Summary
Samenvatting Hoofdstuk 14 Recht
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting over het hoofdstuk
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
Kellietje1009
Content preview
Samenvatting Recht Hoofstuk 1414.1 Strafbaarheid
Wanneer iemand een wettelijke regeling overtreed en daar staat een straf op, dan begaat deze persoon een strafbaar feit. Een
ander woord hiervoor is delict. De taak van de overheid is om normen uit de samenleving te handhaven om eigenrichting
tussen burgers te voorkomen.
14.1.1 Bescherming betrokkenen binnen het strafrecht
Legaliteitsbeginsel: iemand mag niet worden veroordeeld voor een strafbaar feit dat niet in de wet staat beschreven. Ook bij
een nieuwe wet, gaat dit niet met terugwerkende kracht in.
999Ne bis in idem beginsel: iemand kan niet tweemaal voor hetzelfde feit worden bestraft.
14.1.2 Strafbepalingen
In de strafbepalingen staat aangegeven wat voor soort straf kan worden gegeven en wat de maximale hoogte hiervan is.
Voorbeeld: Opiumwet, Vuurwapenwet en Wet op de uitgebreide identificatieplicht.
Het verschil tussen een misdrijf en een overtreding
Misdrijf Overtreding
Behandeling door de rechtbank. Behandeling door de kantonrechter.
Opneming in het Justitieel Documentatiesysteem bij Opneming in het Justitieel Documentatiesysteem van
behandeling proces- verbaal. bepaalde overtredingen en beslissingen.
Sanctie: gevangenisstraf Sanctie: hechtenis
Voorbereiding van een misdrijf kan strafbaar zijn. Voorbereiding van een overtreding niet strafbaar.
Medeplichtigheid is mogelijk. Medeplichtigheid is niet mogelijk.
Poging tot plegen is strafbaar. Poging tot plegen is niet strafbaar.
Het recht tot strafvordering vervalt door verjaring in 6, 12, Het recht tot strafvordering vervalt door verjaring in 3 jaar.
20 jaar of niet.
Er zijn geen verjaringstermijnen voor moord/ misdrijven met een gevangenisstraf van max 12 jaar of meer (verkrachting,
mensensmokkel, doodslag)/ en voor zedenmisdrijven gericht op kinderen waar een gevangenisstraf van max 8 jaar of meer
op staat (verkrachting, incest, gemeenschap met iemand onder 16).
Poging om een misdrijf te plegen is strafbaar wanneer:
De dader de bedoeling had om het strafbare feit te plegen.
Er moet een begin van uitvoering van het misdrijf zijn geweest.
De dader heeft er niet zelf voor gezorgd dat het misdrijf is mislukt (vrijwillige terugtred).
14.1.3 Strafbaar feit
Een dader heeft een strafbaar feit gepleegd als duidelijk is dat hij alle voorwaarden in de strafbepaling heeft. Bij de opsporing
van strafbare feiten verzamelen opsporingsambtenaren (politie) bewijsmiddelen in opdracht van de Officier van Justitie.
De verdachte is strafbaar wanneer de voorwaarden zijn voldaan:
Sprake van menselijke gedraging. De wil tot handelen of nalaten ervan.
De verdachte heeft een strafbaar feit gepleegd dat in de delictsomschrijving staat vermeld. Dit moet worden bewezen.
De verdachte heeft het feit wederrechtelijk gepleegd. Het is in strijd met het recht.
De verdachte heeft schuld gehad aan het strafbare feit. Het is hem te verwijten.
14.1.4 Strafuitsluitingsgronden
In het strafrecht kan het zijn dat een verdachte een strafbaar feit heeft gepleegd, maar toch niet wederrechtelijk heeft
gehandeld of schuld heeft – dit noem je strafuitsluitingsgronden. Als hier sprake van is, is de verdachte niet strafbaar voor
het delict dat hij heeft gepleegd. Strafuitsluitingsgronden bestaan uit rechtvaardigheidsgronden en
schulduitsluitingsgronden. De rechter kan hierbij een verdachte ontslaan van rechtsvervolging.
Rechtvaardigheidsgrond: strafbaar feit is gepleegd maar verdachte is niet wederrechtelijke (onrechtmatig). Voorbeelden:
noodweer, overmacht in de zin van noodtoestand, wettelijk voorschrift, bevoegd gegeven ambtelijk bevel en materiële
wederrechtelijkheid.
Schulduitsluitingsgrond: verdachte kan aantonen dat hij geen schuld heeft.
Voorbeelden: ontoerekeningsvatbaarheid, psychische overmacht, noodweerexces, onbevoegd gegeven ambtelijk bevel en
afwezigheid van schuld.
Noodweer: het recht van zelfverdediging.
Sprake van een concrete, echte aanval of aanranding waartegen beschermd moet worden. De angst voor een aanval is niet
voldoende, verdediging moet noodzakelijk zijn.
Tussen de aanval en de reactie van de verdachte mag niet veel tijd zitten. De verdachte moeten hebben gereageerd, zonder
hierover na te kunnen hebben denken.
Het middel van verdediging staat in verhouding tot de ernst van de daad.
, Noodweerexces: dezelfde situatie als bij noodweer, alleen is er excessief meer geweld gebruikt dan nodig om te
verdedigingen. Er moet sprake zijn van overbodige agressie door extreme angst of paniek, veroorzaakt door de aanval.
Ontoerekeningsvatbaarheid: het strafbare feit kan de verdachte niet worden toegerekend omdat er sprake is van een
gebrekkige geestelijke ontwikkeling of een psychische stoornis. Hiervoor moet wel een verband tussen de twee zijn. Een
deskundige stelt vast of de verdachte geheel ontoerekeningsvatbaar is of enigszins verminderd toerekeningsvatbaar tot in
sterke mate verminderd ontoerekeningsvatbaar.
14.1.5 Verschillende daders bij een strafbaar feit
Medeplichtigheid is een deelnemingsvorm, maar het is geen dader. De straf voor een medeplichtige is een derde lager dan
die van de dader. Als er geplande intentie was, of de medeplichtige de leiding had – dan is hij een medepleger.
Een medepleger is een dader die bewust meewerkt om een strafbaar feit te plegen. Hij heeft de bedoeling gehad om het feit
te plegen en om dit samen te doen. Er hoeven hiervoor geen bewuste afspraken over te zijn gemaakt. Op het moment moeten
ze elkaar hierin begrijpen. Medeplegers worden hetzelfde gestraft als daders.
Van uitlokking is sprake als een persoon een ander uitlokt om een strafbaar feit te plegen. Dit doet hij door beloften, giften,
geweld, misbruik van gezag, misleiding of het verschaffen van gelegenheid, middelen of inlichtingen. Het is van belang dat
de uitgelokte persoon het feit pleegt en voor de uitlokking geen plannen had om het feit uit te voeren. De uitlokker wordt
hetzelfde gestraft als de dader.
14.2.1 Opsporingsambtenaren
Opsporingsambtenaren zijn personen die zich bezighouden met het constateren van strafbare feiten, het opsporen van
daders, het verzamelen van bewijsmateriaal tegen de verdachten en het maken van verslagen over hun bevindingen (proces-
verbaal).
Algemene bevoegdheid: politie, OvJ en officier van Koninklijke Marechaussee.
Ze mogen iedereen alles vragen om hun taken uit te voeren.
Ze mogen onder omstandigheden dwangmiddelen gebruiken zoals staande houden of arresteren.
Ondergeschikt aan OM (openbaar ministerie).
Buitengewone bevoegdheid: milieu-inspectie, douanier of een sociaal rechercheur.
Opsporingsbevoegdheid is groter om hun functie uit te kunnen voeren.
Minister van Veiligheid en Justitie bepaalt per functie deze bevoegdheden/ dwangmiddelen ze krijgen.
14.2.2 Openbaar Ministerie
De OvJ, werkzaam bij het OM, geeft leiding aan de opsporing van strafbare feiten door opsporingsambtenaren, de
vervolging van verdachten en de bewijsvoering van strafbare feiten. Hij is ook verantwoordelijk voor de uitvoering van
straffen en maatregelen. De OvJ is de openbare aanklager van het OM.
De OvJ bepaalt zelfstandig wat hij doet in een strafzaak. Het OM kan deze beslissingen nemen:
Starten van opsporingsonderzoek. Onder leiding van OvJ zoekt een opsporingsambtenaar naar bewijzen voor het plegen
van een strafbaar feit.
De verdachte een transactie aanbieden – geen vervolging als hij een boete betaalt.
Beslissing tot vervolgen. Er wordt een strafbeschikking uitgevaardigd.
De zaak wordt geseponeerd. De verdachte wordt niet vervolgd – de zaak wordt afgezien van verdere vervolging.
Rechter- commissaris verzoeken om tijdens het vooronderzoek extra handelingen te verrichten. Doorzoeken woning,
aftappen telefoon, inbewaringstelling verdachte.
Verder vervolgen bij voldoende aanleiding. OvJ kan hier vanaf zien zolang het onderzoek ter terechtzitting niet heeft
plaatsgevonden.
Geen vervolging, meldt dit aan verdachte.
14.2.3 Rechter-commissaris
Een rechter van de rechtbank, zonder rechtsprekende taak en mag niet als rechter in dezelfde zaak optreden.
Hij houdt toezicht op de voortgang van het opsporingsonderzoek van het OM door te begeleiden en de kwaliteit te
bewaken.
Tijdens het vooronderzoek kan hij worden ingezet door de OvJ om extra machtigingen mogelijk te maken.
Kan onderzoek verrichten op vordering van de OvJ, door de verdachte of zijn advocaat.
Mag getuigen en deskundigen onder ede horen.
Opdracht geven tot een psychische onderzoek.
14.2.4 Strafrechter
Strafrechters maken onderdeel uit van de rechterlijke macht en nemen beslissingen in rechtszaken die door de OvJ zijn
voorbereid. Onder andere verdeeld in kantonrechter, kinderrechter, politierechter en meervoudige kamer.
Kantonrechter: spreekt alleen recht bij overtredingen, doet aan het einde van de terechtzitting uitspraak.
Kinderrechter: spreekt recht bij jeugdstrafzaken (12 – 18 jaar). Ook behandelt hij adolescenten tot 23 jaar. Hij beslist
ook op welke wijze de straf/ maatregel moet worden uitgevoerd.
Politierechter: spreekt recht in eenvoudige strafzaken. Kan maximale straf van 12 maanden eisen, en geen tbs- maatregel
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Kellietje1009. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78075 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now