Samenvatting Hoofdstuk 3 Gaswisseling en uitscheiding
102 views 1 purchase
Course
Biologie
Level
VWO / Gymnasium
Biologie voor jou, vwo 6, Hoofdstuk 3: Gaswisseling en uitscheiding. In deze samenvatting wordt kortbondig maar op complete wijze heel hoofdstuk 3 doorgewerkt. Daarbij wordt o.a. de werking van de nieren, lever en longen uitgelegd. Ik heb het hoofdstuk samengevat aan de hand van de werking van het ...
Hoofdstuk 3 – Gaswisseling en uitscheiding
3.1 Het ademhalingsstelsel van de mens p 126
Neusslijmvlies – ‘bekleding’ van de neusholte
Trilhaarepitheel – buitenste laag van het neusslijmvlies, wat bestaat uit slijm-producerende
cellen en trilhaarcellen
Functies van neusslijmvlies (en trilhaarepitheel dus):
- Tegenhouden van grote ingeademde stofdeeltjes, door de neusharen
- Tegenhouden van kleine stofdeeltjes en ziekteverwekkers, door het slijm
Trilharen brengen dit slijm naar de keelholte, waar het doorgeslikt wordt.
- Vochtig maken en verwarmen van de binnenstromende lucht door het slijm en de
sterke bloeddoorstroming
- De lucht keuren van de binnenstromende lucht op vreemde geurtjes door het
reukzintuig
Bijholten – holten in de schedelbeenderen waarmee de neusholte in verbinding staat, die
ook bekleed zijn met slijmvlies. Het slijm hiervan wordt afgevoerd door de neusholte,
behalve bij verkoudheid, waardoor het ophoping kan veroorzaken.
Strottenhoofd – bevat de stembanden, en ligt tussen de keelholte en luchtpijp
Stembanden – stevige vliezen die gaan trillen wanneer er lucht passeert, waardoor er geluid
ontstaat
Luchtpijp: bevat hoefijzervormige kraakbeenringen zorgen dat de luchtpijp open blijft, en
dat de slokdarm vrij blijft
Volgorde van de lucht: (Binas 83A)
1. Neusholte
2. Keelholte, met huig en strotklepje
3. Strottenhoofd
4. Luchtpijp
5. Bronchiën – 2 vertakkingen van de luchtpijp bevatten ook kraakbeenringen
6. Bronchiolen – vertakkingen van de bronchiën bevatten geen kraakbeenringen, maar
spierweefsel wat onder invloed van adrenaline kan verwijden voor grotere
zuurstoftoevoer
7. Longblaasjes/ alveoli – blaasjes met een wand van één cellaag dik, en bedekt aan de
binnenkant met alveolair vocht, wat zorgt voor optimale uitwisseling van zuurstof en
kooldioxide door middel van diffusie
8. Longhaarvaten – zorgen ervoor dat koolstof afgegeven wordt aan de lucht in de
longblaasjes, en zuurstof opgenomen wordt. Deze haarvaten liggen om de alveoli
heen.
Zuurstoftransport
, Zuurstof wordt op twee manieren getransporteerd:
- Opgelost in het bloed (dit is maar een kleine hoeveelheid)
- Als oxyhemoglobine - gebonden aan de ijzeratomen van de vier heemgroepen van
het globine-eiwit van hemoglobine
Hemoglobine is verzadigd als alle hemoglobine is omgezet in oxyhemoglobine. De
binding van zuurstof aan hemoglobine gebeurt door middel van de volgende
evenwichtsreactie:
Hb+ O2 → Hb O2
Doordat zuurstof bijna meteen aan hemoglobine bindt bij diffusie met het alveolaire vocht
en het bloed, blijft er een verschil in zuurstofspanning ( pO2 ) bestaan zodat de diffusie
door blijft gaan.
Oxyhemoglobine wordt vaak weer omgezet in opgelost zuurstof in de haarvaten bij de
organen doordat hier veel zuurstof afgegeven wordt aan het weefselvloeistof voor de cellen,
waardoor de zuurstofspanning daalt.
Het zuurstof verplaatst zich dan van het hemoglobine, naar het bloedplasma, vervolgens
door de wand van het haarvat naar het weefselvloeistof waarna het kan verplaatsen naar de
lichaamscel, allemaal met behulp van verschil in zuurstofspanning en diffusie.
In een actief weefsel wordt meer zuurstof verbruikt waardoor de zuurstofspanning lager is
dan in een weefsel in rust, en er dus ook meer zuurstof aan afgegeven wordt door het bloed.
Ook bij een lagere pH wordt er meer oxyhemoglobine omgezet naar zuurstof. De pH is lager
als de pCO 2 , ofwel de koolstofdioxidespanning, hoger is.
Kooldioxidetransport
(Binas 83E)
Manieren van transport:
- Opgelost in het bloedplasma als CO2 (klein deel)
−¿
- Als waterstofcarbonaationen HCO ¿ (70%)
3
o Deze ionen ontstaan in de rode bloedcellen en worden opgelost in het
bloedplasma vervoerd
o De ionen ontstaan doordat het CO2 reageert met water, wat vervolgens
+¿
gelijk uiteenvalt, door de instabiliteit van het molecuul, in het ion en H ¿ -
ionen, die aan hemoglobine binden, wat er weer voor zorgt dat er O2
vrijkomt
- Gebonden aan hemoglobine (23%), in rode bloedcellen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hildeeschx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.92. You're not tied to anything after your purchase.
