o Een zware exemplarische straf worden veel potentiele plegers afgeschrikt ->
generale preventie
 Utilitaristen > zouden hiervoor gaan
 Grondleggers utilitarisme > Benthem > meeste nut bereiken door algemene afschrikking
o Gevaar van onschuldige straffen en extreem zwaar straffen
o Beccaria > sociaal contract > nooit meer straffen dan wat in verhouding staat tot
minimaal hoeveelheid vrijheid die mensen hebben opgegeven aan de overheid om
ieders belang te waarborgen  limiterende negatieve werking op utilitaristische
straffen

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller noanolte. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $5.88. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

53068 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$5.88
  • (0)
Add to cart
Added