1
Overzicht hoorcolleges met literatuur
HC 1: introductie communicatie & identiteit
Haslam, S.A. & N. Ellemers (2005). Social identity in industrial psychology: concepts,
controversies and contributions. International Review of Industrial and Organizational
Psychology, Volume 20, p. 39‐117. Hiervan is pagina 41-54 tentamenstof!
HC 2: introductie sociale identiteitstheorie (SIT)
Ashforth, B.A., & Kreiner, G.E. 1999. "How Can You Do It?": Dirty Work and the Challenge
of Constructing a Positive Identity. Academy of Management Review, 24(3), 413-434.
Conroy, S., Henle, C.A, Shore, L., & Stelma, S. (2017). Where there is light, there is dark: A
review of the detrimental outcomes of high organizational identification. Journal of
Organizational Behavior, 38, 184–203; DOI: 10.1002/job.2164
Extra artikelen
● Juli 2017: NRC-artikel: Oorlog bij de brandweer
● Augustus 2020: NRC-artikel: Diversiteit bij de brandweer
● NRC-interview: Leen Schaap
HC 3: Vervolg introductie SIT; Macht, Communicatie, identiteit en
informatieverwerking
Tost, L.P., Gino, F., & Larrick, R,P. (2012). Power, competitiveness, and advice taking: Why
the powerful don’t listen. Organizational Behavior and Human Decision Processes,
117(1), 53-65.
Esposo, S. R., Hornsey, M. J., & Spoor, J. R. (2013). Shooting the messenger: Outsiders
critical of your group are rejected regardless of argument quality. British Journal of
Social Psychology, 52(2), 386-395.
Petriglieri, J. L. (2011). Under threat: responses to and the consequences of threats to
individual identities. Academy of Management Review, 36 (4), 641–662.
HC 4: imago(schade); rechtvaardigheid en organisatieverandering
Smidts, A., Pruyn A.T.H., van Riel, C.B.M. (2001). The impact of employee communication
and perceived external prestige on organizational identification. Academy of
Management Journal, 44 (5), 1051-1062.
Dutton, J.E, & J.M. Dukerich (1991). Keeping an Eye on the Mirror: Image and Identity in
Organizational Adaptation. Academy of Management Journal, 34, 3, 517-554.
Gopinath, C., & Becker, T. E. (2000). Communication, procedural justice, and employee
attitudes: Relationships under conditions of divestiture. Journal of Management, 26,
63-83.
HC 5: Leiderschap
Haslam S.A., & Platow, M.J. (2001). The link between leadership and followership: How
affirming social identity translates vision into action. Personality and Social
Psychology Bulletin, 27 (11), 1469-1479.
, 2
Faniko, K., Ellemers, N., & Derks, B. (2021). The queen bee phenomenon in academia 15
years after: Does it still exist, and if so, why? British Journal of Social Psychology,
60(2), 383-399. https://doi.org/10.1111/bjso.12408 » → staat niet in samenvatting
Bruckmüller, S., Ryan, M. K., Rink, F., & Haslam, S. A. (2014). Beyond the glass ceiling: The
glass cliff and its lessons for organizational policy. Social Issues and Policy Review,
8(1), 202-232.
HC 6: Taalgebruik en identiteit.
Wigboldus, D. H. J., & Douglas, K. (2007). Language, stereotypes and intergroup relations.
In K. Fiedler (Ed.), Social Communication (pp. 79- 106). New York: Psychology
Press.
Roberson, Q. M., & Stevens, C. K. (2006). Making sense of diversity in the workplace:
Organizational justice and language abstraction in employees' accounts of
diversity-related incidents. Journal of Applied Psychology, 91(2), 379-391.
HC 7: Moraliteit en identiteit
Pagliaro, S., Brambilla, M., Sacchi, S., D’Angelo, M., & Ellemers, N. (2013). Initial
impressions determine behaviours: Morality predicts the willingness to help
newcomers. Journal of Business Ethics, 117, 37–44.
Ellemers, N; & van Nunspeet, F. (2020) Neuroscience and the social origins of moral
behavior: how neural underpinnings of social categorization and conformity affect
everyday moral and immoral behavior. Current Directions in Psychological Science,
1-8
HC 8: ‘Employee Voice Behavior’.
Morrison, E. W. (2014). Employee voice and silence. Annu. Rev. Organ. Psychol.
Organ. Behav., 1(1), 173-197. → aparte samenvatting
Wu, F., Dixon-Woods, M., Aveling, E. L., Campbell, A., Willars, J., Tarrant, C., ... &
Martin, G. P. (2021). The role of the informal and formal organisation in voice
about concerns in healthcare: a qualitative interview study. Social Science &
Medicine, 280, 114050.
HC 9: Diversiteit en bias in organisaties
Heilman, M. E. (2012). Gender stereotypes and workplace bias. Research in organizational
Behavior, 32, 113-135.
Stout, J.G. & Dasgupta, N. (2011). When he doesn’t mean you: Genderexclusive language
as ostracism. Personality and Social Psychology Bulletin, 36, 757-769.
Van der Vegt, G.S. & Bunderson, J.S. (2005). Learning and performance in multidisciplinary
teams: the importance of collective team identification. Academy of Management
Journal, 48, 532-547.
HC 10: Diversiteitsinterventies
Ely, R. J., & Thomas, D. A. (2001). Cultural diversity at work: The effects of diversity
perspectives on work group processes and outcomes. Administrative Science
Quarterly, 46, 229–273.
, 3
Dobbin, F., & Kalev, A. (2016). Why diversity programs fail. Harvard Business Review, 94,
14-22.
Gündemir, S., Homan, A.C., Usova, A., & Galinsky, A.D. (2017). Multicultural
meritocracy: The synergistic benefits of valuing diversity and merit. Journal of
Experimental Social Psychology, 73, 34-41.
HC 11: Pesten op het werk
Bartlett, J. E., & Bartlett, M. E. (2011). Workplace bullying: An integrative literature review.
Advances in Developing Human Resources, 13(1), 69-84.
Howard, M. C., Cogswell, J. E., & Smith, M. B. (2020). The antecedents and outcomes of
workplace ostracism: A meta-analysis. Journal of Applied Psychology, 105(6),
577–596.
O'Reilly, J., Robinson, S. L., Berdahl, J. L., & Banki, S. (2015). Is negative attention better
than no attention? The comparative effects of ostracism and harassment at work.
Organization Science, 26(3), 774-793
HC 12: Pesten op het werk en sociale veiligheid
KNAW-advies Sociale veiligheid in de Nederlandse wetenschap - Van papier naar
praktijk - juli 2022 → aparte samenvatting
Informatie over het tentamen:
● Open boek tentamen
● Je mag al je studiemateriaal meenemen op een USB
○ Colleges uitgewerkt
○ Groepsopdrachten uitgewerkt
○ Artikelen uitgewerkt
○ Alle informatie op canvas
○ Alle slides van colleges
● Waarschijnlijk geen laptop toegestaan i.v.m Chatgpt
● Ook geen internet in tentamenhal
, 4
Hoorcollege 1: introductie communicatie & identiteit
Dick de Gilder
Identiteit
● Gelijkheid: je identiteit bewijzen - bewijzen dat je de persoon bent voor wie je je
uitgeeft
● Eigen karakter van een persoon of groep (beide uit van Dale)
● Identiteit is het geheel aan kenmerken dat een persoon of andere entiteit uniek en
herkenbaar maakt
Een feestje met identiteit
● Femke Bol
● Als er een Nederlandse sporter wint, ben ik extra blij. Maar je hebt zelf geen bijdrage
er aan geleverd
● Makkelijk identificeren met iemand die Nederlands is → groepslidmaatschap
Symbolen ondanks verandering
● Collectebus
● VU ooit als particuliere universiteit - opgericht door Abraham Kuyper
→ als protestantse kerk - Anti-Revolutionaire Partij
● ‘Vrij van kerk en staat’
Identiteit anno 2023: de griffioen
● Symbolisch beeldmerk
● Het beeldmerk, de griffioen, is samengesteld uit het lijf van een leeuw, de kop en de
vleugels van een adelaar en de oren van een paard. De griffioen weerspiegelt
bewogenheid en nuchterheid. Het fabeldier verwijst naar de kenmerken van de
universiteit: staand in de werkelijkheid, nieuwsgierig, dynamisch en niet-voor-één-
uitleg vatbaar. Het vrije van de universiteit is tot uitdrukking gebracht in de
vormgeving van de vleugels
●
Communicatie
● Het uitwisselen van informatie (van Dale)
● Communicatie is de uitwisseling van symbolische informatie, die plaatsvindt tussen
mensen die zich bewust zijn van elkaars aanwezigheid, onmiddellijk of gemedieerd.
Deze informatie wordt deel bewust, deels onbewust gegeven, ontvangen en
geïnterpreteerd (Oomkens)
Wat is organisationele communicatie?
● The process by which individuals stimulate meaning in the minds of other individuals
by means of verbal or nonverbal messages in the context of a formal organization
Richmond & McCroskey (2009)
