perceptie = jargon, de vaktaal voor waarneming.
→ Belangrijkste dingen die een psycholoog/PC hoort te leren = onbevooroordeelt naar iemand kijken.
bij cliënten moeten we onbevooroordeelt kunnen luisteren/kijken naar hen. (DAT KAN NIET)
onbevooroordeeld kijken = onbevangen de ander kan zien, de ander kan zien zonder dat onze eigen
ervaringen zonder al onze vooroordelen, interpretaties, schema’s gebruiken.
→ als we in gesprek gaan met een cliënt nemen we onszelf mee. We kunnen onszelf niet
uitschakelen.
belangrijk dat we ons bewust van zijn, hoe zwaar dat onze rugzak is of ik heb een slechte dag en die speelt mee= al
goed
waarneming → wat nemen wij voor waar.
bv: gesprek met een jong meisje wiens relatie gedaan was, ook toevallig de jongen. Is speciaal, wat
zij mij vertelde over die breuk nam zij voor waar aan en wat hij mij vertelde neemt hij voor waar aan.
→ er is geen officiële waarheid
→ altijd subjectief, altijd vanuit ons eigen referentiekader naar iemand anders, we kunnen onszelf niet
uitschakelen.
bij sociale waarneming kijken we meer met onze hersenen dan met onze ogen, je ogen heb je nodig om iemand te
kunnen observeren maar onze hersenen gaan meteen aan de slag op basis van kleine dingetjes vormt er zich een
eerste indruk.
die eerste indruk = quick & dirty (mist druppeltjes erop, door alles wat we hebben meegemaakt leggen we linken die
niet juist zijn)
toch is het van belang om een goede eerste indruk te geven aan iemand. Uit onderzoek blijkt dat als je een slechte
eerste indruk geeft aan iemand dat je 8 stukjes positieve zaken nodig hebt om het ongedaan te maken.
in max 8 seconden maak je een eerste indruk. (het is mogelijk om bij te sturen! Mensen staan hier niet zo snel voor
open)
Making a murderer → gaat erover dat deze man verdacht wordt van een moord terwijl hij
het ontkent.
→ er was nooit DNA-bewijs gevonden.
→ hij heeft een aantal eigenschappen/kenmerken tegen waardoor de indruk wordt
gevormd.
(uiterlijk (ruiger), woonde op een verlaten plek → ziet er slordig uit + strafblad.
hoe kunnen mensen, rechtbanken nog onbevooroordeeld oordelen?
12 gewone mensen moeten oordelen over de schuld/onschuld → is zo mooi omdat je het privé leven
ziet
elk van die 12 maakt thuis iets mee waardoor zij beïnvloed worden om te beslissen.
is het nog wel zinvol een assisenjury, kunnen mensen vanop straat beslissen over de (on)schuld van iemand.
→ even geopperd om af te schaffen.
,we zijn altijd allemaal geneigd om er met onszelf tussen te zitten. Je kan jezelf niet uitschakelen: overtuigingen,
zwakke punten,vooroordelen, gevoeligheden, sympathieën en kwetsuren spelen mee.
Heb ik ideeën, opinies of hebben die ideeën mij?
→ wordt ik overheerst door mijn manier van denken?
dit doen wij elke dag, in het echt bij ons ook sociale onderzoeken gedaan → mensen een reeks namen
gaf dan konden ze heel beschrijving kunnen geven → quick & dirty
5.1 het materiaal waarop we ons baseren:
wat gebruiken we, wat hebben we tot onze beschikking wanneer we een eerste indruk van iemand opdoen.
→ gaat over 8 seconden
- fysieke uiterlijk, gedrag en non-verbale gedrag = 3 soorten materiaal die gebruikt worden bij eerste indruk
sociale psychologie: we hebben ook de zintuiglijke waarneming nodig MAAR we gaan verder, we gaan naar een
concept (het hele cognitieve stuk dat op die percept wordt opgekleefd.)
bv: je fietst met GSM in de hand, je ziet een politieagent (percept = je ziet een politieagent)
( concept = omg ik ben aan het bellen, ik wil geen boete!)
alles wat er ontstaat naast het percept, gaat dus vele verder dat we onze gedachten niet uit kunnen zetten op dat
moment.
waarop let je bij eerste indrukvorming? → tanden, kledingstijl, naam, houding, lichaamstaal, de taal,
gelaatsuitdrukking, haar, …
naam → “keano in den otto” , je denkt niet onmiddellijk aan hoe dat de zus heet, job van de ouders,
hobby,..
5.1.1 fysieke uiterlijk:
frenologie (schedelknobbel theorie) → Gall (geneeskundestudent)
Gall zat in zijn haren van zijn voorbuur, hij wou bewijzen dat je op basis van de schedel kon voelen wat voor iemand
die persoon is.
maw: afhankelijk van de student waar hij achter zat, bij iedereen voelde hij op bepaalde plekken bultjes en bij de
andere deuken. Bij de ene lagen die bultjes op een andere plek bij de andere.
bult = te veel van een bepaalde eigenschap deuk = te kort van een bepaalde eigenschap
→ ging er dus vanuit dat je eigenschappen in een bepaalde plek onder de hersenen kon plaatsen.
, wij doen dit nog altijd → wij gaan nog altijd op zoiets oppervlakkigs zoals de kleur van je ogen, naam,
haarkleur, huidskleur,..
plakken we nog kenmerken op andere mensen.
lokalisatie theorie → bepaalde regio's in de hersenen die bepaalde functies hebben.
bepaalde regionen in de hersenen waarvan we weten daar ligt de spraak,...
GALL → ging te ver, hij ging alles lokaliseren.
hij heeft dit wetenschappelijk willen bewijzen door naar gevangenissen te gaan, heeft gevoeld aan die mensen hun
schedel en hij voelde altijd op dezelfde plek een bult (plek van agressie)
= voorloper van wat wij nu nog altijd doen, op basis van oppervlakkige uiterlijkheden koppelen we er eigenschappen
aan.
stereotype → what is beautiful is good.
→ elk van ons gebruikt dat sterk, iemand die wij mooi vinden daar gaan we direct positieve
eigenschappen aan toe schrijven (grappig, intelligent, sociaal..)
is ook weer heel oppervlakkig om op basis van een uiterlijk iets aspecten aan te koppelen.
link hoofdstuk 3:
→ mensen die wij aantrekkelijker vinden gaan we makkelijker helpen, meer hulpvaardig gedrag
stellen.
wat is aantrekkelijk, mooi? kunnen we het objectief bepalen?
→ toch zijn is er een objectief criterium wie dat wij mooi vinden:
hoe meer symmetrie er in het gezicht is, hoe aantrekkelijker we iemand gaan vinden.
→ iemand die meer symmetrie heeft → sterker, fitter,.. → egoïstisch gen
gelukkig geldt dit stereotype ook omgekeerd.
→ wie goed is wordt mooier, als je iemand leert kennen (humor,.. ) wat jij belangrijk vind en die
persoon heeft die kenmerken dan ga je die persoon ook vanzelf mooier vinden.
Disney → alle goede = symmetrie alle slechte = asymmetrisch van kleins af aan
aangeleerd
babyface → vinden we aantrekkelijker, grote ogen → hulpeloos
5.1.2 het uiterlijk:
hoe gedraagt iemand zich, bepaalt ook de eerste indruk.
gaat om wat zegt/doet iemand → geeft meteen een indruk van oeh das een strenge/vlotte
→ je ziet iemand met boeken op een bankje, als je zelf die ook leest dan ga je er
gemeenschappelijke eigenschappen mee zien.
alleen is er iets gevaarlijks aan een 1ste indruk op doen op basis van gedrag:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller margobroeckx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.