systeem aarde samenvatting
hoofdstuk 1:
de aarde is opgebouwd uit 3 lagen
1. de kern → binnenste schil, binnenkern is vast, buitenkern is vloeibaar
2. de mantel → binnenmantel is vast, buitenmantel is taai-vloeibaar
3. de korst →7-10 km diep onder oceanen, 30-40 km diep onder continenten
in 1912 vond Alfred Wegener bewijzen dat continenten aan elkaar
vastzaten, want hij ziet:
- overeenkomsten tussen fossielen
- sporen van gelijktijdige vergletsjering
- rotsen die op elkaar aansluiten
Wegener formuleert theorie van continentverschuiving
¨continental drift¨ (heeft hij nooit bewezen)
- continenten bestaan uit licht gesteente
- continenten drijven op iets vloeibaars
- ooit waren continenten 1 oercontinent: Pangea
Lithosfeer bestaat uit zeven grote en veel kleinere platen die op
asthenosfeer drijven.
Asthenosfeer beweegt door inwendige warmte aarde:
- heet materiaal komt omhoog
- botst tegen lithosfeer
- stroomt horizontaal weg
- zakt na afkoeling en dus zwaarder worden weer naar
beneden
Deze kringlopen heten convectiestromen.
Platentektoniek = processen waardoor platen ontstaan,
bewegen en weer verdwijnen.
- Platen bewegen met snelheid van enkele centimeters per jaar.
- Snelheid is overal anders.
- Snelheid kan veranderen in loop van tijd.
platen kunnen op 3 manieren bewegen:
1. divergentie (van elkaar af)
- tussen 2 oceanische platen waardoor magma naar boven
komt →mid-oceanische rug (rustig vulkanisme en
ondiepe aardbevingen)
- tussen 2 continentale platen waardoor magma naar boven
komt en vulkanisme vormt
2. convergentie (naar elkaar toe)
- oceanische vs continentale →de oceanische plaat duikt onder continentale plaat en zinkt in mantel (=subductie)
kenmerken: diepzeetrog, bergketens, explosieve vulkanen en zware aardbevingen
- oceanische vs oceanische → de oudste (zwaardere) plaat duikt onder de jongere, kenmerken: diepzeetrog,
achter diepzeetrog vulkanische eilandenboog
- continentale vs continentale → platen hebben dezelfde massa dus duiken niet weg, kenmerken:
plooiingsgebergte en aardbevingen
3. transforme beweging (langs elkaar)
- horizontaal zoals breuk
- op -en afschuiving met horsten (hoog) en slenken (laag)
, → oceanische vs continentale (subductie)
→ oceanische vs oceanische
→ continentale vs continentale
horizontale verschuiving →
op en afschuiven met horsten en slenken →
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller karolesniak. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.20. You're not tied to anything after your purchase.