Summary
Samenvatting Nectar Hoofdstuk 14 Zenuwstelsel 5VWO
- Course
- Level
- Book
Dit is een samenvatting van Hoofdstuk 14 Zenuwstelsel van het biologieboek van Nectar voor 5VWO.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
1 review
By: Chymene • 4 year ago
Seller
Follow
saravanelferen
Reviews received
Content preview
Biologie Hoofdstuk 1414.1 – Centraal zenuwstelsel
Het zenuwstelsel bestaat uit het centraal zenuwstelsel, dat in het centrum van het lichaam zit en uit
neuronen (zenuwcellen) van de hersenen en het ruggenmerg met hun ondersteunende cellen (88B)
bestaat en het perifeer zenuwstelsel dat uit aan- en afvoerende uitlopers van neuronen in het CZS
bestaat. Deze verbinden als aan- en afvoerkabels alle lichaamsdelen met het CZS.
Bij hersenen en ruggenmerg is een grijs en wit deel. De grijze kleur
komt van de cellichamen van de miljarden neuronen en de witte
kleur van uitlopers van neuronen met een omhulsel van myeline,
witgele vetachtige stof. In de hersenen licht grijs aan de buitenzijde
en wit binnenin en bij het ruggenmerg andersom. Beide helften van
de grote hersenen (88C) zijn verbonden door de hersenbalk. Het
verlengde merg verbindt de hersenen met het ruggenmerg.
Hersenen, ruggenmerg en hun bloedvaten zijn beschermd door 3
vliezen. Cellen van de haarvaten in de hersenen vormen samen met
astrocyten de bloed-hersenbarrière. Astrocyten zijn gliacellen, steuncellen met veel uitlopers en
functies. Ze vormen een kring rond bloedvaten in de hersenen en beschermen tegen ongewenste
stoffen.
Info uit je omgeving gaat van de zintuigen perifeer zenuwstelsel ruggenmerg verlengde merg
hersenstam grote hersenen die de info verwerken en ordenen (ook logisch redeneren, je wil,
bewustzijn, geheugenfuncties, emoties).
Een beweging begint in de primaire motorische schors (88C), kleine gebieden met neuronen met
eigen groep spieren. Het is verbonden met de secundaire motorische schors die geheugeninfo
bevat over hoe spieren bewegingen gecoördineerd kunnen uitvoeren. De motorische schors van de
rechter hersenhelft bestuurt de linkerzijde van het lichaam en andersom. Links en rechts werken
samen. Info gaat in de hersenen naar sensorische centra in de schors die bij het zintuig horen. Bij
luisteren komen impulsen vanuit het oor het primaire gehoorcentrum binnen en vindt
bewustwording plaats en hoor je geluid. Het geluid koppelen aan geheugeninfo gebeurd in het
secundaire gehoorcentrum, wat interpretatie van geluid mogelijk maakt. Je herkent het en kan bijv.
de tekst meezingen. Elk type zintuig heeft een eigen primair en secundair gebied in de schors van de
linker en rechter hersenhelft.
De hersenstam bevat centra voor het regelen van de bloedcirculatie, lichaamstemperatuur en
ademhaling en het bestaat uit de pons, de middenhersenen en het verlengde merg (88C). De pons
verbindt grote en kleine hersenen. In de middenhersenen ligt het beloningscentrum. De reflexen uit
het gebied van het hoofd (bijv. geur) gaan via de hersenstam. In het verlengde merg kruisen je
zenuwbanen, waardoor de linkerhelft info krijgt uit de rechter lichaamshelft en hier de spieren
aanstuurt en andersom.
De kleine hersenen spelen een rol in coördineren van bewegingen samen met de grote hersenen,
hersenstam en ruggenmerg.
De hypothalamus is betrokken bij de homeostase door o.a. het aansturen van de hypofyse waarin de
thermostaat van je .lichaamstemperatuur zit (87B) en je biologische klok.
De thalamus selecteert welke impulsen van zintuigen naar de verschillende delen van de
hersenschors gaan en kan bepaalde impulsen
remmen. Bij ADHD is het voorste deel van de
hersenschors te weinig actief. Neuronen
vormen hier dopamine en een tekort geeft in
de thalamus problemen bij het selecteren van
belangrijke boodschappen uit de stroom info
naar de hersenen waardoor concentreren
moeilijk is.
Je ruggenmerg bevat de hoofdzenuwkabels
van je lichaam. De lange geïsoleerde uitlopers
van neuronen (witte stof) liggen aan de
buitenkant en de grijze cellichamen aan de
binnenkant (88J/K). Uit het ruggenmerg
ontspringen 31 paar ruggenmergzenuwen die verbinding maken met de organen in je romp en
ledematen. Het deel van de zenuw dat info afvoert verlaat het ruggenmerg aan de buikzijde en het
aanvoerende deel komt via de rugzijde binnen. Vlak voor het ruggenmerg heeft het aanvoerende deel
een verdikking: het spinale Ganglion; zitten de cellichamen van de aanvoerende neuronen bij elkaar.
De cellichamen van de afvoerende neuronen liggen in de grijze stof van het ruggenmerg. Buiten het
ruggenmerg liggen nog 2 grote zenuwbanen; grensstreng en zwervende zenuw (88L) die de werking
van wat organen remmen of stimuleren.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller saravanelferen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now