Mevr. heeft pasgeleden een auto-ongeluk meegemaakt waarbij haar hoofd tegen
de neksteun klapte. Sinds die tijd heeft ze nekklachten en hoofdpijn. Op
röntgenfoto’s e.d. is geen lichamelijk letsel te zien.
Medisch
De term ‘whiplash’ betekent letterlijk ‘zweepslag’ en is dus altijd traumatisch. Het komt door een acceleratie-deceleratie beweging.
Hierdoor kunnen allerlei structuren beschadigen: myo-, tendo-, capsulo-, atro- (facet gewrichten, cervicale wervels, atlanto-axiale
gewricht & kaakgewricht), neurogeen (hersenen) of intervertebrale disci. Dit komt het door hevig heen-en-weer slingeren van het
hoofd bv. tijdens een autobotsing. Het letsel treedt vooral op bij achterwaartse aanrijdingen. Hierdoor ontstaat een onverwachtse
hyperextensie van de nek, gevolgd door een hyperflexie vd. nek. Direct na het ongeval zijn er meestal weinig klachten, maar deze
treden snel na het ongeval op. Na 6 maand hebben 50-80% geen klachten meer, maar sommige patiënten blijven klachten
houden. Het herstel van de whiplash (prognose) is vertraagd bij: afgenomen mobiliteit van de nek (vlak na ongeval), eerder
hoofdtrauma, het vrouwelijk geslacht & een hogere leeftijd. Bij chronische pijn spelen de psychologische factoren een rol.
Anamnese / Diagnostiek
Symptomen bij een whiplash kunnen zijn: (soms uitstralende) pijn van nek, schouder en arm, hoofdpijn, duizeligheid (n. VIII), foto-
fobie (lichtschuwheid), gestoord gezichtsvermogen, bewegingsbeperking CWK, paresthesieën hand, allerlei soorten rugklachten,
vermoeidheid & psychosociale verschijnselen (angst, depressie, snel geïrriteerd, concentratie stoornissen en slapeloosheid). De
symptomen kunnen aan de hand van de ‘whiplash associated disorders’ (WAD) worden ingedeeld in 5 gradaties (0-4). Tijdens de
anamnese is het belangrijk om te vragen naar de omgang van de klachten & de status praesens (functie/act/parti) van de patiënt.
Ook is het goed om de Neck Disability Index (NDI) te laten afnemen. Dit brengt het functioneren van de patiënt in kaart. (mbt pijn)
Inspectie & Palpatie
Ontstekingsverschijnselen in acute fase: warmte, roodheid, zwelling, pijn & gestoorde functie
Antalgische houding (kijk ook goed naar stand scapulae, schouders protractie? & CWK anteropositie hoofd / kyfose?)
Lokale drukpijn (bij mogelijke triggerpoints ook uitstralend naar desbetreffend gebied)
Spieratrofie & mogelijk een verhoogde tonus (door de pijn) en vegetatieve verschijnselen (bleke huid, zweetsecretie, etc.)
Functioneel: Bovenhandse activiteiten & armen tegelijk heffen (kijken naar scapula rotaties)
Bewegingsonderzoek (let op: kwaliteit, kwantiteit, symptomen & kapselpatronen)
AROM&PROM (kapselpatroon schouder = exorotatie, abductie, endorotatie / kapselpatroon CWK = lateroflexie & rotatie, extensie)
Schouder + CWK (let op instabiliteit CWK: schokkende bewegingen bij AROM)
Specifieke testen
Evenwicht: Mobiliteit CWK & schouder Overige testen:
Koorddansersgang (3m lijn) Onderzoekende tractie (/distractie) Kleyn & Nieuwenhuyse (a.vertebralis)
o 2x uitvoeren (een fout is +3 sec) o S: 40-500 ab & 300 ant. / CWK: 00 NSA vitaal BE (bij sensibiliteitsverl.)
Staan op 1 been (zo lang mogelijk) PA’s CWK (gewrichtsmobiliteit) NSA gnostisch BE (bij sensibiliteitsv.)
o Voor elk been 2 pogingen Spierlengte testen Isometrische weerstand testen (pijn)
o Armen hierbij langs het lichaam Spierkracht (MRC/1RM)
o Aantal sec. is eindscore (max 30) Stabiliteit CWK/schou. (verstoringen)
Behandeldoelen
Leergesprek, pijndemping, stabiliteit, spierkracht, duizeligheid / evenwicht & aandacht / geheugen.
Behandelplan
Fase 1 (0-4 dagen): Fase 2 (4 dagen – 3 weken): Fase 3 (3 – 6 weken) & Fase 4 (6 weken – 3 maand):
Belasting verlagen: pijnvrij Belasting rustig verhogen Belasting verhogen naar normaal! (act/part.)
Pijndemping Pijndemping Pijngedrag verminderen ‘Graded activity’ (chron. pijn)
o Tracties (1e graads) Informeren/adviseren Mobiliteit verbeteren Tracties/Angulair
o Angulair (act/pas) o Act/part. stapsgewijs Spierfunctie verbeteren (uitbouwen naar functioneel)
Informeren/adviseren weer oppakken* o Kracht (70% van 1RM) & Stabiliteit (local stabilizers)
o Voorlichting middels Lichte weerstand oef. o Duizeligheid / Evenwicht
het 6-stappen model o Actieve stabiliteit - Balansoefeningen in stand / tijdens het lopen
- Aanpassen be- o Spierkracht Aandacht / Geheugen Dubbeltaken
wegingsgedrag o Balans / Evenwicht Fase 5 (3 – 6m) & Fase 6 (> 6m): Kans op volledig herstel ↓
* Voorkomt angst om te bewegen & disbalans van belasting en belastbaarheid
, Casus 2
Student informatie
Naam: Mevr. S
Geslacht: V
diagnose: Atrosis Deformans Heup rechts, graag je hulp
Medisch
Artrose Deformans is een vorm van reuma (niet cogenitaal, traumatisch of neurologisch). In de volksmond wordt het
gewrichtsslijtage genoemd. Het is een chronisch langzaam progressieve ziekte, waarbij het kraakbeen degenereert Er wordt meer
kraakbeen afgebroken dan opgebouwd. Hierdoor wordt het gewrichtspeelt steeds smaller en kunnen subchondrale botstukken na
verloop van tijd over elkaar gaan schuren, dit leidt tot crepitaties en pijn. Om de schade te herstellen gaat het bot extra bot
aanmaken om zo het gewricht te immobiliseren. Dit leidt tot osteofyten (botwoekeringen). Ook kunnen er botcystes (holtes gevuld
met vocht), microfracturen & sclerose (verharding) van het bot ontstaan. Uit eindelijk kan dit leiden tot deformiteiten. Het gewricht
kan op slot komen en/of er treden standveranderingen op.
Anamnese / Diagnostiek
Artrose hoeft geen oorzaak te hebben, maar dit kan wel: onderbelasting (synovia wordt niet ververst), overbelasting (microtrauma
kraakbeen), trauma, ouderdom, familiair, hoog BMI, eerder heupletsel & het komt vaker bij vrouwen voor. Symptomen zijn:
crepitaties, pijn (kapsel tegen bot & bot tegen bot), mobiliteitsbeperking, ochtendstijfheid (start), instabiliteit & zwelling (hydrops)
Inspectie & Palpatie
Ontstekingsverschijnselen: warmte, roodheid, zwelling, pijn & gestoorde functie
Antalgische houding (kijk ook goed naar stand heup, knie & enkel mogelijk standsafwijkingen)
Spieratrofie, crepitaties & mogelijk een verhoogde tonus (door de pijn)
Palpatie: osteofyten zijn mogelijk te palperen, palpatie van de gewrichtspleet en de subchondrale botten is pijnlijk
Vegetatieve verschijnselen: bleek, zweetsecretie/anidrosis, overgevoelig warm/koud, sterkere haargroei, etc.
Functioneel: Ganganalyse (let goed op wat, hoe & waarom), op één been staan (hoe is de actieve stabiliteit) & transfers
Bewegingsonderzoek (let op: kwaliteit, kwantiteit, symptomen & kapselpatronen)
AROM (verwacht pijn in heup + tijdens verre flexie & endo): PROM (kp = flexie, ab, endo):
Heup: ab-/adductie, ante-/retroflexie, endo-/exorotatie Heup: ab-/adductie, ante-/retroflexie, endo-/exorotatie
o Pijn bij bewegingen van MCPP: max. endo, abd & ext. o Mogelijke pijn bot over bot / ontsteking
- Zuivere abductie doet geen pijn (loopt vast) o Mogelijke beperking osteofyten / contracturen
Specifieke testen
Pijn: Tractie (2e graads Joint play): Compressie:
Isometrische weerstand testen (VAS) In MLPP: 300 abd, 300 fle & 200 endo. In MLPP: 300 abd, 300 fle & 200 endo.
o Bewegingsrichtingen heup o Positief bij pijnverlichting o Positief bij pijn erger worden
Actieve stabiliteit (propriocepsis): Spierkracht/ Conditie: Mobiliteit:
Verstoringen aan been geven MRC-schaal heup (of 1RM) Spierlengte testen (heup)
o Op 1 been staan (knie in extens.) o Verwachting: MRC 3/4/5 o Afhankelijk van de PROM
o Eventueel moeilijker: 6 MWT Timed up & Go test
- Bal aangooien / trampoline o Aerobe uithoudingsvermogen Algofunctional index (vragenlijst)
Trendelenbrug test: Patrick sign / Faber (flexie, abductie, endorotatie) test:
30 sec. op een been staan Laterale voetdeel op binnenkant knie
De heup hierbij omhoog houden Heup fixeren & knie passief zakken
Positief: verzwakte M. gluteus medius Positief: mobiliteitbep. heup/SI/iliopsoas
Behandeldoelen
Leergesprek, pijndemping & mobilisatie (angulair & tracties), spierkracht, stabiliteit & uithoudingsvermogen (eventueel)
Behandelplan
Leergesprek: Pijndemping (hard callus): Mobilisatie (remoddeleringsf.): Spiertraining (remodellerin.):
Balans vinden tussen Angulaire technieken Angulaire technieken Krachttraining (concentr)
belasting/overbelasting o Tot de pijngrens Tracties (in MLPP) o M. gluteus medius o.a.
Letten op BMI o Actief & Passief Translaties (specifiek) Stabiliteittraining
Operatieve behandeling Tracties (1e/2e graads) Actieve inhibitie (rekken) o Zelfde als de test maar
aanbieden in laat stadium o 1e/2e graads in MLPP MWM (angulair in tractie) dan nu als behandeling
Evt. graded activity Aerobe training (conditie)
2
, Pijnstillers (medicatie) o Statisch 20s. (3 á 4 x)
3
, Casus 3
Student informatie
Naam: Dhr. N. leeftijd: 58 jaar,
diagnose: Epicondylitis lateralis
Meneer werkt al bijna 40 jaar voor een bedrijf dat CV’s e.d. installeert. Hij heeft al
geruime tijd last van de linker elleboog, de klachten nemen alleen maar toe.
Medisch
Aandoening door een chronische overbelasting bij de origo van de extensoren van de pol en hand op de laterale epicondylus van
de elleboog. Meestal gaat het om de origo van de M. extensor carpi radialis brevis. De meest voorkomende groep is tussen de 40-
50 jaar oud. Let in het onderzoek ook op neurologische verschijnselen, er kan ook een ligementaire inklemming zijn van n. radialis
Anamnese / Diagnostiek
Pijn (lokale drukpijn) rond de laterale epicondylus, kan soms ‘referred’ pijn zijn van cervicale oorsprong. Er is een verband met
arbeidsactiviteiten en soms met sportactiviteiten. Deze pijn gaat gepaard met een mobiliteitsbeperking & spierkrachtverlies.
Inspectie & Palpatie
Ontstekingsverschijnselen: warmte, roodheid, zwelling, pijn & gestoorde functie
Antalgische houding (kijk ook goed naar stand schouders & CWK)
Lokale drukpijn op de laterale epicondylus
Spieratrofie & mogelijk een verhoogde tonus (door de pijn) en vegetatieve verschijnselen (bleke huid, zweetsecretie, etc.)
Functioneel: Arbeidsgerelateerde oefeningen laten uitvoeren (bv. grijpen met de handrug naar boven)
Bewegingsonderzoek (let op: kwaliteit, kwantiteit, symptomen & kapselpatronen)
AROM: PROM (kp elleboog = flexie, extensie / kp pols = flexie & exten.):
Elleboog: volledige flexie -/+ Elleboog: volledige extensie -/+
Pols: radiale abductie ++ & dorsaalflexie ++ Pols: ulnaire abductie ++ & palmairflexie ++
Specifieke testen
Cozen’s test (aanspanningstest): Mill’s test (rektest): Maudsley’s test (vingertest):
1. Laterale epicondyl fixeren (duim) 1. Laterale epicondyl fixeren (duim) 1. Actief: elleboog in 900 flexie met de
2. Patiënt maakt een vuist 2. Patiënt maakt een vuist hand en vingers gestrekt naar voren
3. Actieve pronatie & extensie onderarm 3. Passieve pronatie & flexie (extensie elleb. voor extra provocatie)
4. Fysio geeft isometrische weerstand onderarm + extensie elleboog 2. Fysio geeft isometrische weerstand op
5. Test positief: pijn rond de lat. epicondyl 4. Test positief: pijn rond de lat. epi. de 3e vinger, patiënt houdt dit vast
5. Uitstraling: compressie n. radialis 3. Test positief: pijn rond de lat. epicondyl
Tracties & Translaties (joint play onderzoekend: 2e graads): Overig:
Humero-ulnair: MLPP = 700 Flexie & 100 Supinatie Spierlengte test: M. extensor carpi radialis brevis
Radio-ulnair (prox.): MLPP = 700 Flexie & 350 Supinatie Spierkracht (MRC/1RM) & Isometrische weerstand (pijn)
Behandeldoelen
Leergesprek, pijndemping & mobilisatie (angulair & tracties), fricties, spierkrachtverbetering en eventueel medicatie
Behandelplan
Pijndemping (poliferatiefase): Fricties (proliferatiefase): Mobilisatie (consolidatiefase): Krachttraining (consolidatief.):
Angulaire technieken Diep & Dwars uitvoeren Angulaire technieken Excentrisch trainen
o Tot de pijngrens o Pijndemping o Volledige ROM o Extensie pols
o Actief & Passief o Reductie inflammatie o 15 sec. op rek 3 á 4x - In radiale abd.
o Tot de pijn verminderd o 60-100 x per minuut Tracties (3e/4e graads) o 70% van 1 RM (9-15x)
- Circa 2 minuten o 3x per week o 7s. om 3s. in gr 1/2 - Submaximaal
Tracties o 2min – rust – 4min – Translaties (specifiek) o 3-5 series
o 1e/2e graads in MLPP rust – 6min – rust – o In de beperkte zone o 2 á 3x per week
o Oscillerend of 2/3x 1s. 8min Actieve inhibitie
- Steeds vragen o Extensoren oprekken
waar de pijn zit MWM (angulair in tractie)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller esther4. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.31. You're not tied to anything after your purchase.