Samenvatting Beroepssituatie 6. Alle (medische biologie) hoorcolleges, kennislabs, leergroepen en skillslabs zijn uitgewerkt aan de hand van de leerdoelen. Alle behandelde leerdoelen zijn één voor één uitgewerkt.
Samenvatting Beroepssituatie 6
HC 6.1 / KL 6.1 MB – Spijsvertering en inflammatoire darmziekten
Leerdoelen:
de anatomie en fysiologie van het spijsverteringskanaal beschrijven, in het bijzonder van de
darmen.
van de meest voorkomende buikproblematieken de diagnostiek, oorzaak, symptomen,
behandeling en complicaties uitleggen: Diverticulitis, Ziekte van Crohn, Colitis ulcerosa,
Ileus, Appendicitis, Coeliakie, Diarree, obstipatie en hemorroïden, Misselijkheid en braken
van de meest gebruikte geneesmiddelen bij bovenstaande buikproblematieken
(corticosteroïden, laxeermiddelen, middelen bij diarree en anti-emetica), de stof- en
merknaam, indicatie, meest voorkomende bijwerkingen en eventuele bijzonderheden of
interacties kunnen benoemen.
Spijsverteringskanaal
Functies:
Histologie
- Oppervlakte vergroting door:
o Plooien/groeven in submucose
o Villi (=darmvlokken)
o Microvilli
- Opbouw van binnen naar buiten: mucosa submucosa muscularis exerna serosa
Dunne darm
= veel verteringsactiviteit in dunne darm
koolhydraten en vetten afbreken, eiwitten zijn al gedaan.
- Pancreassap: vetten, suikers, koolhydraten
- Gal: vetten emulgeren; geproduceerd in lever, opslag in galblaas
- Darmsap: koolhydraten en eiwitten
Peritoneum
1
,= buikvlies
- Pariëtale peritoneum: tegen buikholte aan
- Viscerale peritoneum: om ingewanden heen, waarin de organen ophangen
- Omentum majus
o Schort om darmen heen
- Omentum minus
o Tussen lever en maag
Peritoneale ruimten
- Intraperitoneaal: binnen het peritoneum
o Lever, jejunum, ileum
- Retroperitoneaal: ruimte achter peritoneum
o Duodenum, nieren, aorta, vena cava inferior
Buikproblematiek
Inflammatory Bowel Disease
1. Ziekte van Crohn
o Skip lesions: vooral terminale deel ileum, mond tot kont. Alle lagen ontstoken
o Vette ontlasting (=steatorroe), diarree met slijm en bloed, obstipatie
o Ronde keienaspect ronde zweren
o Stricturen en fistels
o Anemie met hoog MCV (=Mean cellulair volume) (tekort vit. B12, dunne darm
onvoldoende opnemen)
o (dehydratatie kan ook, als dikke darm erg is aangedaan)
2. Colitis ulcerosa
= dikke darm, vooral rectum en sigmoïd
o Ontsteking beperkt tot slijmvlies
o Vooral slijmvlies ontstoken, spierlagen niet
o Onregelmatig slijmvlies
o Diarrie met bloed
o Dehydratie
o Anemie met laag MCV (ijzergebrek door teveel bloed kwijtgeraakt)
- oorzaak
o Vermoedelijk auto-immuunziekten
o Beïnvloeding erfelijke factoren en micro-organisme die triggerd
o Stress
o Roken: beschermend bij Colitis ulcerose, verergerd Crohn
- Algemene symptomen
o Darmkrampen, gewichtsverlies, diarree, koorts, misselijkheid, vermoeidheid, anemie
- LO
o Stille buik (peritonitis)
o Gootsteengeluiden (stricturen = vernauwing door littekenweefsel)
o Pijnlijke massa rechtsonder navel bij ziekte van Crohn
o Rectaal toucher: bloed aan handschoen/carcinoom
- Aanvullend onderzoek
o Coloscopie, sigmoidoscopie, gastroscopie
o Video capsule
o Bloedonderzoek:
Leukocyten, BSE (=bloedbezinkingssnelheid), CRP
Immunoglobulinen
Hb, ht (=hemotocriet), MVC, ijzer/vitaminen
o Feces onderzoek uitsluiten microbiële darminfecties
- Complicaties
o Botafbraak
2
, Verminderde resorptie calcium en vitamine D
Corticosteroïd therapie
o Stollingstoornissen: verminderde opname vitamine K
o Perianale fistels
o Verhoogd risico coloncarcinoom
o Huidafwijkingen: erythema nodosum; pyoderma gangrenosum
o Artritis
o Verhoogd risico galstenen: galzuren/zouten worden niet goed opgenomen waardoor er te
weinig wordt opgenomen waardoor stenen ontstaan vooral cholesterolstenen
- Behandeling
o Ontstekingsremmende medicatie:
5-ASA-middelen: remt prostaglandines (sulfasalazine, mesalazine)
Corticosteroïden: ontstekingsremmend bij excerbaties gegeven door heftige
bijwerkingen (prednison)
Immunosuppressive: remt afweer en ontstekingen (Azathioprine)
TNF-blockers: remt TNF, stof dat ontsteking stimuleert (Infliximab)
o Anti-emetica = tegen misselijkheid en braken
o Voedingsmaatregelen
Van vitaminen tot parenterale voeding
o Operatie darmresectie
Diverticulitis
= ontstoken divertikels mucosa dringt door spierlaag heen. Vaak door obstipatie.
- Symptomen
o Krampende buikpijn (meestal links onder)
o Koorts
o Opgezette buik
o Veranderd ontlastingspatroon (diarree/obstipatie)
o Misselijkheid, soms braken
o Soms rectaal bloed- of slijmvlies
- Diagnostiek
o Echo/CT
o Sigmoïdoscopie / coloscopie
o Barium-inloopfoto
- Behandeling
o Voeding (afhankelijk van ernst): helder/vloeibaar/licht verteerbaar/normaal
Medicatie: laxeermiddelen, analgetica (=pijnstiller), antibiotica, Anti-emetica
o Opname/operaties soms noodzakelijk,met name bij complicaties
- Complicaties
o Abcessen drainage/ soms OK
o Darmperforatie verwijdering stuk darm en (tijdelijk) stoma
o Peritonitis antibiotica + vaak verwijdering stuk darm en (tijdelijk) stoma
o Stricturen en obstructies ileus
Ileus
- 3 soorten:
1. Mechanisch:
= blokkade passage
o Tumor, galsteen, volvulus (in elkaar draaiing), invaginatie (in elkaar geschoven),
inklemming door hernia
2. Paralytisch:
= verlamming darm
o Peritonitis, medicatie, buikoperaties
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller billdeverpleegkundige. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.90. You're not tied to anything after your purchase.
