Oriëntatie
Vlakken : mediaan = in twee verdeeld
sagittaal = parallel van de mediaanlijn
transversaal = dwars op de lengteas (bv. dwars door de poot)
dorsaal / frontaal
Richtingen : rostraal = aangezicht, craniaal – caudaal
mediaal – lateraal
sinister – dexter
proximaal = dicht tegen het lichaam / de wervelkolom – distaal (typisch voor de
ledematen : bv. tenen distaal van de elleboog)
dorsaal – palmair / plantair = voetzool / bovenkant hand (typisch voor structuren
onder de sprong of pols)
axiaal – abaxiaal (typisch voor de vingers)
Osteologie :
Soorten beenweefsel
• spongieus been : zit in de epifysen (buitenzijdes)
o trabekels / botbalkjes vormen 3D netwerk
o ruimtes tussen netwerk gevuld met beenmerg en bloedvaten
• compact been : zit in de diafyse (midden)
Soorten beenderen
Beenvorming
• enchondraal : BW > KB > bot (bv. ledematen)
• periostraal : periost vormt bot => hierin zitten zenuwen en bloedvaten voor de bloedvoorziening van beenderen
o vorming spongieus been
o foramen nutritium = voedingsgat (bloedvat treedt hierin)
o periost :
▪ inwendige laag die beenweefsel kan vormen (osteoblasten)
▪ uitwendige laag met veel bloedvaten en zenuwen + enkele bundels collageenvezels dringen vanuit
beenvlies in beenweefsel
▪ zorgt mee voor de bloedvoorziening van het been (samen met foramen nutritium)
• afwijkingen : dwerggroei, gebogen beenderen, … vaak bij kalveren!
,Os longum / Lang been
zijn typisch voor de ledematen
▪ twee groeischijven
o nog niet verbeend bij jonge dieren
▪ twee epifysen
o bestaan uit spongieus been
o proximale & distale
o staan in voor gewrichtsvorming
o zijn vaak heel grillig van vorm => botten passen in elkaar
▪ diafyse = schacht
o bestaat uit compact been
▪ overal zit beenmerg (diafyse + epifysen) : rode kleur
humerus = opperarmbeen van het voorbeen
tibia = scheenbeen van het achterbeen
Vogels : os pneumaticum :
zijn veel lichter doordat hun beenderen luchtzakken bevatten
▪ foramen pneumaticum = toegangsgat voor luchtzakken
, ▪ paranasale sinussen (= neusbijholte = sinus frontalis)
o lopen ver uit tot in de processus cornualis (= hoornuitsteeksels)
gevaar voor sinusitis bij onthoorning (gevaar voor bacteriën)
bv. paarden : bij het doorgroeien van de tanden kan dit ook tot in de sinus (want de tanden monden uit tot
helemaal in de sinus) => ettervorming
▪ conchae nasalis / neusschelpen : zijn uitermate dun
o heel grillig bij de hond (veel boogjes en hoekjes)
Os irregulare / Onregelmatig been
bv. wervels
▪ symmetrisch gebouwd met talrijke grote uitsteeksels
▪ grillig
▪ bestaan uit twee somieten => beweging
▪ uitsteeksels nodig
o gewricht vormen met de ribben
o lumbaaluitsteeksels : nieren beschermen
o spinaaluitsteeksels (kunnen we voelen)
▪ je kan de groeischijf nog zien bij de jonge dieren (open, halfgesloten of gesloten)
Os sesamoideum / Sesambeen
▪ beentjes zijn secundair ontstaan door wrijving (evolutionair gezien)
▪ altijd ontstaan waar een pees aanwezig is (door relaxatie en opspanning van de spieren => wrijving)
▪ niet te verwarren met iets pathologisch op RX (witte vlek)
▪ belangrijk bij het paard! => veel problemen bij de ondervoet
o sesamsbeentjes van groot belang bij het passief steunapparaat
=> via dit mechanismen kunnen paarden hun benen ‘op slot’ zetten en zo rechtopstaand slapen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller StudentDiergeneeskunde. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.33. You're not tied to anything after your purchase.