Opvoedkunde 2a – Werk- en onderwijsvormen
Wat is een didactische werkvorm?
Een didactische werkvorm is een weg die leraar en leerlingen samen bewandelen
Doel:
de in het leerplan omschreven lesdoelen bereiken
de in het leerplan omschreven inhouden overdragen
hoe: op een doelgerichte en efficiënte wijze
Uit welke belangrijke delen bestaat het begrip ‘didactische werkvorm’?
samen
lesdoelen
vorming en opvoeding
doelgericht en efficiënt
Waar moet een leerkracht rekening mee houden bij de keuze van een werkvorm? (minstens 3
kunnen geven?)
de lesdoelen. Een werkvorm moet altijd gekozen worden in functie van de doelstellingen
Daarom moeten doelstellingen operationeel geformuleerd worden.
de eigenheid van het vak. Elk vak heeft specifieke kenmerken waardoor andere werkvormen
relevant zijn. Uiteraard is bij alle vakken een gezonde variatie aangewezen.
de beginsituatie. Dat kan gaan over kenmerken van de leerling (zoals verschillen in
beginniveau, leervermogen, motivatie, samenwerkingsvaardigheden, groepssfeer, faalangst,
herkomst, …), van de leraar (zoals onderwijsstijl, ervaring, visie op mens en maatschappij, …)
en van de context (zoals aanwezige media, beschikbare tijd, schoolklimaat, moment van de
dag, groepsgrootte, inrichting van het lokaal, …).
differentiatie. differentiëren, rekening houdend met bijvoorbeeld de leertypes van de
leerlingen. Hierbij gaat het om de voorkeur die iemand heeft voor een bepaald zintuig (het
ingangskanaal) voor het verwerven van nieuwe info.
Geef minsten 2 voordelen van variëren in werkvormen:
maakt onderwijs boeiender
Leg uit voor welke leerinhouden instructievormen voornamelijk geschikt zijn
het gestructureerd doorgeven van basiskennis of ingewikkelde onderwerpen, op relatief korte
tijd en aan relatief grote groepen;
het presenteren van een inleiding of een kort boeiend verhaal waardoor de interesse voor
een bepaald onderwerp wordt gewekt, waarna de leerlingen zelfstandig kunnen verder
werken;
samenvatten van veel leerstof;
richtlijnen geven voor bepaalde taken.
Geef minstens 4 tips geven die het rendement van instructievormen verhogen
Om het maximale rendement uit een aanbiedende werkvorm te halen, is het belangrijk dat de leraar:
aansluit bij de voorkennis van de leerlingen en die zo snel mogelijk activeert;
, duidelijk het doel van de les en zijn verwachtingen t.a.v. de leerlingen verwoordt;
de informatie die hij geeft situeert in een groter geheel;
een goede structuur aanhoudt (rode draad) en verbanden legt;
zijn uitleg afstemt op de leefwereld van de leerlingen (interessante voorbeelden);
niet alleen de inhoud, maar ook het tempo afstemt op de leerlingen;
zorgt voor voldoende variatie in stemgebruik, gebaren en hulpmiddelen.
Geef minstens 3 aandachtspunten die belangrijk zijn bij het voeren van een discussie;
leerlingen moeten aan het discussiëren wennen, moeten dit leren;
het onderwerp waarover gediscussieerd zal worden, moet voldoende concreet zijn.
Leerlingen moeten voldoende achtergrondkennis hebben om hun mening te kunnen
onderbouwen. Wanneer dat niet zo is, houdt de leraar beter eerst een onderwijsleergesprek;
de structuur moet bewaakt blijven. De gespreksleider zorgt dat leerlingen elkaar laten
uitspreken, dat ze niet afdwalen en dat er af en toe ‘denktijd’ wordt ingelast om hen de kans
te geven over hun eigen argumenten en die van anderen na te denken;
er moet een veilig klasklimaat zijn. Leerlingen moeten hun mening durven geven zonder
angst hiervoor afgestraft te worden;
deelnemers moeten ervoor open staan hun mening bij te sturen;
iedereen moet meedoen. Enkel luisteren is niet voldoende;
iedereen moet zich houden aan de afspraken.
Geef minstens 3 kenmerken van een goede vraag
ze zijn duidelijk en niet voor interpretatie vatbaar;
qua taal zijn ze aangepast aan het niveau van de leerlingen;
ze zijn relevant, dus gericht op een specifiek doel;
ze zijn enkelvoudig (1 vraag tegelijk);
ze laten ruimte tot doorvragen wanneer een leerling een deels juist antwoord geeft.
Geef minstens 4 aandachtspunten die belangrijk zijn bij het stellen van vragen;
na de vraag volgt een pauze waarin leerlingen de tijd krijgen om na te denken en hun
antwoord te formuleren;
een vraag wordt beter gesteld aan de groep dan aan individuele leerlingen. Zo blijft iedereen
betrokken. Af en toe kan je gericht vragen stellen om leerlingen die afdwalen terug bij de les
te betrekken;
iedereen moet aan bod komen, niet enkel de actieve leerlingen;
opletten voor pedagogische echo (telkens het antwoord van de leerling herhalen);
leerlingen moeten de kans krijgen om hun hele antwoord te geven, ook als het in eerste
instantie niet juist lijkt;
bij een fout antwoord speelt de leraar dit best door naar de groep in plaats van zelf te
corrigeren;
de groep kan betrokken worden door het antwoord van een ander te laten herhalen;
leerlingen moeten aangespoord worden om duidelijk te spreken.
Geef 3 voorwaarden die vervuld moeten zijn om te spreken van samenwerkend leren
er moet sprake zijn van echte face-to-face interactie
er moet positieve onderlinge afhankelijkheid zijn tussen de leerlingen. Ze moeten elkaar
nodig hebben om hun doel te realiseren
leerlingen moeten individueel aanspreekbaar zijn op wat ze geleerd hebben en wat ze
hebben bijgedragen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller myrthevandorsselaer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.43. You're not tied to anything after your purchase.