Summary
Samenvatting Theoretische orthopedagogie
- Course
- Institution
Samenvatting van 41 pagina's voor het vak inleiding theoretische orthopedagogiek aan de HoGent
[Show more]
Seller
Followkaraemmadhertoge
Content preview
TheoretischeOrthopedagogiek
1
,Hoofdstuk 1: Alle orthopedagogisch handelen is agogisch handelen
1.1 Inleiding
Wat is ‘typisch agogisch’?
• Het gewone omvat het bijzondere
• “De agoog geeft steeds opnieuw vorm aan het alledaagse, juist voor die mensen voor wie
het alledaagse niet zo gewoon is.”
Wat is agogisch werken?
Makkelijk brood verdienen? --> Misverstand!
1.2 Wat is agogie(k)?
Wat is agogie(k)? Wat doet een agoog?
Wat is ped-agogie(k)?
Pais = kind
Agogos, agein = begeleider
=> Agogiek is de wetenschap met betrekking tot het begeleiden/ het ondersteunen van mensen.
Agogische beroepen = brede waaier
1.3 Doen veranderen: theory of changing
<-> theory of change
Theorie van doen veranderen <-> Theorie van verandering
1.4 Met of zonder k?
Klemtoon op het doen, het handelen
Agogie --> het handelen zelf, veranderen
Agogiek --> de leer, de wetenschap
Definitie:
• De agogie of het agogisch handelen staat voor “de intentionele, niet-wederkerige
beïnvloeding door één of meerdere personen gericht op een wenselijke geachte wijziging,
door de cliënt ervaren als welzijnsbevordering.”
• “Agogiek is verzamelnaam voor de leer van het leiden, begeleiden van mensen ongeacht hun
leeftijd, op een beroepsmatige manier.” (Koffeman)
• “Agogiek is de leer die aanwijzingen en richtlijnen geeft voor de manier waarop individuele
personen, groepen, organisaties en samenlevingsverbanden kunnen worden begeleid in
veranderingsprocessen. Het gaat er daarbij om, dat die begeleiding plaatsvindt vanuit de
situatie waarin de betrokkenen zich bevinden en dat zij mogelijkheden krijgen aangereikt om
zoveel mogelijk zelf te handelen teneinde tot de gewenste verandering te komen.” (P.
Winkelaar)
1.5 Drie sleutelbegrippen van het agogisch handelen
Agogiek is de leer die aanwijzingen en richtlijnen geeft voor de manier waarop individuele personen,
groepen, organisaties en samenlevingsverbanden kunnen worden begeleid in
veranderingsprocessen. Het gaat er daarbij om, dat die begeleiding plaatsvindt vanuit de situatie
2
,waarin de betrokkenen zich bevinden en dat zij mogelijkheden krijgen aangereikt om zoveel mogelijk
zelf te handelen teneinde tot de gewenste verandering te komen. (P. Winkelaar)
1.5.1 Veranderen of beïnvloeden
• Doel agogie = het handelen van mensen veranderen
• Een ‘ideaalbeeld’, ‘totale vorming’ bestaat niet
• Iedereen moet blijven ‘veranderen’. We spreken over ‘permanente educatie’, ‘altijddurend
leren’, ‘eeuwigdurende opvoeding’
1.5.2 Handelen
Gedrag
• Duidt op wat mensen concreet doen, maar ook instinctief of impulsief
• Zichtbaar en observeerbaar
• Objectief observeren
Handelen
• Bewust, wat mensen beogen
• Onzichtbaar: wat gaat achter gedrag schuilen? Wat beweegt mensen? (willen, voelen,
weten)
• Observeren en communiceren
1.5.3 Emancipatie (zelf)
Doel: mensen leren om zichzelf te veranderen, mensen ondersteunen om hun krachten te
(her)ontdekken, minder afhankelijk van anderen, sterker in het leven = empowerment
1.6 Richtinggevende kenmerken van het agogisch handelen
Niet elk veranderingsproces dat mensen opzetten kan je agogisch noemen. Reclamemensen, politici,
artsen, kunstenaars, … Velen van onder hen proberen bij anderen een veranderingsproces op gang
te brengen. Maar is hun aanpak agogisch?
Brinkman beschrijft een aantal kenmerken van het agogisch handelen:
1.6.1 Psychosociale verandering
• Psyche = alles wat je bezighoudt, wat je voelt, denkt en wilt.
• Sociaal = onderlinge verhoudingen tussen mensen
=> Samengevoegd omdat het psychische en het sociale niet goed van elkaar te onderscheiden zijn:
ze beïnvloeden elkaar voortdurend.
1.6.2 Doelgericht
De verandering komt niet toevallig tot stand maar is vooraf bedacht en gepland. Agogisch handelen
is methodisch handelen. => handelingsplan
1.6.3 Systematisch
Er wordt stap-voor-stap via een planmatige manier aan verandering gewerkt.
1.6.4 Bewust
Over elke stap wordt goed nagedacht. Elke stap wordt bewust gekozen. Alle betrokken personen
weten ook aan welke verandering gewerkt wordt en waarom
1.6.5 Gewenst door de betrokken, vrijwillig
Idealiter staan alle betrokkenen achter de verandering. De verandering is vrijwillig. Dit is niet altijd
het geval. Hulpverlening speelt zich soms ook af binnen een context van dwang.
3
, 1.6.6 Niet even wederzijds
De relatie is asymmetrisch. In een complementaire relatie (= asymmetrische relatie) nemen de
betrokkenen een verschillende positie in. Er is sprake van iemand die de verandering helpt te
realiseren. Het is de agoog die iemand aders helpt te veranderen. Bv. Ouder/kind relatie
Betekent niet dat er geen gelijkwaardigheid is
1.6.7 Beroepsmatig
We spreken pas van een agogische interventie wanneer degene die ‘doet veranderen’ dit doet
vanuit zijn professionele positie. Betekent niet dat hij daarvoor betaald moet worden.
1.6.8 Waarde gebonden
Bij agogisch werk moeten we altijd bepaalde waarde hebben. --> nooit waardevrij
1.7 De professionalisering van het agogisch handelen
Einde van de 19de eeuw begon de industrialisering. Industrialisering zette twee maatschappelijke
veranderingen in gang:
1.7.1 Ontwikkeling van de wetenschap en techniek
De ontwikkeling van wetenschap en techniek veranderde de maatschappij ingrijpend en razendsnel
dat men hun handelen voortdurend moesten bijstellen. Leven onder de kerktoren verdween.
1.7.2 Stijgende individualisering
Eerst: Gemeenschap vertelde je wat moest doen en laten
Door stijgende individualisering: zelf kiezen wat je doet, je hele leven lang
Door deze veranderingen: volwassenen moeten zich voortdurend aanpassen en hebben geen
duidelijke voorbeelden, richtlijnen en kaders over hoe ze zich moeten aanpassen.
Reactie: maatschappij organiseert hulp en begeleiding aan (jong)volwassenen, na en buiten school,
in het zogenaamde ‘welzijnswerk’. --> aanvankelijk vrijwilligerswerk
Later ‘agogisch werkveld met agogische beroepen met eigen beroepsopleidingen,
beroepsorganisaties en beroepscodes
1.8 Vertrekpunt van het agogisch handelen
Verschillende termen om het beginpunt van agogische interventie aan te duiden
1.8.1 Exagogiek of curatief agogisch werk
Beginsituatie is problematisch. Men zal de situatie proberen te verbeteren. Het gaat om
hulpverlening. => wij gaan meestal met exagogiek werken
1.8.2 Anagogiek of positief agogisch werk
Beginsituatie is normaal of gewoon. Doel is om verdere ontwikkeling op gang te brengen, te
verbeteren. Het gaat om vorming.
1.8.3 Katagogiek of preventief agogisch werk
Beginsituatie is normaal. Doel is om de huidige situatie te behouden. Daartoe zal men preventie
opzetten.
1.9 Niveaus van veranderingsproces
“Agogiek is de leer die aanwijzingen en richtlijnen geeft voor de manier waarop individuele
personen, groepen, organisaties en samenlevingsverbanden kunnen worden begeleid in
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller karaemmadhertoge. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.61. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
60281 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now