Huwelijk = wettelijk! Niet godsdienstig. Zie art. 1:68 BW – een godsdienstig huwelijk mag niet
plaatsvinden voordat een burgerlijk huwelijk heeft plaatsgevonden.
Gevolgen op vermogensrechtelijk gebied komen overeen met geregistreerd partnerschap. Titel 5A.
Sinds 1998.
Gehuwden en GP:
- Titel 6 = rechten en verplichtingen tussen echtgenoten. Echtgenoten – maar ook GP. Zie art.
1:80b BW = schakelbepaling. Op een GP zijn de titels 6, 7 en 8 van overeenkomstige
toepassing met uitzondering van het omtrent scheiding van tafel en bed bepaalde.
- Echtgenoten – gehuwden en GP
Gemeenschap van goederen:
- Als je niet op huwelijkse voorwaarden trouwt
- Voor 1 januari 2018 = algehele gemeenschap van goederen
- Na 1 januari 2018 = wettelijke beperkte gemeenschap van goederen
Huwelijkse voorwaarden:
- Als je een akte huwelijkse voorwaarden laat opstellen bij de notaris
Gemeenschap van goederen:
- Voor 1 januari 2018:
o De huwelijksgemeenschap omvat goederen en schulden
▪ Gezamenlijk en privé voorafgaand aan het huwelijk
▪ Tijdens het huwelijk
▪ Uitzonderingen
• Schenkingen
• Erfenis
• Dit moet dan uitdrukkelijk zijn bepaald in bijvoorbeeld een
schenkingsakte of een testament. De schenking of erfenis is geheel
van de rechthebbende echtgenoot en blijft buiten de
huwelijksgoederengemeenschap. Dit betreft dan privévermogen.
o Art. 1:94 oud BW
- Na 1 januari 2018
o De huwelijksgoederengemeenschap omvat goederen en schulden:
▪ Gezamenlijk voorafgaand aan het huwelijk
▪ Tijdens het huwelijk
▪ Uitzonderingen
▪ Voorhuwelijksvermogen blijft privé, dat valt niet in de
huwelijksgoederengemeenschap
, o Art. 1:94 BW
Huwelijkse voorwaarden:
- Tijdens of voorafgaand aan het huwelijk kunnen ze worden opgesteld – art. 1:114 BW
- Bij notariële akte op straffe van nietigheid – art. 1:115 BW
Samenlevers
- Niet gelijk te stellen met gehuwden of GP
- Geen gemeenschap van goederen/huwelijkse voorwaarden
- Titels 6, 7 en 8 van boek 1 BW zijn niet van toepassing
- Algemeen vermogensrecht
- Samenlevers kunnen wel afspraken maken en neerleggen in een
samenlevingsovereenkomst. Deze is in principe vormvrij.
Videocollege 1.2 - Rechten en verplichtingen van echtgenoten
Rechten en verplichtingen van echtgenoten:
- Van toepassing op alle echtgenoten
- Ook voor GP – zie art. 1:80b BW
- Art. 1:92a BW: titel 6 is niet van toepassing op echtgenoten die van tafel en bed gescheiden
zijn. Op samenlevers zijn deze regels überhaupt niet van toepassing.
Art. 1:81 BW
- Getrouwheid, hulp en bijstand en verplicht elkander het nodige te verschaffen.
- Tijdens het huwelijk. Speelt geen rol bij de afwikkeling van de echtscheiding of na overlijden
van een echtgenoot.
- Verder uitgewerkt in art. 1:83 (delen in welstand), 1:84 en 1:85 BW
- Alimentatieverplichting: art. 1:56 BW
Art. 1:83 BW
- Inlichtingenplicht – echtgenoten dienen elkaar de nodige informatie te verstrekken over de
financiën binnen het huwelijk of het GP. De informatie kan zien op het bestuur van de
goederen of het bestand van de goederen of de schulden.
- Desgevraagd = op verzoek
- Dit is niet afleggen van rekening en verantwoording
Art. 1:84 BW
- Kosten van de huishouding ten laste komen van het gemene inkomen van de echtgenoten.
En als dit er niet is, dan komt het ten laste van het eigen inkomens van de echtgenoten, naar
evenredigheid daarvan.
- Als de inkomens ontoereikend zijn om de kosten van de huishouding te voldoen, dient het
gemene vermogen daarvoor te worden aangewend. Als dat er niet is, of ontoereikend is,
dient het eigen vermogen van de echtgenoten naar evenredigheid te worden aangewend.
- Tenzij bijzondere omstandigheden, bijvoorbeeld wanneer de ene echtgenoot geen inkomen
heeft, maar wel heel veel vermogen waaruit nauwelijks inkomsten voortvloeien.
- Van deze regeling kan worden afgeweken bij (iedere) schriftelijke overeenkomst.
, - Er dient sprake te zijn van een gemeenschap van goederen – vermogen dat in de
huwelijksgoederengemeenschap valt.
- Kosten van de huishouding:
o Dienen tot het lichamelijk en geestelijk welzijn van de echtgenoten en kinderen
o De kosten worden verteerd/verbruikt. Boodschappen, kleding, theater, sportlessen,
huur, hypotheekrente
o Géén aflossing op de hypothecaire lening. ECLI:NL:HR:2006:AU5689
o Premies voor een kapitaalverzekering die aan de hypothecaire geldlening is
gekoppeld. ECLI:NL:HR:2012:BW9769
- Voorbeeld:
o Partijen zijn gehuwd in gemeenschap van goederen. De man heeft een
privéinkomen van 12.000 per jaar en de vrouw van 6.000 per jaar. Daarnaast is er
nog een inkomen dat in de huwelijksgoederengemeenschap valt van 60.000 per jaar.
Kosten van de huishouding bedragen 48.000 per jaar. Hoe moeten die kosten
worden gedragen?
o Het inkomen dat in de huwelijksgemeenschap valt wordt gekwalificeerd als gemeen
inkomen. Volgens art 1:84 BW dient het gemeen inkomen de kosten van de
huishouding eerst te bestrijden. De privéinkomsten hoeven in dit geval dus niet te
worden aangewend voor de kosten van de huishouding.
- Voorbeeld:
o Man en vrouw zijn op huwelijkse voorwaarden (koude uitsluiting) getrouwd. De man
heeft een inkomen van 45.000. De vrouw heeft een inkomen van 30.000. De man
heeft een vermogen van 8.500 (spaargeld) en de vrouw heeft een vermogen van
4.500 (spaargeld). Kosten van de huishouding bedragen 48.000.
o Art. 1:84 lid 1 BW bepaalt dat privéinkomen voor vermogen gaat. Er is in dit geval
dan ook geen gemeen inkomen, want koude uitsluiting dus geen
huwelijksgemeenschap. Kosten van de huishouding dienen dus eerst van het
privéinkomen van de echtgenoten te worden voldaan en het privéinkomen is
hiervoor ook toereikend.
o Berekening: inkomen van de man OF vrouw / inkomen van beide echtgenoten x
bedrag kosten huishouding.
o Berekening man: 45..000 x 48.000 = 28.800.
o Berekening vrouw: 30..000 x 48.000 = 19.200
- Als de ene echtgenoot te veel heeft bijgedragen aan de kosten van de huishouding, ontstaat
er een vergoedingsplicht bij de andere echtgenoot. Er is geen wettelijke verval-of
verjaringstermijn van toepassing op die vergoedingsrechten.
- Vervalbeding kan in de HV worden opgenomen. Het is niet zomaar door maatstaven van
redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar dat door een echtgenoot een beroep op zo'n
vervalbeding wordt gedaan. Wel: rechtsverwerking na een jaar. Heeft de HR bepaalt. Maar
wordt bekritiseerd in de literatuur.
Art. 1:85 BW
- Gewone gang van de huishouding IS NIET kosten van de huishouding! Houd deze begrippen
uit elkaar.
- Dienen te worden vastgesteld aan de hand van:
o De aard van de uitgave
o Financiële omstandigheden van het gezin
o Naar buiten blijkende welstand/manier van leven van een gezin
, - Belastingschulden passen hier niet onder
- Er ontstaat een extra hoofdelijk aansprakelijkheid
Art. 1:86 BW
- Echtgenoot kan verzoeken om aansprakelijkheid ex art. 1:85 BW op te heffen.
- Hiervoor moeten gegronde redenen bestaan, zoals misbruik van bevoegdheid van een
echtgenoot of als een echtgenoot onbevoegd is om het huishouden te managen.
- Voor de toekomst, door een rechter. Kan niet met terugwerkende kracht.
Art. 1:88 BW
- Gezinsbeschermende bepalingen waarbij het er niet toe doet of er kinderen zijn. Betreft:
o Woning + bijbehorende zaken + inboedel (lid 1 onder a)
▪ Let op! Niet bij aankoop, maar het gaat om overeenkomsten tot
vervreemding, bezwaring en ingebruikgeving of tot beëindiging van het
gebruik van de woning. Bovendien moet de woning bewoond worden door
de echtgenoten samen of de echtgenoot alleen indien de woning intensief
bewoond wordt. Het is niet van belang of de woning aan de echtgenoten
samen toebehoort of aan één van de echtgenoten. Eigendom doet er niet
toe.
▪ HR Maastrichtse woning I: als een van de echtgenoten tijdelijk niet in de
woning verblijft door een vovo, dan is er toch toestemming vereist van die
echtgenoot. Als er sprake is van definitief langdurig uit eigen beweging
verlaten van de woning is dat anders.
▪ HR Schaaphok Schilder: de toestemmingsvereiste is ook geldig voor een
woning die in de nabije toekomst betrokken wordt, bijvoorbeeld een
nieuwbouwwoning.
o Gift, tenzij gebruikelijk én niet bovenmatig (lid 1 onder b)
▪ Art. 7:186 BW = definitie gift.
▪ Uitzondering in lid 4 voor na overlijden tenzij sommenverzekering die is of
kan worden aanvaard bij leven van verzekeringnemer.
o Borg/medeschuldenaar/zich sterk maken voor een derde of een zekerheidsinstelling
(lid 1 onder c)
▪ Tenzij in de normale uitoefening van zijn beroep/bedrijf
▪ Zie ook lid 5 = ruimere definitie
o Overeenkomst goederenkrediet (lid 1 onder d)
▪ Denk aan een koop
▪ Tenzij ten behoeve van de normale uitoefening van een beroep of bedrijf
- Algemene uitzondering in lid 2
- Vernietigbaarheid - art. 1:89 BW, tenzij goede trouw (m.u.v. giften). Voor giften is de goede
trouw niet van toepassing.
- Toestemmingsvereiste is vormvrij, tenzij er voorwaarden aan verbonden zitten. Lid 3.
Toestemming kan worden vervangen door beslissing van rechtbank.
Videocollege 2 - Vergoedingsrechten
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller riannedevries2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $43.32. You're not tied to anything after your purchase.