Summary
Samenvatting Niemand is een eiland - Sociologie
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting bestaande uit: - cursustekst - informatie uit de powerpoint - notities uit de les
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
emmaooghe
Reviews received
Content preview
‘Niemand is een eiland.’ – John DonneEen inleiding in de sociologie.
Deel 1: Ik en de samenleving.
Hoofdstuk 1: Op ontdekkingstocht door een bekend gebied?
Over de eigen aard van de samenleving.
1. Het dagelijkse leven door de bril van een socioloog.
Sociologische bril:
- Nodig voor het dagelijks waarnemen => structuur + betekenis geven
- Achterliggende werkelijkheid een betekenis geven
Sociologische verbeelding = het bewustzijn dat onze
individuele ervarings- en belevingswereld verband houdt met
een bredere samenleving.
3 componenten
Biografie = alles wat mensen meemaken in hun leven.
Sociale structuur = geheel van sociale relaties die iemand
heeft.
Geschiedenis = historisch verloop doe invloed heeft op sociale
structuur.
1
,Over eten en drinken
• Primaire behoefte
• Sociale en culturele context vb. stokjes tov bestek
• Sociale patronen vb. brunchen op zondag, eten voor de tv
• Kookboeken: verraden culturele verschuivingen
• Koffie van ‘alledaags’ naar ‘sexy’ en als ‘vriendelijke drug’
Over sport
• Verbonden met een bepaalde sociale status
o Hoge SES: skiën, zeilen (weinig fysiek contact)
o Lage SES: boksen, motorcross
Statussymbool = een teken dat niet functioneel wordt gebruikt (zoals uniform van politieagent), maar als
verwijzing naar rijkdom, macht en prestige.
Over lifestyle en lijstijl
• Wat men lijkt te zijn
• Één duidelijk voorbeeld van lijstijl: ideale vrouwelijke en mannelijke lichaam
• Cultuur van de look: meestal voor elite
‘Conspicious consumption’ = een nieuwe elite, een streefklasse, die zich niet langer onderscheidt adhv
haar inkomen of materiële consumptie, maar adhv subtiele vorm.
Verfijnde kennis en cultuur etaleren en zich distantiëren van de grauwe massa vb. VSCO-girl
Over liefde
• Verliefdheid mag blind zijn, partnerkeuze niet
• Mensen huwen binnen hetzelfde sociale milieu
o Veel gemeenschappelijkheden
o Minder risico op conflicten
o Sociale druk
Contingent maar niet arbitrair? – Elchardus, Spruyt en Vanroelen
Contingent = besef dat alles anders had kunnen zijn dan hoe het is: eten, kledij, historisch verloop…
Arbitrair = louter toevallig, willekeurig.
Het is niet omdat een bepaald gebruik anders had kunnen zijn dat er geen goede reden bestaat waarom het
nu zo is.
2. Niemand is een eiland – zeker niet in tijden van corona.
We kunnen niet zonder elkaar
Elk individu en elke bevolkingsgroep is belangrijk voor de samenleving
(niet enkel economisch)
Relationeel karakter, wederkerigheid van elk samenlevingsverband => relationele: socioloog
Scherpt de coronacrisis onze sociologische waarneming aan?
• Optimistische kijk & wederkerigheid => welbegrepen eigenbelang
• Sociologen aan de zijlijn gehouden
2
,(Toenemende) ongelijkheid en armoede
• Mensen in armoede kwetsbaarder voor corona
• Gekleurde mensen disproportioneel harder getroffen
Zijn ‘bubbels’ ook netwerken?
• Bubbel van 15 = 100% sociaal contact (wisselwerkingen)
• Sommige bevolkingsgroepen meer risico op besmetting
Belang van sociale contacten, interactie en communicatie
• ‘Blijf in uw kot’ => chique villa’s tov studentenkoten, studio’s
• Dramatische gevolgen voor fysieke isolatie vb. woonzorgcentra
Over het belang van draagvlak: twijfelaars en antivaxers
• Complotdenkers => self-fulfilling prophecy
• Individuele vrijheid beschermen
• Wantrouwen in overheid, elite en big-farma
• Fake news tov wetenschappelijke feiten en ervaringen van betrokkenen
Het ‘verzet’: omwille van de aanslag op ‘de’ vrijheid of bij gebrek aan solidariteit
• Verzet tegen beperkende maatregels, vooral beperkingen die de middenklassen treffen
• Opstand tegen ‘de elite’, wantrouwen en zich niet gehoord voelen
• Verzet in naam van vrijheid, maar wiens vrijheid?
• Solidariteit: warme tov koude (structurele)
3. Een stap verder: een sociologische blik doet beter begrijpen.
3.1. Echtscheiding.
Actor: persoonlijke redenen – psychologische gevolgen
Factor: maatschappelijke oorzaken en gevolgen vb. armoede, schoolachterstand kind, huisvesting
Echtscheidingsfenomenen:
- Tweeverdienersgezinnen: economische onafhankelijkheid, sociale contacten buiten gezin
- Verminderde sociale druk om samen te blijven omwille van kinderen
- Verminderde sociale druk op privéleven door kerk en familie
- Langere levensverwachting
- Inkorting echtscheidingsprocedure
Sociologen: patronen zoeken binnen de samenleving (geen persoonskenmerken)
vb. politieke voorkeur, job, stedelijke context tov platteland
Echtscheidingen in coronatijden:
- Kwart meer echtscheidingen meteen na lockdown
- Meer huiselijk geweld
3
, 3.2. Suïcide.
Hoog Vlaams suïcidecijfer
Patroon?
- Meer bij lager opgeleiden
- (langdurige) werklozen
- Alleenstaanden
- Mensen jonger dan 50
- Mannen
Emile Durkheim: Frans socioloog (1897 – 1967)
• Le suicide Etude de Sociologie
• Onderzocht volgens welke maatschappelijke factoren suïcide-ratio’s varieerden
o Religie, burgerlijke staat, woonplaats, aan- of afwezigheid van militaire opleidin
Verklaringen: ‘sociale integratie’ als gemeenschappelijke factor – een gebrek of een overvloed aan
Suïcide in coronatijden:
- Corona niet als hoofdoorzaak, wel als kans op verhoogd risico
- Toename mentale gezondheidsproblemen
3.3. Ziekte en dood.
• Onderzoek naar levensverwachting en gezonde levensjaren per opleidingsniveau toont grote
ongelijkheid
• Verklaringen voor maatschappelijke inbedding van ongelijke levensverwachting: lage SES
Sociaaleconomische status (SES) = indicator die iemands (hogere of lagere) plaats in de samenleving
aanduidt en die wordt gemeten aan de hand van het onderwijsniveau, het beroep of inkomen.
4. Een eerste definitie van sociologie.
‘De wetenschap die de maatschappelijke patronen en structuren bestudeert, in hun ontstaan, voortbestaan
en veranderen, en tevens het sociaal handelen van mensen in wisselwerking met deze patronen en
structuren.’
Maatschappelijke patronen en structuren:
1. Positionele dimensie: sociaal netwerk/sociale klasse
2. Symbolische structuren/cultuurpatronen: opvattingen
Patronen sturen het sociaal handelen
• ‘sociaal’ ≠ dagelijks taalgebruik van ‘sociaal’
• Asociaal gedrag is ook sociaal handelen
Sociaal handelen = handelen in een sociale omgeving, dat de kenmerken van de sociale omgeving
ondergaat.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emmaooghe. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.27. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
82191 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now