Samenvatting van het boek Basisboek Integrale Veilgheid van Wouter Stol, Carel Tielenburg en Wilbert Rodenhuis (derde druk). In de samenvatting staan alle hoofdstukken van het boek die je moet kennen voor het vak Politierecht. Dit zijn hoofdstukken 5, 15, 16, 17 en 18. Deze samenvatting bevat alle ...
Auteur: RamonavW
School: Windesheim
Minor: Veiligheid en Recht
Vak: Politierecht
Auteur: RamonavW 1
,Hoofdstuk 5 Bestuurlijke bevoegdheden voor openbare orde en
veiligheid
5.1 Inleiding
Algemene beginselen van behoorlijk bestuur
Bij de toepassing van bestuursrechtelijke bevoegdheden moeten de algemene beginselen
van behoorlijk bestuur in acht worden genomen. Dat wil zeggen dat het besluit tot gebruik
van die bevoegdheden zorgvuldig wordt genomen en alle bij de zaak betrokken belangen
evenwichtig worden afgewogen. Daarnaast moet zijn voldaan aan de vereisten van
proportionaliteit en subsidiariteit. Dat wil zeggen dat de inzet van de bevoegdheid in redelijke
verhouding moet staan tot het probleem (proportionaliteit) en niet langer of vaker mag
worden gebruikt dan nodig respectievelijk dat de bevoegdheid pas mag worden toegepast
als minder ingrijpende middelen geen effect hebben gehad (subsidiariteit).
5.2 Ter introductie: handhaving van de openbare orde
In artikel 172 eerste lid van de Gemeentewet is geregeld dat de burgemeester is belast met
de handhaving van de openbare orde in de gemeente. Dat wil zeggen dat de burgemeester
de algemene taak heeft de openbare orde te bewaken en te herstellen.
Bevelsbevoegdheden van de burgemeester
Om de openbare orde te kunnen handhaven geeft de Gemeentewet de burgemeester aantal
bevoegdheden. Om te beginnen kan de burgemeester overtredingen van wettelijke
voorschriften die betrekking hebben op de openbare orde beletten of beëindigen deze
bevoegdheid is geregeld in artikel 172 tweede lid Gemeentewet. De burgemeester schakelt
daarvoor de politie in. Bij deze wettelijke voorschriften moet het wel gaan om een strafbare
feiten die de openbare orde verstoren of dat dreigen te doen. Daarnaast kan de
burgemeester de bevelen geven die noodzakelijk zijn voor de handhaving ook openbare
orde. Deze bevelsbevoegdheid ontleent de burgemeester artikel 172 derde lid
Gemeentewet.
5.3 Ordeverstoringen algemeen
De burgemeester kan zijn bevelsbevoegdheid op basis van artikel 172 derde lid
Gemeentewet gebruiken om optreden tegen acute overlast en ordeverstoringen.
5.4 Ordeverstoringen door voetbalsupporters en hangjongeren
Bij aanhoudende en ernstige overlast door voetbalsupporters en hangjongeren kan de
burgemeester doortastender optreden op grond van artikel 172a Gemeentewet. Deze
mogelijkheid is in het leven geroepen om beter te kunnen optreden tegen
openbareordeverstoringen rond de voetbalwedstrijden. De bevoegdheid is ook bedoeld om
op te treden tegen ernstige overlast door hangjongeren die een buurt onveilig maken en
buurtbewoners wegpesten. Van belang is dat de bevoegdheid alleen kan worden gebruikt in
geval van ernstige vrees voor verdere verstoring van de openbare orde. Dat gaat dus verder
dan een eenmalige ordeverstoring uit artikel 172 derde lid Gemeentewet.
Minderjarige overlastverstoorders
Op basis van artikel 172b Gemeentewet kan de burgemeester bi bevel een gebiedsverbod of
‘avondklok’ opleggen aan jongeren niet ouder dan 12 jaar.
5.5 Ordeverstoringen rond woningen en drugspanden
Artikel 174a Gemeentewet creëert de wettelijke grondslag voor het sluiten van een woning.
De burgemeester kan een woning (of een niet-openbaar lokaal of daarbij behorende erf)
sluiten, als door gedragingen in die woning (lokaal of erf) de openbare orde rond die woning
(lokaal of erf) wordt verstoord.
Auteur: RamonavW 2
, Drugspanden
Woningen die worden gebruikt als drugspand, kan de burgemeester sluiten specifiek op
basis van artikel 13b van de Opiumwet.
5.6 Overlast als gevolg van wapenbezit en -misbruik
Op basis van artikel 151b en 174b van de Gemeentewet kunnen alle personen die zich in
een bepaald gebied bevinden worden gefouilleerd op wapens. De gemeenteraad kan de
burgemeester deze bevoegdheid toekennen, door die op te nemen in de APV.
5.7 Cameratoezicht
Voor handhaving van de openbare orde kan de burgemeester ook besluiten cameratoezicht
in te zetten. Dit is geregeld in artikel 151c Gemeentewet.
5.8 Overlast in uitzonderlijke situaties: ernstige wanordelijkheden en rampen
De Gemeentewet kent ook een regeling om op te treden tegen uitzonderlijke
ordeverstoringen (art. 175 en 176 Gemeentewet).
Noodbevel
De burgemeester kan op basis van artikel 175 Gemeentewet een noodbevel geven ter
handhaving van de openbare orde, in geval van ernstige wanordelijkheden of rampen of bij
ernstige vrees daarvoor. Die vrees moet dan wel blijken uit correcte feiten en
omstandigheden.
Noodverordening
Op basis van artikel 176 Gemeentewet kan de burgemeester een noodverordening
afkondigen onder dezelfde voorwaarden en omstandigheden als het noodbevel. Ook deze
bevoegdheid is bijzonder, omdat het normaliter de gemeenteraad is die verordeningen
vaststelt, die de burgemeester of het college van burgemeesters en wethouders vervolgens
uitvoeren. Overtredingen van de noodverordening is strafbaar op grond van artikel 433
Wetboek van Strafrecht. Waar het noodbevel beperkt is in doelgroep, tijd, en plaats, is de
noodverordening in beginsel op eenieder, voor langere tijd en voor het gehele grondgebied
van de gemeente.
5.9 Leefbaarheid van de openbare ruimte
Een alternatief is de bestuurlijke strafbeschikking (art. 257ba Sr). Middels een bestuurlijke
strafbeschikking kan een geldboete worden opgelegd voor overtredingen van
overlastbepalingen uit onder meer de APV. Deze regeling is een onderdeel van de Wet OM-
afdoening, op basis waarvan bepaalde strafbare feiten (max. zes jaar gevangenisstraf)
buiten de rechter om kunnen worden afgedaan. De (aankondiging van de) bestuurlijke
strafbeschikking wordt uitgereikt door een buitengewoon opsporingsambtenaar in dienste
van de gemeente.
5.10 Bedreiging integriteit openbaar bestuur
De bedoeling van de Wet BIBOB is dat de overheid kan voorkomen dat criminele
organisaties zich ontwikkelen dankzij van overheidswege verstrekte vergunningen,
subsidies, aanbestedingen of vastgoedtransacties. De reikwijdte van de wet is ruim en blijkt
uit artikel 1 van de wet.
5.11 Geweld binnenhuis
Op basis van de Wet tijdelijk huisverbod kan de burgemeester een pleger van huiselijk
geweld tijdelijk de toegang tot de woning ontzeggen. Zo kan hij een huisverbod opleggen, als
op basis van feiten en omstandigheden blijkt dat de aanwezigheid van betrokkene in de
woning ernstig en onmiddellijk gevaar oplevert voor de veiligheid van zijn huisgenoten of
daartoe een ernstig vermoeden bestaat.
Auteur: RamonavW 3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller RamonavW. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.91. You're not tied to anything after your purchase.
