Summary
Samenvatting - jeugdrecht en jeugdbescherming
- Course
- Institution
Voor het examen van 11-01-24' --> enkel hoofdstuk 1-5 kennen!! Samenvatting gemaakt door: lesnotities + PWP+ boek
[Show more]
Seller
Followelinegeerts2
Content preview
HOOFDSTUK 1: INLEIDING ROND HET ONTSTAAN VAN DEJEUGDBESCHERMING IN BELGIE
1. JEUGDBESCHERMING IN BELGIE: HET ONTSTAAN VAN EEN CATEGORIAAL
BELEID
Nationale en internationale wetgeving voor kinderen en jongeren: biedt bescherming op
vlak van:
IVRK: recht op onderwijs, huisvesting, gezondheidszorg,…
MOF: jeugddelinquentierecht
VOS: jeugdhulpverlening
Rechtspositie van de minderjarige in de jeugdhulp
Voor wet 15 mei 1912: geen categoriaal beleid: jongeren en volwassen w gelijk behandeld
Na wet 15 mei 1912: categoriaal beleid: men maakt onderscheid tss volwassene en kind
Welke processen zorgen ervoor dat er veranderingen in de mapij ontstaan of hoe komt het
dat men kinderen en volwassen anders gaan zien is? Hoe kunnen er andere en nieuwe
wetten ontstaan? DOOR:
Cultuur w overgedragen door 2 processen
Socialisatie: het zich eigen maken van waarden en normen die in de mapij
aanwezig zijn en gelden als norm van die mapij
Sociale controle: straffen en bestraffen als de norm van de mapij niet w
nageleefd
-formeel strafrecht: hoogste vorm van soc controle = rechtbank
-informeel: ouder straft kind
Hoe is men anders naar kinderen gaan kijken?
Door opkomst van verschillende wetenschappen (criminologie, penelogie,..)
Door een veranderde tijdsgeest (vooral verlichting)
1
,1.1 EVOLUTIE VAN DE SOCIALISATIE
Het kindbeeld is historisch gegroeid.
Tot eind middeleeuwen: volwassenen en kinderen zijn gelijk
Vanaf verlichting: een kind is een aparte categorie met aparte kenmerken. Ze waren niet
zelfstandig, niet verantwoordelijk, kenden niet het verschil tussen goed en kwaad en hadden
nog geen echte positie.
1.1.1 Geen kindbeeld
Voor de leeftijd van 7 j waren kinderen van geen belang.
Na de leeftijd van 7 j werden ze beschouwd als volwassenen (werk, seksualiteit) en leerden
ze een “vak”
God bepaalde in die tijd alles.
Meisjes werden “als niets waard” gezien (zwarte vlag als teken van rouw bij geboorte)
Tot 18e E : kinderen werden door een “voedster” opgevoed
Hoge kindersterfte: onhygiënische omstandigheden en ziektes en onverschilligheid van de
ouders
1.1.2 Een aanzet tot een kindbeeld
Vanaf 16e E : lichte verandering:
Jongens uit de adel werden naar scholen gestuurd
Later werden de jongens uit de lagere klasse naar school gestuurd
Pas veel later mochten de meisjes ook naar school
Vanaf 17e-18e E:
moralisten zegden dat kinderen “slecht” geboren werden en dat de opvoeding een kind
goed moet maken
Romantici (Rousseau) zegden: een kind is inherent goed, maar de invloed van buitenaf heeft
een negatieve invloed op kinderen
Dit zijn 2 tegenstrijdige visies, maar ze zien beiden “het kind” als een aparte persoon die
belangrijk genoeg is om over na te denken
Verlichting ! belangrijke periode voor de uitbouw van het categoriaal beleid!
Visie van verlichting: mensen hebben hun lot zelf in handen en kunnen hun toekomst
veranderen. Toekomst, gelijkheid en vooruitgang staan centraal! Kinderen kunnen onze
toekomst bepalen, dus kinderen worden belangrijker!
!! het idee van de maakbaarheid van het bestaan werd hier geboren !!
Kinderen werden een aparte groep met eigen kenmerken en eigen gedragingen!
2
, Er ontstond in de verlichting een tweedeling in de visie op de ontwikkeling van de mens of
de 2 mensbeelden in de verlichting
Een kind moet de kans krijgen om te groeien door fouten te maken en door trial-
and -error verder gevormd worden tot een volwassene, is kneedbaar, maakbaar
en evolueerbeer
Een volwassene kent zijn lot en zijn plaats in de maatschappij
De vraag die zich hier stelt: waren deze ideeën al vroeger aanwezig en kwamen ze nu pas tot
uiting door een veranderde tijdsgeest? = sociogenese= het ontstaan van verschijnselen (het
apart zien van kinderen en volwassenen) op grond van maatschappelijke veranderingen.
Psychogenese: eigenschappen worden specifiek aan kinderen toegeschreven en worden
vanaf dan beschouwd als eigen aan kinderen. (= ontstaan van verschillende fases binnen
het kind-zijn, bv. Bewust worden van de koppigheidsfase, het ontstaan van de
adolescentieperiode,…)
Er ontstaan van eigen afdelingen binnen de wetenschappen, zoals pediatrie. Nu
kinderkappers, kindertelevisie, kindergemeenteraad,…
Er ontstaan kinderwetten:
Verbod op kinderarbeid (1889)
Wet op de leerplicht (1914)
Dit toont aan dat men kinderen uitsloot uit de volwassenwereld en insloot in hun eigen
wereld.
1.1.3 Het huidige kindbeeld
Een kind is een krachtig persoon met eigen mogelijkheden: intelligente,
ondernemende, onderzoekende en nieuwsgierige en leergierige wezens
Focus op het “kunnen”
Verschillende ontwikkelingsfases met eigen mogelijkheden en beperkingen
De fases van kinderen verschillen kwalitatief van die van volwassenen (kind kan niet
lopen, volwassene wel,….
De specifieke benaderingen “quarantaine” (= de afsplitsing) verdwijnen bij
volwassenheid
3
, 1.2 EVOLUTIE VAN DE SOCIALE CONTROLE = bestraffing
Geen onderscheid tussen kind en volwassene
Uitzonderlijk werd door de pater familias, de pretor of de Godheid eens een straf
voor kinderen gegeven, maar dat was willekeurig!
Vanaf de verlichting: bewuste bestraffing van kinderen
1.2.1 Vroege tijden tot verlichting
Oud-Romeinse recht (500 voor chr): WET DER XII TAFELEN
De pretor kon een straf opleggen voor de “onmondigen”. Onmondigen werden
beschouwd als niet-huwbare kinderen: niet duidelijk waar men het
onderscheid maakte
Het ging over het onderscheid tussen opzettelijke en niet opzettelijke daden
stellen = oordeel des onderscheids
Klassieke tijdvak (300 na chr)
Er werd meer gekeken naar waarneembare gegevens zoals geslachtsrijpheid
en huwbare leeftijd. Voor meisjes was dit 12 jaar, voor jongens was dit 14 jaar
Ook sluwheid is belangrijk: het aanvoelen van goed en kwaad (zie ons huidig
strafrecht)
Val van het Romeinse Rijk (476 na chr)
Pater familias bepaalde
Elke volk had hierin zijn eigen gewoontes
11e eeuw
Heropflakkering van het Romeinse recht: aandacht voor het onderscheid van
het kind
13e eeuw
Opkomst van staten
Centralisatie, openbare orde en openbare rust werden belangrijk
De staat legde regels op
Meer rechten voor de beklaagde (accusatoir) in plaats van vroeger inquisitoire
(de rechter bepaalt alleen)
Er werden rechter aangesteld die vrij kon beslissen over
onderscheidingsvermogen en schuldvraag
1532 Constitutio Criminalis Carlinae
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller elinegeerts2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.12. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80796 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now