College aantekeningen preventie KKJ (kind, kraam, jeugd)

Preventie hoorcollege 1
Gezonde leefstijl al belangrijk voorafgaan aan de zwangerschap. Al nadenken over welke vormen van
preventie er nodig is voor dat je aan je kinderwens begint. Ook bij de man is het belangrijk, hij kan er
ook voor zorgen dat een kind gezond op de wereld terechtkomt. Denk aan een gezonde levensstijl:
voldoende bewegen, niet roken, niet/met mate drinken, gezonde voeding, etc.

www.strakszwangerworden.nl is een website waar staat waar je aan moet denken als je in de
toekomst zwanger wil worden.

Factoren die de vruchtbaarheid beïnvloeden:
- Schadelijke stoffen
o Alcohol
 Verkleind de kans op een zwangerschap
 Negatieve impact op spermacellen
 Kan de eicel beschadigen
 Grotere kans op niet levensvatbaar kind
 Kan impotentie bij de man veroorzaken
o Cafeïne gebruik
 Cafeïne beïnvloedt de spiercontractie van de spermacel
o Roken
 Negatieve impact op de rijping van de eicellen
 Negatieve impact op de kwaliteit van het sperma
 Bij langdurig veel roken is er kans op impotentie.
o Drugsgebruik
 Iedere drug heeft zijn eigen negatieve effecten, zoals:
 Verminderde zaadcelaanmaak
 Geremde eisprong
- Leefstijl
o Ondergewicht
 BMI lager dan 19
 Verstoorde menstruatiecyclus: eisprong wordt geremd
 Uitblijven menstruatiecyclus: amenorroe (=menstruatie blijft helemaal weg)
o Overgewicht
 Negatieve impact op de vruchtbaarheid zowel bij mannen als vrouwen
 Negatieve impact kwaliteit spermacellen
 Negatieve impact op rijping eicellen en eisprong
- Medische factoren
o Koorts
 Impact op de kwaliteit van de spermacellen
 Duurt 3 maanden tot kwaliteit weer optimaal is
o SOA
 Eileiderontsteking, ontsteking bijbal
o Medicatie:
 Tijdelijk: sulfasalazine (=ontstekingsremmer voor bv reuma of collitis
ulcerosa)
 Blijvend: cytostatica
 Libido verlagend: psychotica, antidepressiva, bètablokkers, statines

, Wat te doen als je zwanger wil worden?
- Gezonde leefstijl
- Geen alcohol- of drugs gebruik
- Niet roken
- Foliumzuurgebruik

Foliumzuur
- Innemen als er een zwangerschapswens is
- Stoppen na 10 weken zwangerschap
- Essentiele rol bij opbouw DNA, dit gebeurt in de eerste weken
- Neem 1 tablet foliumzuur van 0,5 mg per dag
- Voorkomen neuraalbuisdefecten
- Foliumzuur zit pas na 4 weken in de bloedbaan, en moet dus 4 weken voor de
zwangerschapsplanning worden ingenomen

Neuraal buisdefecten
- Problemen bij de aanleg van het centrale zenuwstelsel
- Voorbeelden van neuraalbuisdefecten zijn:
o Spina bifida = open rug
 Ruggenwervels niet goed gevormd
 Ruggenmerg en zenuwen niet goed ontwikkelt
 90% spina bifida aperta
 Soms spina bifida occulta (geen wond zichtbaar)
o Anencefalie = open schedel
 Bovenkant van de schedel ontbreekt
 Hersenen zijn niet goed ontwikkelt
 Treedt op als de moeder te weinig foliumzuur heeft geslikt
 Vaak overlijden de baby’s in de baarmoeder
 Eigenlijk niet levensvatbaar

Leefstijl regels
- Gezond voedingspatroon
- Gebruik met mate cafeïne en glycyrrhizine (drop)
o Glycyrrhizine komt voor in drop en zoethoutthee
o Houdt vocht vast
o Veroorzaakt hypertensie
- Gebruik met mate vitamine A
o Zit in dierlijke producten. Daarnaast zit het als toevoeging in margarine, halvarine en
bak- en braadproducten
o In lever zit veel vit A in
o Verhoogt de kans op aangeboren afwijkingen
- Gebruik met mate vitamine D
o Dagelijks 10 mcg tijdens de zwangerschap
o Goed voor de botten, een normale spierfunctie en het immuunsysteem
o Baby’s met een tekort aan vitamine D hebben meer risico’s op longziekten zoals
astma
- Geen rauw vlees