De vorm van de aarde.
Door foto’s vanuit de ruimte weten we dat de
aarde een draaiende bal is in de ruimte. Veel
bewegingen kunnen worden verklaard door de
rotatie van de aarde. De aarde is niet geheel
bolvormig, door de rotatie zijn de polen wat
vlakker en is de aarde bij de evenaar wat
uitgetrokken. (43 kilometer verschil). De
oorzaak hiervan is de aardrotatie, oftewel het
centrifuge-effect. De vorm van de aarde word
ook wel een geoïde of ellipsoïde genoemd.
De aardrotatie.
De aarde draait op twee assen. Een as is
een onzichtbare lijn door het midden van de
aarde en de polen. Deze beweging van de
aarde noemen we rotatie. De draaiing van
de aarde is belangrijk om drie redenen:
1. Het is een uitgangspunt voor het
graadnet.
2. Het zorgt voor tijdverschillen (dag, nacht,
minuten, secondes ect).
3. Het zorgt voor een aantal processen
zoals het dag-nacht ritme, de afwijking
van de wind, eb-vloed ect.
Al het leven op de aarde heeft te maken met de zon. Door de draaiing vna de aarde
is er een dag-nacht systeem voor het leven en planten op de aarde. Ook de lucht en
het water hebben hiermee te maken. Door de draaiing veranderd hun weg steeds, dit
heet het coriolis effect.
Het graadnet.
Het oppervlak van de aarde verdelen we in onzichtbare
lijnen. Deze lijnen zijn de parallellen en de meridianen.
Deze lijnen samen noemen we het graadnet.
1
, Parallellen en meridianen.
Paralellen zijn de breedte cirkels van de
aarde, deze lopen evenwijdig aan elkaar. Het
zijn kleine cirkels, behalve de evenaar, dit is
de grootste breedte cirkel. Een ander woord
voor de evenaar is de equator. Een
meridiaan is een halve lengte cirkel en die
loopt van pool tot pool. Twee tegenover
liggende meridianen vormen een grote cirkel en snijden de aarde in twee gelijke
helften. Een grote cirkel ontstaat wanneer een vliegtuig over het midden van de
aarde vliegt. Een kleine cirkel ontstaat wanneer een vliegtuig over de aarde vliegt,
maar niet door het midden (alle parallellen, behalve de evenaar).
Geografische lengte en breedte.
We labelen de parallellen en meridianen bij
hun lengte en breedte. De evenaar deelt de
aarde in twee gelijke vlakken, het noordelijk
halfrond (NB) en het zuidelijk halfrond (ZB).
Parallellen lopen van minimaal 0º tot
maximaal 90º NB/ZB. Dit is de geografische
breedte, de afstand gemeten van een punt tot
de evenaar in graden over de meridianen
heen. Meridianen lopen van 0º tot 180º
OL/WL. De 0-meridiaan verdeeld de wereld
weer in twee helften, oosterlengte (OL) en
westerlengte (WL). De nulmeridiaan wordt
ook wel de Greenwich meridiaan genoemd.
De geografische lengte is de afstand van een punt tot de nulmeridiaan gemeten
vanaf de parallellen. De geografische breedte en lengte worden vaak gebruikt om
afstanden te berekenen.
Kaartprojecties.
Door de bolling van de aarde is het moeilijk om de aarde op een vlak stuk te
projecteren. Daarvoor hebben we verschillende soorten kaartprojecties. Er zijn vier
verschillende kaartprojecties:
Azimutale projectie.
De Azimutale projectie is een manier van
kaart maken waarbij je net doet alsof je vanuit
de ruimte naar de aarde kijkt. Het
aardoppervlak word geprojecteerd op een vlak
stuk papier dat de aardbol in het midden van
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ivanavanderbroek. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.