Class notes
Hoorcollege aantekeningen Estate planning
- Course
- Institution
Dit document bevat een uitgebreide samenvatting van de hoorcolleges van Estate planning.
[Show more]
Seller
Follow
notarieelstudentje
Content preview
Hoorcollege 1Huwelijksvermogensrecht
Bij estateplanning heb je meerdere elementen, huwelijksvermogensrecht, scaliteit en
levenstestamenten. Van alle onderwerpen bespreek je de civielrechtelijke en scale gevolgen. De
scale nadruk ligt voornamelijk op de successiewet en de IB.
• Estate planning is het geheel van maatregelen dat de omvang en de samenstelling van
een nalatenschap beïnvloedt, waarbij optimaal rekening wordt gehouden met de civiel-
en scaalrechtelijke positie van een aspirant- er ater en diens toekomstige erfgenamen.
(Estateplanningexpert.nl)
• Estate planning is the process of anticipating and arranging, during a person's life, for
the management and disposal of that person's estate during the person's life, in the
event the person becomes incapacitated and after death. The planning includes the
bequest of assets to heirs and may include minimizing gift, estate, generation skipping
transfer, and taxes. (Wikipedia)
Estate planning bevindt zich op raakvlak van civiel en scaal recht Estate planning is meer dan
scale optimalisatie: Estateplanning bevindt zich op het punt waar het civiele en het scale recht
samenkomen. Je moet weliswaar kennis hebben van verschillende onderdelen, ook de scale
onderdelen maar het betreft meer dan scale optimalisatie. Het is heel leuk als je iets verzint dat
tot belastingbesparing leidt, maar de client moet het ook willen.
Uitkomst moet ook overigens / civielrechtelijk wenselijk zijn Maatschappelijke / ethische aspecten
Planning moet ‘client proof’ zijn : Je moet dus eigenlijk eerst weten wat je klant precies wil en dan
pas gaan kijken hoe je dat zo goed mogelijk kunt inrichten voor de klant. Dan ga je daarna kijken
naar de scale e cientie. Maar de nadruk moet dus echt op de klant liggen. De vraag is ook hoe
zeer je ook met het oog op het maatschappelijke perspectief kunt laten leiden door de scale
aspecten. Want het is natuurlijk heel mooi dat je dat voor je klant kunt bereiken, maar het komt
dan niet terecht in de schatkist, daar betalen wij zelf voor. Maar je kunt dus iets minder op de
grens gaan zitten ook rekening houdend met de reputatierisico.
Het moet ook client proof zijn: Je kunt een hele ingewikkelde structuur verzinnen die ergens toe
kan gaan leiden, maar de vraag hierbij is of de klant hier wel heel blij van wordt. Hij heeft immers
geen idee waar hij zijn handtekening onder zet en al zijn handelingen moeten ook onder controle
worden uitgevoerd zodat er geen fouten worden gemaakt in het systeem. Ook dat de klant geen
idee heeft waarom hij handelingen moet verrichten, dus dat is niet een wenselijke structuur. Je
moet hierbij dus wel echt op de klant gaan letten. De client moet enigszins begrijpen waar het
over gaat, en bereid zijn om het uit te voeren.
Estate planning is niet alleen voor (zeer) vermogenden: Dat is niet zo. Het is aan de ene kant wel
waar, hoe meer vermogen, hoe groter de e ectieve besparing. Maar estate planning heeft ook
veel belang als je gemiddeld bent. Het is meer dan alleen scaliteit ook civielrechtelijk kun je
bepaalde vermogens willen uitstellen.
Huwelijksvermogensrecht
Hoofdlijnen wettelijk systeem:
Artt. 30 – 80 BW regelen het huwelijk ; wanneer je mag trouwen etc.
Artt. 1:80a – 80g BW regelen het geregistreerd partnerschap ; alles heet huwelijk, maar g.p. daar
is alles ook op van toepassing. Dit geldt scaal ook, inde AWR is geregeld dat een huwelijk en
g.p. gelijk zijn. Dit geldt dus voor alle rijksbelastingen.
Vermogensrechtelijke aspecten huwelijk artt. 1:81 – 143 BW - Rechten en plichten van de
echtgenoten, deze gelden voor iedereen dus ongeacht of je met of zonder huwelijkse
voorwaarden gehuwd bent en welk stelsel je dan hebt toegepast.
Daarna komen de huwelijkse voorwaarden en de verrekenbedingen.
Art. 1:80b BW: deze bepalingen (titels 6, 7 en 8) zijn overeenkomstig van toepassing op
geregistreerd partnerschap
Fiscaal: gelijkstelling geregistreerd partnerschap met huwelijk o.g.v. art. 2 lid 6 AWR
fi fi fi ffi fi fi ff fl fi fi fi fi fi fifi
, Systematiek huwelijksvermogensrecht:
Artt. 1:81 – 92a BW rechten en verplichtingen van echtgenoten Artt. 1:93 – 113 BW gemeenschap
van goederen
Artt. 114 – 143 BW huwelijkse voorwaarden / verrekenbedingen volgende week te bespreken
81: Echtgenoten zijn verplicht elkaar het nodige te verscha en.
84: De kosten van de huishouding en het feit dat je daarvan kunt afwijken. Dat is in zoverre
relevant dat op het moment dat de ene echtgenoot moet betalen aan de andere. Dan wordt het
idee opgewekt dat er sprake is van een schenking. Maar dat hoeft niet per de nitie zo te zijn
aangezien het ook kan betekenen dat een van de echtgenoten meer vermogend is dan de andere
minder en dat deze dus relatief meer moet betalen aan de kosten der huishouding. Of elkaar het
nodige moet verscha en, bijvoorbeeld een toelage aan je echtgenoot. Dus er zit dan een
bepaalde marge in om te betogen dat er ruimte is om bepaalde dingen aan elkaar te verscha en
zonder dat er sprake is van een schenking.
Rechten / verplichtingen van echtgenoten: Elkaar het nodige verscha en (art. 1:81 BW) Kosten
van de huishouding (art. 1:84 BW) Vergoedingsrechten (art. 1:87 BW) Toestemmingsvereiste (artt.
1: BW) Bestuursbevoegdheid (art. 1:90 BW)
88: Toestemmingsvereiste: als een van de echtgenoten een rechtshandeling verricht, in het kader
van dit vak zal het voornamelijk gaan om de schenkingen die niet/wel bovenmatig zullen worden
geacht, dan heb je daar toestemming van de andere echtgenoot voor nodig, anders kan deze de
rechtshandeling vernietigen. Dus op kantoor in de praktijk moet je bij het doen van de schenking,
ook altijd de andere echtgenoot erbij betrekken, voor 1:88.
90: Dat kan gevolgen hebben voor de scale he ng welke van de twee echtgenoten het bestuur
heeft.
87: Hoofdregel vergoedingsrechten: vergoeding beweegt mee met waarde onderliggend
vermogensbestanddeel: de beleggingsleer is wettelijk verankerd. Vroeger was het de
nominaliteitsleer, en had je slechts recht op de daadwerkelijke bedrag van de lening die je er in
hebt gestopt (of geleend etc.) maar tegenwoordig kennen wij bij de vergoedingsrechten de
beleggingsleer, welke ook rekening houdt met de waarde stijging/daling van een goed. De
investering groeit mee naar het pro rata aandeel van wat je hebt geïnvesteerd.
Twee elementen: meteen op moment van investering van het procentuele aandeel van de waarde
van het goed. Sub b heeft het over de a ossing van schulden, dan geeft de wetgever aan dat als
je eens schuld a ost die een oorspronkelijke investering in een goed betreft, dan heb je het pro
rata aandeel aan te merken aan de oorspronkelijke waarde. Ander zou je iedere keer het
procentuele aandeel moeten afmeten en dat zou het zo goed als onmogelijk maken om alles bij te
houden.
Het kan dus wel zowel stijgen, maar ook dalen, en dat is iets wat je dan weer niet hebt bij de
nominaliteit. Dus dat maakt de keuze ingewikkeld, want je mag gewoon zelf afspreken wat je zou
willen met betrekking tot de vergoedingsrechten.
D.w.z. beleggingsleer i.p.v. nominaliteitsgedachte uit jurisprudentie
Toepassing kan bewerkelijk zijn!vastlegging aan te bevelen bij groter nancieel belang : Je moet
het dus ook echt gaan bijhouden en dat is ingewikkeld.
Afwijkende afspraken mogelijk (art. 1:87 lid 4 BW) : De meeste mensen spreken daarom toch de
nominaliteit af, dan hoeven zij namelijk niets bij te houden. En deze mensen regelen meestal ook
pas opeisbaarheid bij het einde van het huwelijk en eventueel renteloos. Maar op het moment dat
je geen huwelijkse voorwaarden hebt, dan zit je hier gewoon in.
Fiscale aandachtspunten bij vergoedingsrechten:
Economische eigendom? Blijft een vergoedingsrecht een soort aandeel in het economische
eigendom van het goed, dus een soort vermogensbestanddeel? Economische eigendom heeft
immers scale relevantie. Nee: art. 5e AWR regelt dat vergoedingsrecht of -plicht niet leidt tot
scaal relevant belang bij vermogensbestanddeel. Maar dat beantwoordt niet alle vragen,
aangezien dat slechts geldt voor het standaard vergoedingsrecht zoals deze in de wet is geregeld.
NB niet voor afwijkende regeling! Op het moment dat er een afwijkende afspraak wordt gemaakt,
fi fi fl ff fi fl ffi ff ff fi fi ff
,zul je opnieuw moeten kwali ceren welke mate van belang dat geeft en of daar misschien juist wel
een economische eigendom bij hoort. Dus dat is een belangrijke reden om op te letten bij
afwijkende afspraken.
Zijn vergoedingsrechten bruto of netto? Afwijkend vergoedingsrecht als schenking
Bv. al dan niet vergoeden van rente. Dit is ook niet geregeld. Stel je hebt geïnvesteerd in iets van
je echtgenoot en deze heeft daar AB-aandelen van gekocht. Dus de waardestijging van die
aandelen wordt belast in box 2, als deze stijgen heb je dan via het vergoedingsrecht recht op de
helft van de waarde. Maar de vraag is dan, krijg je dat geld gewoon, de waarde, of moet daar
eerst de he ng van de AB-belasting af zijn getrokken? Dat is dus niet geregeld, in de parl gesch.
staat netto. Maar het is dus niet geregeld, waardoor daar een hoop vragen in zitten die niet
beantwoord zijn.
Op het moment dat je gaat afwijken, is de afspraak die je maakt wel zakelijk? Of zit daar een
voorwaarde in die een schenkingselement bevat? Bijvoorbeeld 100.000,- ter beschikking stellen
en daar geen rente over afspreken, terwijl het niet opeisbaar is. De inspecteur voor de
schenkbelasting kan hier zeker iets van vinden, aangezien het echt heel veel weg heeft van een
geldlening.
Dit zijn dus punten om bij het maken van huwelijkse voorwaarden aandachtig naar te kijken.
Gemeenschap van goederen
Huidige wettelijk systeem: beperkte gemeenschap van goederen, die omvat (art. 1:94 BW):
Gezamenlijke voorhuwelijkse goederen en schulden (ongeacht verhouding): Hier kan ook een
probleem mee ontstaan, aangezien het dus wel zo is dat indien er in het verleden een woning is
aangekocht in ongelijke aandelen, en dat bij het aangaan van het huwelijk dit goed in de
gemeenschap valt, het aandeel van de ander verloren gaat. Dan krijg je een aandeel van 50.
Nahuwelijks verkregen goederen, m.u.v.:
- Erfenissen / giften (m.u.v. insluitingsclausule)
- Bepaalde pensioenrechten en erfrechtelijke aanspraken
- Verknochte goederen en schulden, behoudens als verknochtheid zich niet verzet : er zijn
verschillende gradaties in verkochtheid, het kan wel zo zijn dat een bepaald goed verknocht is,
maar dat zal dan niet betekenen dat de waarde van het goed mocht je het gaan vervreemden ook
verknocht is. Een aandeel in een vof is dus wel verknocht, maar de waarde van de onderneming
dient wel te worden verrekend.
- Vruchten van goederen buiten gemeenschap
Schulden buiten gemeenschap:
-Die goederen buiten gemeenschap betre en
-Behorend tot nalatenschap waarin een echtgenoot gerechtigd is
-Uit hoofde van door de echtgenoot gemaakt quasilegaat
Afwijking van uitsluitingsclausule bij huwelijkse voorwaarden is niet mogelijk. Je kunt als er ater of
schenker een uitsluitingsclausule op een gift of nalatenschap opleggen en dan is het niet mogelijk
om daar als echtgenoten van af te wijken. Je kunt dus niet bewerkstelligen dat iets dat onder
uitsluiting is verkregen toch wel in de gemeenschap valt. Wat een er ater/schenker wel kan doen
is een insluitingsclausule erin verwerken en dan kom je dus wel om de regels van de wetgever
heen en kun je vermogen in de nieuwe gemeenschap wel er in laten vallen.
Vergoedingsrechten:
Vergoeding door echtgenoot aan gemeenschap (récompense) Vergoeding door gemeenschap aan
echtgenoot (reprise): Dus je kunt meerdere vormen van vergoedingen hebben.
Berekening vergoedingsrecht overeenkomstig systematiek art. 1:87 BW
Ondernemingsvermogen buiten gemeenschap (art. 1:95a BW)!redelijke vergoeding t.b.v.
gemeenschap: Als er ondernemingsvermogen is die niet in de gemeenschap valt en er is geen
sprake van een redelijke vergoeding ten behoeve van de gemeenschap, dan heeft de
gemeenschap daar alsnog recht op. Daar zitten een aantal pijnpunten in, namelijk de vraag over
wat nou precies moet worden verstaan onder een redelijke vergoeding. Het hangt dus per geval af
hoe dat wordt beoordeeld en dat is aan de rechter overgelaten. Het biedt kansen, maar ook
ffi fi ff fl fl
, potentieel grote problemen op het moment dat daar een onenigheid over bestaat. Dus het is slim
om hier ook een afspraak over te maken in de huwelijkse voorwaarden
Geen overgangsrecht! Deze regel is per 2018 ingevoerd en het geldt dus ook voor mensen die
voor 2018 zij gehuwd, maar het is onderdeel van een groter wetsvoorstel waar ze nog ‘druk’ mee
bezig zijn.
Fiscale wetgeving gaat veel sneller dan civiel. Fiscaal heeft namelijk een monetair belang dat er
niet is bij civiel, vandaar dat de wetgeving daar veel sneller op reageert.
Inkomstenbelasting:
Partnerbegrip
Eigen woning
Winst uit onderneming
Resultaat uit overige werkzaamheden
Aanmerkelijkbelangregeling
Overbruggingswet box 3
Successiewet:
Partnerbegrip
Gevolgen aangaan huwelijk / gemeenschap van goederen
Hoofdregel AWR (art. 5a AWR) geldend voor alle Rijksbelastingen: Echtgenoot (en door
gelijkstelling geregistreerd partner) In beginsel word je als partner aangemerkt op het moment dat
je met elkaar gaat huwen. Wanneer je van elkaar gescheiden bent, dan vergaat het partnerbegrip
ook. Maar gescheiden leven maakt niet uit. Tenzij je op een gegeven moment niet meer
samenwoont en een verzoek tot echtscheiding hebt ingediend, dan vervalt het
partnerschapsbegrip.
Van tafel en bed gescheiden personen worden aangemerkt als ongehuwd
Duurzaam gescheiden leven doorbreekt partnerschap niet
Ongehuwde samenwonend partner indien:
Beiden meerderjarig zijn en Notarieel samenlevingscontract Inschrijving op zelfde adres in GBA
Einde partnerschap door (lid 4):
Indiening verzoek tot echtscheiding of scheiding van tafel en bed; én Einde aan registratie op
hetzelfde adres
Slechts één partner: de oudste huwelijksverbintenis / samenlevingsovereenkomst is leidend (lid 5)
Als je afkomstig bent uit een plaats waar het mogelijk is om meerdere echtgenoten te hebben,
dan gaat dat in dit geval in Nederland niet op. Je bent alleen scaal partner met de gene met wie
je het langst gehuwd bent en de andere valt dan buiten toepassing.
Bijzondere regeling samenwoners bij opname in verpleeg- / verzorgingshuis (lid 7) men blijft
partner, tenzij kennisgeving dat men niet langer partners wil zijn. Dus dan kom je buiten jouw wil
om op een andere plek te wonen, dan blijf je partner voor de belastingdienst, tenzij je daar
aangeeft dat je niet langer meer wilt worden aangemerkt als partner. Dat is dus een faciliteit voor
het voortduren van de partnerschap.
Uitbreiding partnerbegrip Wet IB 2001 (art. 1.2 Wet IB 2001) Betreft ongehuwd samenwonenden
volgende week te bespreken
Deel van het jaar partner hele jaar partner (lid 2) - Dat is dus een algemene regel die ook voor de
wet IB is herhaald.
Maximaal één partner (lid 3)
Gelijkstelling partners o.g.v. art. 1.2 Wet IB 2001 of art. 5a AWR met gehuwden (lid 6): Dus indien
je een partner bent ogv IB of AWR dan word je voor de inkomstenbelasting aangemerkt alsof je
bent gehuwd. De regeling bepaalt wel een aantal uitzonderingen, te denken valt aan ouders die
samenwonen met hun kinderen, dat zij daarmee geen partnerschap kunnen aangaan.
Wat is de relevantie van het partnerschap?
fi
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller notarieelstudentje. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $28.61. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
83637 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now