Functies van het zenuwstelsel
• Sensorische input: Sensorische receptoren ontvangen externe en interne stimulansen, resulterend in
bewuste belevingen (zicht, geur, pijn) en onbewuste (bloed pH, bloeddruk)
• Integratie: de hersens en de ruggengraat zijn de hoofdorganen bij het proces van sensorische input en het
teweegbrengen van responsen. De input kan leiden tot een directe respons, een herinnering of kan genegeerd
worden.
• Instandhouden homeastase
• Mentale activiteit
• Controle over spieren en klieren
Indeling zenuwstelsel:
• Centraal zenuwstelsel (CNS): hersens + ruggengraat
• Perifere zenuwstelsel (PNS): schedelzenuwen en ruggengraatzenuwen, sensorische receptoren, perifere
zenuwen, spinale zenuwen, ganglia en plexuses
• Somatisch zenuwstelsel: geleidt actiepotentialen van het CNS naar skeletspieren. Deze worden vrijwillig
bestuurd door het somatisch zenuwstelsel. De somatische zenuwcellen bevinden zich in het CNS en hun
axonen monden via zenuwen uit in een synaps met skeletspiercellen. (Voornamelijk bewuste bewegingen).
• Autonomisch zenuwstelsel (ANS): het autonome (vegetatieve zenuwstelsel staat vooral ten dienste van de
homeostase: het interne reilen en zeilen van het lichaam. Het efferente gedeelte wordt anatomisch en
functioneel verdeeld in het sympatische en het parasympatische zenuwstelsel.
Het sympatische zenuwstelsel is verantwoordelijk voor de functies die met actie te maken hebben (ergotrope
functie). De orgaansystemen die energie moeten leveren worden dan gestimuleerd, andere worden afgeremd.
Bij inspanning neemt de hartfrequentie en de bloeddruk toe, spijsvertering wordt afgeremd.
Het parasympatische zenuwstelsel stimuleert de trofotrope functies: functies die de overhand hebben als je in
rust bent. Bijvoorbeeld herstel en opbouwprocessen. Het parasympatische zenuwstelsel remt de ergotrope
functies.
,Het centraal zenuwstelsel
Het centraal zenuwstelsel ontstaat tijdens de embryonale ontwikkeling uit de neurale buis (zie plaatje). Vanuit
deze neurale buis ontwikkelen zich 5 verschillende delen:
- telencephalon (grote hersenen) - cerebrum
- diencephalon (middenhersenen) - cerebrum
- mesencephalon;
- metencephalon (pons);
- myelencephalon (medulla), ontwikkelt zich tot het ruggenmerg.
De kleine hersenen (cerebellum) ontstaat uit het metencephalon.
De hersenen bestaan uit de volgende onderdelen:
- Hersenstam: De hersenstam bestuurt vitale levensfuncties
als temperatuur, hartslag, ademhaling en bloeddruk. Het bestaat uit het verlengde merg (medulla
oblongata), de pons en de middenhersenen (mesencephalon). Over de hele lengte van de hersenstam
bevindt zich de formatio reticularis, een netwerk van cellen, dat medeverantwoordelijk is voor
het bewustzijn. (autonome functie)
- Cerebellum: De eerste functie van het cerebellum
is de coördinatie van bewegingen om ze vlot en
nauwkeurig te maken. Schade aan het cerebellum
leidt tot schokkerige bewegingen en kan ook
evenwichtsproblemen geven. (motorische functie)
- Diencephalon (tussenhersenen): hierbij hoort de
thalamus, hypothalamus, hypofyse, epifyse en het derde
ventrikel.
o Thalamus De thalamus is het
verbindingsstation in de hersenen.
Hier wordt de informatiestroom tussen het perifere
zenuwstelsel en de hogere lagen van de hersenen
gecoördineerd. (zowel sensorisch als motorisch)
o Hypothalamus onderdeel van de thalamus.
De hypothalamus controleert het autonome zenuwstelsel en het endocriene systeem en speelt
een cruciale rol bij de organisatie van gedragingen die zorgen voor de overleving van het
individu en de soort: eten, vechten, vluchten, paren. Daarnaast speelt de hypothalamus ook
nog een cruciale rol bij de temperatuurregeling.
o Hypofyse is een klier midden in het hoofd, onder de hersenen, die vele hormonen afscheidt.
De hypofyse vervult een belangrijke rol bij de regulering van een groot aantal hormonen.
o Epifyse dit is een endocriene klier en ligt boven het derde ventrikel. De epifyse produceert
het hormoon melatonine. Dit heeft effecten op verschillende lichaamsfuncties. Zo is melatonine
de stof die je maakt bij een tekort aan daglicht en heeft het mogelijk invloed op je
seizoensgebonden gemoedsrust. Mogelijk remt het de ontwikkeling van de geslachtsklieren af
tot de puberteit begint.Melatonine speelt een rol in het 'diurnaal ritme' van de mens.
, o Ventrikels dit is een deel van het ventrikelstelsel van de hersenen. Deze holte is gevuld
met hersenvocht. In de holte van het derde ventrikel bevinden zich de plexus choroidei waar
hersenvocht aangemaakt wordt. De derde ventrikel is gelegen tussen de twee thalami in
het diencephalon.
- Basale ganglia: is een groephersenstructuren rondom de thalamus die betrokken zijn bij de controle
van bewegingen. Zij vormen samen een regelsysteem dat er voor zorgt dat bepaalde bewegingen
makkelijker verlopen en anderen worden onderdrukt. Ook zijn zij betrokken bij bepaalde cognitieve en
emotionele functies.
De hemisferen bestaan elk uit 4 lobben:
- Frontaal
De frontale kwabben spelen een rol bij het aansturen van willekeurige bewegingen. Ook zijn ze betrokken bij veel
mentale functies, zoals impulsbeheersing, beoordelingsvermogen, probleemoplossing, planning, sociaal gedrag,
taal en geheugen.
- Temporaal
Ze behoren tot het telencephalon.
Functie: De temporale kwabben zijn betrokken bij het gehoor, het verbale geheugen en de taalfuncties, en ook bij
visuele herkenning. Hier volgt een korte samenvatting.
- Occipitaal
Het verwerken van visuele informatie.
- Parietaal
De pariëtale kwabben spelen een rol bij het integreren van de zintuiglijke informatie en bij het ruimtelijk denken.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller esther4. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.