Dit is een samenvatting van Culture & Art 1 over het deel Barok. Het is gebaseerd op de cursus, ppt's en extra uitleg van de docente. Alles is grondig uitgelegd met voldoende afbeeldingen.
ROMAANS 11E – 13E EEUW
1 ALGEMEEN
1.1 POLITIEKE ACHTERGROND
Na de dood van Karel de Grote was er chaotische verwarring, maar er begon weer een geordende
maatschappij te groeien! Het gevaar van de Noormannen was verdwenen en de
feodaliteit(=leenstelsel) werd een regelmatige instelling.
Het graafschap Vlaanderen (tussen de Schelde en de Noordzee) heeft zich ontwikkeld tot een staat
die zelfstandig was en een eigen buitenlandse politiek voerde. In de 11 e eeuw gingen de graven hun
gebied uitbreiden ten oosten van de schelde op Duitse bodem.
In de 12e eeuw trekt Robrecht van Jeruzalem mee met de eerste kruistocht en brengt veel relieken
mee. Karel de Goede wordt vermoord, Franse koning probeert zich als opvolger te laten benoemen,
maar door de steden wordt Diederik Van Elzas gekozen.
Er waren 3 grote gebieden; Brabant, Luik & Vlaanderen. Vlaanderen was tweetalig en lag in twee
koninkrijken, het strekte zich uit over 5 bisdommen en was een wel afgelijnd gebied.
Het hertogdom Brabant is ontstaan uit de samenvoeging van verschillende graafschappen.
Het prinsbisdom Luik , er zijn in de loop van de jaren verschillende conflicten tussen de hertogen van
Brabant en de prins-bisschop van Luik.
1.2 GODSDIENST EN IDEEËNWERELD
De kerk had een belangrijke rol omdat deze nu ook een politieke macht heeft gekregen. De kerk was
de leermeester van het geloof. De kerk was de beschermster van de zwakken, bewaarster van
wetenschap en kunst, … De kerk werd naast de paus en keizer de 3 e grootmacht.
Nieuw kloosterorden:
- benedictijnen
- cisterciënzers orde: meer eenvoud, ascese & mystiek
- norbertijnen orde: zielenzorg en missie
- bedelorden: (franciscanen & dominicanen) leven van giften, prediken & bedelen
deze gemeenschappen worden de centra van intellectueel & artistiek leven (Belang voor
mentaliteitsverandering)
De kruistochten hebben enkele opdrachten:
1. Politiek (de Arabieren verdrijven)
2. Godsdienstig (heilig graf)
3. Intellectueel leven (stelling van Pythagoras)
1.3 ECONOMIE
Grondbezit is de voorwaarde voor rijkdom. Naarmate de handel toeneemt, stijgt de
bevolkingsagglomeratie. Hierbij zijn er 2 belangrijke factoren; veiligheid (zowel voor koopwaren als
mensen) en gunstig gelegen (aan zee of een rivier). Grote handelscentra zijn Brugge, Gent, Ieper en
Atrecht.
1
, 2 KUNST
2 stromingen bepalen de belangrijkste kunstcentra, dit zijn Luik voor de Maasstreek en Doornik voor
het Scheldegebied. De kunst krijgt enerzijds Duitse en anderzijds Franse invloeden.
- Maasstreek (veel abdijen en kerken hebben maar 1 toren)
- Scheldestreek (kerken hebben 2 torens, bv: Notre Dame)
De romaanse kunst is bijna uitsluitend een kerkelijke kunst: alles wat aan kunst voortgebracht wordt
staat in dienst of nauwe betrekking tot de cultus.
2.1 ARCHITECTUUR
Algemene stijlkenmerken Romaanse architectuur:
- voornamelijk abdijkerken en burchten
- burgerlijk: houtbouw, handelsgebouwen & adellijke verblijven: steen
- kerk: vertrekt van christelijke basiliek
- grondplan: - Latijns kruis: schip met dwarsbeuk
- drie beuken: middenbeuk hoogste
- tongewelf
- snijding op viering kruisgewelf
- koor: - gericht naar het oosten
- koorafsluiting: vlak of halfronde nis (apsis)
- soms: dubbel koor (aan de westkant)
- vieringtoren: indien toren op viering viering: kruising schip & dwarsbeuk
- zware muren
- kleine vensters + rondboog en 1 of 2 zuiltjes
- steunberen (druk opvangen)
- westbouw
- overwelving: - middenbeuk: houten plafond
- zijbeuken: stenen tongewelf
- viering: kruisgewelf
- overzichtelijk
2
Figuur 1 Sint-Baafs Gent
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller HildeTr. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.24. You're not tied to anything after your purchase.