Maatschappij, bestuur en beleid
Kwartiel 1.4
Als vastgoedkundige begrijpen hoe de wereld (overheid en maatschappij) om je heen gevormd is en hoe je deze
nodig kunt hebben, in kunt zetten, of uit kunt spelen in de uitvoering van je werk. Basis = we leven in een
democratische samenleving
Democratie is een manier waarop je een land kunt besturen. In een democratie heeft het volk het voor het zeggen.
Het woord democratie betekent ook letterlijk: heerschappij van het volk. Het is afgeleid van de Griekse woorden
demos (volk) en kratos (heerschappij).
Amerikaanse democratie
President = het staatshoofd van de Verenigde Staten van Amerika. De president is het hoofd van de uitvoerende
macht en opperbevelhebber van het militaire apparaat
Hoe werkt het systeem?
50 staten, per staat zijn kiesmannen te winnen → winner takes it all (dus bij relatieve meerderheid stemmen
win je alle kiesmannen van die staat. Uitzondering Maine en Nebraska) Totaal 538 kiesmannen (270 nodig
voor winst)
Wat zijn dan kiesmannen?
“het electorale college”. Iedere staat mag zelf beslissen hoe de kiesmannen aangewezen worden. Elke staat wijst een
kiesman aan voor iedere senator of afgevaardigde die de staat vertegenwoordigt in het Amerikaans congres. = De
wetgevende macht:
Amerikaans congres?
Hogerhuis = senaat (100 leden, elke staat 2). Worden iedere 6 jaar gekozen, waarbij elke 2 jaar ongeveer een derde
van de staten verkiezingen heeft
Lagerhuis = huis van afgevaardigden (435 leden, verdeeld obv inwoners + 6 leden uit overzeese gebieden) Worden
iedere 2 jaar gekozen
• Het hogerhuis (100) en lagerhuis (435 + 3 uit District Columbia=Washington) leveren mensen die kiezen voor
de president.
– Totaal dus 538. De helft plus 1 wint (270)
– Dus indirecte verkiezingen, mensen stemmen op kiesmannen die vervolgens de president bepalen.
Democratie
Basisdemocratie: burgers bepalen, geen staat; anarchie.
– Communisme (oorspronkelijk idee)
Representatieve democratie: burgers laten zich vertegenwoordigen
– Presidentiële democratie
– Parlementaire democratie
– Aristocratie: vaste groep (erfelijk) die “vaderlijk handelt”
– Dictatuur: vrijheden tot een minimum, afgedwongen
, Nederland
Parlementaire democratie
– Burgers worden vertegenwoordigd. Geven de macht dus weg.
Hoe zorgen we er voor dat die weggegeven macht niet misbruikt wordt?
Democratische rechtsstaat: overheidshandelen is onderworpen aan de regels van het recht
Belangrijke onderdelen:
• 6 Onderdelen rechtsstaat
1. Grondrechten (garantie van staatsvrije sfeer)
• Een ieder heeft fundamentele vrijheden en grondrechten
2. Scheiding der machten
• Wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht liggen bij verschillende instanties
3. Legaliteitsbeginsel (geen willekeur)
• Alles wat de overheid doet, moet op de wet gebaseerd zijn
• (de meeste) nieuwe wetten mogen niet met terugwerkende kracht worden toegepast
4. Onafhankelijke rechtspraak
• Rechters moeten onafhankelijk en onpartijdig tot een oordeel kunnen komen
5. Het bestaan van vrije en onafhankelijke media (persvrijheid)
6. Het bestaan van vrije en geheime verkiezingen
• Vrij in je keuze en geheim in de zin dat je keuze niet beïnvloed wordt
Grondrechten
Grondrechten in enge zin
Een ‘onthouden’ van de Overheid (doet iets niet)
- Vrijheid van meningsuiting
- Vrijheid van godsdienst
- Gelijkheidsrechten: verbod op discriminatie
- Participatierechten: kiesrecht
Sociale grondrechten
Overheid zorgt ergens voor
- Recht op onderwijs
- Recht op sociale zekerheid
- Recht op werkgelegenheid
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller romeehuenestein. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.24. You're not tied to anything after your purchase.