Summary
Samenvatting Op weg naar meesterschap D: het leren stimuleren
- Course
- Institution
Alle hoofdstukken zitten verwerkt in de SV en zijn aangevuld met notities uit de lessen en PPT's.
[Show more]
Seller
Follow
vdberghe
Content preview
Op weg naar meesterschap DHoofdstuk 1: leren
Visies en kenmerken van leren
Inzicht in leerpsychologische principes
Werking geheugen
Begrip intelligentie
1. Wat is leren?
= Gebeurt de hele tijd (levenslang) en in verschillende contexten
1.1. Vormen van leren
Onderscheid schools en buitenschools leren; verschil
Plaats waar het geleerd wordt
Aard van het leren en inhoud leerproces
Schoolse leren: doelgericht, gestructureerd en georganiseerd met oog op behalen van vooropgestelde leerdoelen
Formeel, vanuit perspectief van een leerling, intentioneel van aard
Abstracte weergave van WK buiten het klaslokaal, soms té algemeen, want losgekoppeld van context
o Leerinhoud pas zinvol als ze gebruikt wordt in context waarin ze gebruikt worden
Buitenschools leren: vooropgestelde en expliciete doelen zijn afwezig
Informeel en incidenteel: het leren gebeurt overal en is spontaan
Bv. werkplekleren; in authentieke beroepscontext (kan zowel intentioneel en informeel zijn)
Visies en stromingen op leren
Het behaviorisme
Het cognitivisme
Het constructivisme
Het connectivisme
1.2. Leertheorieën
1.2.1. Een behavioristische visie op leren
Watson legde basis
Onderzoeken van zintuigelijk, direct en waarneembaar gedrag van mens en dier staat centraal
o Omgeving bepaalt wat iemand doet en leert
o Black-box-benadering: relatie tussen prikkel en gedrag wordt bestudeerd; prikkel -> lerende ->
gedrag
Stimulus = prikkel die van buitenaf een invloed heeft
1
, Respons = waarneembare reactie van het organisme op stimulus
o Sterke nadruk op waarneembare gedragsveranderingen
(Klassieke en operante conditionering)
1.2.2. Een cognitieve visie op leren
Opvattingen van stimulus-responsmodel -> cognitieve revolutie: informatietheoretische benadering
o Leren gaat over het verwerken en opslaan van informatie
o Vergelijkbaar met computermodel: input -> computer -> output
Input: Informatie uit omgeving selecteren en opnemen om betekenis aan te geven
Informatieverwerkingsproces + opslaan als nieuwe kennis in langetermijngeheugen
Output: die informatie is basis voor het nemen van bepaalde beslissingen of betekenisvolle
handelingen
Vertegenwoordigers: Bruner en Ausubel
Mens zoekt voortdurend, altijd en overal, zelfstandig en actief naar informatie en verwerkt het creatief en
dat geeft uiteindelijk richting aan het gedrag
Elk mens een kennisstructuur, representatiesysteem met schema’s (feitelijke kennis) en scripts (procedurele
kennis) -> mens als betekenisgever
o Nieuwe kennisstructuur wanneer koppeling van reeds aanwezige kennis (ankerbegrippen)
(Zie deel geheugen)
1.2.3. Een constructivistische visie op leren
Kennis en leren als een actief proces van kennisconstructie (bouwt ong. verder op op cognitieve
psychologie)
Leerproces is:
o Actief: lerende verwerkt informatie op actieve wijze (ook in interactie met andere lerende).
Leerkracht gidst en begeleidt leerprocessen
o Cumulatief: verder bouwen op onze voorkennis (in LTG)
o Zelfregulerend: eigen leerproces in handen nemen
o Doelgericht: een doel geeft richting aan het leerproces
1.2.4. Een connectivistische visie op leren
Grote impact door technologische vooruitgang; leren beïnvloed door technologie
o Informeel leren: op verschillende manieren en continu proces
o Technologie kan bepaalde leerprocessen ondersteunen
Onderstaande stellingen verbinden met visie(s) op leren (uit les)
Bij leren wordt kennis best op een persoonlijke manier en in een context verworven. -> Constructivisme
Bij leren is het resultaat het belangrijkste. -> Behaviorisme
Bij leren zijn authentieke leermiddelen en leerstof cruciaal. -> Constructivisme (realiteitsprincipe +
authentieke materialen)
Bij leren is het belangrijk om gedrag dat in de juiste richting gaat, onmiddellijk te bekrachtigen. ->
Behaviorisme
Bij leren is het ordenen, structureren van informatie zeer belangrijk. -> Cognitivisme
2
, Bij leren is de reeds aanwezige voorkennis het vertrekpunt. -> Cognitivisme
https://www.youtube.com/watch?v=rqMp7hM9RK4&ab_channel=DidactiefOnline
-> Filmpje om visies van leren te herhalen
1.3. Kenmerken van leren
Mentale of interne processen (niet direct waarneembaar)
Leeractiviteiten: activiteit van de lerende
Sprake van leerinhoud
o Indeling taxonomie van Bloom
Feitelijke kennis: basiskennis om probleem op te lossen
Conceptuele kennis: relatie basiselementen en samenhang verbanden in grotere structuur
Procedures of procedurele kennis: hoe je iets doet, manier van onderzoeken, …
Metacognitieve kennis: kennis over het leren zelf, zelfkennis, zelfbewustzijn, …
In bepaalde context, leeromgeving of situatie
Resultaten zijn stabiele of duurzame gedragsveranderingen
o Uitgesloten tijdelijke of toevallige gedragsveranderingen (door bv. drugs of alcohol)
Leren en onderwijzen met elkaar verbonden
Sprake van leren als waarneembaar gedrag van een lerende wijzigde onder invloed van externe factoren
Gedragsverandering of rijping (vereiste: stimulerende omgeving)
Tussen rijping en leren is er een wisselwerking
1.4. Hoe komt leren tot stand?
Vier manieren:
Klassieke conditionering
Operante conditionering
Sociaal leren
Inzichtelijk leren
1.4.1. Klassieke conditionering
Als een bepaalde respons (bv. neg. gevoelens) als reactie op stimulus (bv. luid geluid) -> leren associëren
met een bepaalde gebeurtenis
Pavlov (kwijlende hond voor voedsel/ denk aan filmpje baby die dieren leuk vindt, maar door luide knal niet
meer -> dieren associëren met luide knal); gedrag wordt geëvolueerd door stimulus
Kan ook positieve gevoelens uitlokken, bv. in reclames mooie vrouwen gebruiken voor producten te
verkopen
1.4.2. Operante conditionering
Gedrag wordt uitgelokt door consequenties van het gedrag, niet door een prikkel (KC); bv. compliment op
kledij nodigt uit om kledij vaker te dragen
Thorndike (experiment katten in doos, ontsnappen door trial-and-error + beloning voedsel)
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller vdberghe. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.62. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73314 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now