Summary
Samenvatting casus 5 blok GEZONDHEID
- Course
- Institution
voor Kt1 en IT1 inclusief lesdoelen
[Show more]
Seller
Follow
Philinedr
Content preview
CASUS ARJANCGO
Burgerschapsparadigma hoe we nu kijken en denken is dat iedereen rechten heeft die alle burgers hebben
ongeacht je afkomst en capaciteiten
ENDOGENE GEZONDHEIDSDETERMINANT
BESCHRIJF WAT WORDT BEDOELD MET DE ENDOGENE GEZONDHEIDSDETERMINANTEN
EN UITLEGGEN HOE DEZE FACTOREN VAN INVLOED ZIJN OP DE GEZONDHEID.
Bij de endogene gezondheidsdeterminant gaat het om zowel fysiologische als psychische factoren die zich in de
mens afspelen en invloed hebben op gezondheid of gezondheidsproblemen persoonsgebonden factoren
1. Genetische/erfelijke factoren heeft specifiek effecten op de gezondheid fysiologische
kenmerken (intelligentie, aanleg, persoonskenmerken) afwijkingen in de genen,
afwijkingen in chromosomen, multifactoriële gezondheidsproblemen, aanleg voor een
bepaalde ziekte
2. Verworven eigenschappen heeft specifiek effecten op de gezondheid bijv. hypertensie
(hoge bloeddruk) / afwijking in het immuunsysteem (allergeen, chronische auto-
immuunziekten) / leverkanker / infectieziekte ook persoonskenmerken en psychische
ongezondheid
- Veroudering behoort tot verworven lichamelijke psychische en sociale aspecten beïnvloeden het
proces van de gezondheid en de kwaliteit van leven werking van de afzonderlijke organen en het
orgaanstelsel neemt af + de weerstand tegen ziekten en stress
Normale veroudering fysiologisch functioneren wordt geleidelijk minder
Abnormale veroudering verouderingsproces is versneld door gezondheidsproblemen
- VB1. Glucosetolerantie geeft de mate weer waarin het lichaam in staat is op de juiste wijze om te gaan
met wisselende concentraties glucose in het bloed
Normale glucosetolerantie
Verminderde glucosetolerantie (onbehandelde diabetes mellitus)
Glucose intolerantie (behandelde diabetes mellitus)
Mensen met een verminderde glucosetolerantie hebben een grotere kans om diabetes mellitus te krijgen
deze mensen hebben een grotere kans op andere ziektes
Serious gaming met het doel de jongeren te leren met diabetes om te gaan en zo het zelfmanagement te
optimaliseren
- VB2. De verworven eigenschap overgewicht en obesitas kan leiden tot of bijdragen aan het ontstaan
van gezondheidsproblemen
,Persoonskenmerken kunnen iemand in staat stellen exogene factoren (zoals stress) en endogene factoren
(zoals gezondheidsproblemen de baas te worden, te reduceren of te tolereren (coping)
Lichamelijke toestand kan de psychische gezondheid aantasten bijv. Parkinson (doordat de hersenen niet
goed functioneren ontstaat een tekort aan neurotransmitters die belangrijk zijn voor de motoriek en de
stemming
VERSTANDELIJKE BEPERKING: BEGRIPSBEPALING, OORZAKEN EN TYPERING
Om te kijken of iemand een verstandelijke beperking heeft kan het classificatiesysteem gebruikt worden.
(Handboek voor de classificatie van psychische stoornissen /// DSM-5)
Om te spreken van een verstandelijke beperking moet er volgens de huidige DSM-5 significante beperkingen
zijn in zowel het verstandelijk als het adaptief functioneren. Bij het adaptief (de mate waarin iemand zich kan
aanpassen aan de situatie) gaat het om vaardigheden idee door een individu worden geleerd en uitgevoerd:
- Conceptuele vaardigheden lezen, schrijven, rekenen, begrip van tijd, geld/cijfers, oplossen van
problemen, beoordelen van nieuwe situaties
- Sociale vaardigheden interpersoonlijke vaardigheden en sociale verantwoordelijkheid, volgen van
regels en sociaal probleemoplossend vermogen, communiceren, vriendschappen sluiten, sociale
situaties beoordelen
- Praktische vaardigheden persoonlijke verzorging, persoonlijke hygiëne, veiligheid, verzorging,
vrijetijdsinvulling, reizen/transport, telefoon/computer
DSM-5 maakt formeel geen onderscheid op niveaus van verstandelijke beperking op basis van IQ in praktijk
wel omdat bijv. volwassenen nog een DSM-IV diagnose hebben
Niveaus op IQ:
Niveau van verstandelijke beperking IQ Ontwikkelingsleeftijd Aandeel binnen populatie
verstandelijke beperking (=preventie)
Licht verstandelijke beperking 50-70 7-12 85%
Matig verstandelijke beperking 35-50 4-7 jaar 10%
Ernstig verstandelijke beperking 20-35 2-4 jaar 3-4%
Zeer ernstig verstandelijke beperking <20 < 2 jaar 1-2%
Bij mensen met een verstandelijke beperking loopt de ontwikkelingsleeftijd (gemiddelde ontwikkeling
leeftijdsgenoten) achter ten opzichte van de kalenderleeftijd IQ = (ontwikkelingsleeftijd : kalenderleeftijd) x
100
- 0,85% heeft een verstandelijke beperking van de bevolking in NL = IQ tot 70
, - 2,2 miljoen mensen zijn zwakbegaafd = IQ tussen 70 en 85 een deel (1,3 miljoen) heeft dusdanige
problemen van adaptief functioneren dat zij zorg voor mensen met een verstandelijke beperking
mogen gebruiken (al doen veel dit niet)
Zwakbegaafde mensen hebben geen verstandelijke beperking maar zij ervaren wel vaker
psychosociale problemen en problemen in het adaptieve functioneren in vergelijking met mensen die
cognitief gezien (boven)gemiddeld niveau functioneren vaker sprake van een psychiatrische
stoornis / gezinsproblemen / communicatieproblemen / problemen bij persoonlijke verzorging /
problemen bij het sociaal aanpassingsvermogen / beperkingen in de (sociaal-)emotionele ontwikkeling
OMSCHRIJF DE VERSCHILLENDE TYPERINGEN VAN MENSEN MET EEN VERSTANDELIJKE
BEPERKING: -EEN ZEER ERNSTIGE EN ERNSTIGE VERSTANDELIJKE BEPERKING, - EEN
MATIG VERSTANDELIJKE BEPERKING, - EEN LICHT VERSTANDELIJKE BEPERKING;
Licht verstandelijke beperking (LVB)
- Deze mensen hebben significante beperkingen in zwoel het verstandelijk functioneren als het adaptief
functioneren
- Deze mensen kunnen niet altijd voldoen aan wat op basis van hun kalenderleeftijd en binnen de
culturele context veracht zou mogen worden
- Vaak een vertraagde taal- en spraakontwikkeling/ denkprocessen verlopen wat langzamer / verhoogd
risico op tegenslagen en faalervaringen
- Ze zijn vaak beter in het uitvoeren van concrete handelingen dan in het begrijpen van verbale
informatie en zich verbaal uitdrukken
- Aantal mensen met een licht verstandelijke beperking neemt toe komt onder andere doordat de
maatschappij steeds complexer wordt waardoor de eisen die aan een individu worden gesteld groter
worden het is lastig voor deze mensen om aan de eisen te voldoen waardoor ze afhankelijk van
anderen worden (professionele zorg en ondersteuning want vaak hebben deze mensen een klein
sociaal netwerk)
Matig verstandelijke beperking (MVB)
- Het kan soms een tijdje duren totdat de afwijking gesignaleerd wordt als dit niet al bij de geboorte is
gebeurd
- Bij ongeveer 60% is de oorzaak bekend vaak erfelijke aandoeningen of aangeboren afwijkingen
- Denkniveau vooral gericht op het hier-en-nu concrete zaken in wat ze zien leggen ze hun eigen
beleving
- Grote moeite met conceptuele vaardigheden
- Overzien van tijd is moeilijk niet vandaag/gister/ morgen maar wel volgende week/vorig jaar/over
twee dagen
- Wel enige zelfredzaamheid (zelf aankleden/eten)
- Bij wonen, werken en invullen vrije tijd is ondersteuning nodig
- Deze mensen hebben vaak een disharmonisch profiel + hoe ouder iemand wordt hoe meer de
kalenderleeftijd en de verstandelijke leeftijd uit elkaar open
- Agressiviteit en zelfbeschadiging zijn vaan een uiting van niet begrepen worden of frustratie
- Levensverwachting is korter, vaak door bijkomende stoornissen en beperkingen
- Lichamelijke en maatschapplijk kwetsbaar deel heeft psychiatrische problematiek – bijv. genetisch /
niet begrijpen van omgeving
, Ernstig verstandelijke beperking (EVB / EVB+)
- Beleving van de wereld is vaak een wirwar van signalen, geluiden en mensen
- Hun fysieke uitstraling is volgens kalenderleeftijd maar op alle andere ontwikkelingsgebieden
(cognitief, emotioneel, sociaal) hebben zij een enorme achterstand
- Opvangen en interpreteren van signalen van de mensen om hen heen erg moeilijk + de signalen die zij
over zichzelf ervaren
- Deze mensen wonen vaak in een instelling omdat de zorg erg zwaar is
- Veelal sprake van bijkomende beperkingen (motorisch) of moeilijk verstaanbaar gedrag
- Grote kans op onder diagnostiek gedrag wordt gezien als onderdeel van de verstandelijke
beperking waardoor minder snel naar mogelijke oorzaken wordt gekeken
Bij klachten zoals oorpijn/pijn in de buik/’even niet lekker in zijn vel zitten’ uit dit een heel beperkt
gedragsrepertoire bijv. slaan/bijten/schoppen
- Begeleiding moet observatievermogen, geduld en creativiteit hebben, voor de geode
toon/vertrouwen krijgen/zorgen voor kwaliteit van bestaan
- Veel overleg nodig met andere disciplines en ouders
Zeer ernstige verstandelijke beperking ((Z)EVMB)
- Subgroep van mensen met een verstandelijke beperking
- Verstandelijke beperking + intelligentiequotiënt is niet goed te meten met tests vaak een geschat
IQ
- Ook beperkingen in het bewegen (motoriek) en vaak ook in zintuigelijk functioneren (zien/horen)
- Veel lichamelijke en geestelijke gezondheidsproblemen
- Geheel eigen en bijzondere manier van communiceren niet praten maar geluiden, klanken,
bewegingen, veranderingen in mimiek, maken van oogcontact // ook zweten, versnelde ademhaling,
kleurverandering, veranderingen in spierspanning of bewegen
- Veel variatie in vormen en eigen combinatie van (on)mogelijkheden, wensen en behoeften
- Voor alle aspecten van hun dagelijks leven zijn ze sterk afhankelijk van hun naasten
- Bij hen die zo afhankelijk zijn van anderen is de kwaliteit van hun bestaan voor een groot deel
afhankelijk van wat wij ze bieden
- Tot in de jaren 70 Voorheen was het veel zorg nu meer ondersteuning voorheen betrokkenen
vaak een (z-) verpleegkundige achtergrond in plaats van een agogische achtergrond ouders
speelden vaak een minimale rol en waren op afstand aanwezig / kinderen werden vaak vroeg in een
instelling geplaatst, dagopvang of school was niet beschikbaar/ gebruikelijk dat ouders hun kind bij
zorgprofessionals achter lieten en niet langskwamen om te ‘onthechten’
- Nu tegenwoordig kijken we nar wat belangrijk voor hen is we zien mensen met een
(zeer)ernstige verstandelijke en meervoudige beperking als mensen die ondanks de aanwezige
beperking wel degelijk mogelijkheden hebben hoe minimaal deze soms ook (lijken te) zijn ze
hebben recht op een bestaan waarin zij deze (ogenschijnlijke minimale) mogelijkheden mogen en
kunnen benutten en verder kunnen ontwikkelen of ontplooien / ze hebben zekere sturing of regie op
hun eigen bestaan, maar zijn afhankelijk van anderen vanuit deze relatie (elkaar begrijpen) kunnen
zij bepalen wat er met hen gebeurt en hoe ze hun omgeving kunnen beïnvloeden zo kunnen ze
verder ontwikkelen/ontplooien met de omgeving als fundamentele rol
BESCHRIJF MOGELIJKE OORZAKEN VAN EEN VERSTANDELIJKE BEPERKING.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Philinedr. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.26. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75759 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now