Blok 1 Een leven lang gezond – Alle taken uitgewerkt
Taak 1 Wie is gezond?
Probleemstelling: Hoe wordt gezondheid gedefinieerd?
Leerdoelen
1. Hoe is de definitie van gezondheid ontwikkeld?
Het Engelse woord ‘health’ betekent heel en compleet zijn. Ondanks dat de taal anders was,
was de opvatting over gezond zijn hetzelfde in Griekenland. Hippocrates, de vader van de
Westerse medicijnen genoemd, beschreef een goede gezondheid als een balans tussen
verschillende elementen die met elkaar in de goede verhouding moesten zijn. Aristoteles, de
vader van de westerse filosofie genoemd, beschreef dat welzijn het doel was voor een
gezond mens. Het is een continu proces van verbetering en persoonlijke groei. Deze
opvattingen van Hippocrates en Aristoteles over de potenties van de mens om in een staat
van balans te verkeren en zichzelf te verbeteren bracht veel invloed in de westerse
medicijnen en cultuur in de 15e eeuw. Een andere manier om gezondheid en ziekte
interpreteren kwam uit het medische denken in de 16e eeuw wanneer er studies over de
anatomie van het menselijk lichaam kwamen. Ze gingen nu lijken open snijden. Gezondheid
betekende de afwezigheid van ziekte. In de 19e eeuw vond de industriële revolutie plaats. De
mensen werden niet goed behandeld, woonden dicht op elkaar waardoor epidemieën en
infecties zich makkelijk konden verspreiden. Nietzsche beschreef de grote en kleine
gezondheid. Bij een kleine gezondheid leed je onder kleine dingen die verholpen konden
worden. Bij een grote gezondheid was alles perfect, je was psychisch en lichamelijk goed. In
de 20e eeuw was de tweede wereldoorlog. Hierdoor ontstond de nieuwe definitie van
gezondheid van de WHO. De WHO zorgt voor statistieken over de gezondheid in heel de
wereld met een classificatie systeem. Het voorkomen van ziekte stond centraal in plaats van
het genezen van ziekte. Hierna kwam er discussie over de definitie van de WHO en kwam
Huber met haar nieuwe definitie.
2. Wat is de definitie van gezondheid volgens de WHO?
Een toestand van compleet lichamelijk, psychisch en sociaal welbevinden en niet alleen de
afwezigheid van ziekte en gebrek.
3. Waarom is deze definitie tot stand gekomen?
Met de definitie van de WHO werd fundamenteel vrede en veiligheid nagestreefd. Drie
artsen uit de VN zijn betrokken bij het oprichten van de WHO. Na de tweede wereldoorlog
was er optimisme en streefde de bevolking naar gezondheid. De definitie over gezondheid
van de WHO, die stelt dat gezondheid meer is dan de afwezigheid van ziekte, zal door
niemand meer in twijfel worden getrokken. Het Rechtop Gezondheid zoals vastgelegd in de
Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (1948) en de Internationale
Overeenkomst over Economische, Sociale en Culturele Rechten (1966), impliceert daarmee
het recht op alle basisvoorzieningen en omstandigheden die de gezondheidsstatus mede
bepalen. Gezondheidszorg wordt als één van de determinanten beschouwd.
4. Wat is de kritiek op de WHO?
Allereerst het statische karakter. ‘Health is a state of … etc’. Gezondheid definiëren als een
‘toestand’ doet geen recht aan het adaptief vermogen van de mens (fysiek en mentaal).
, Verder breekt ons in deze definitie op dat gesproken wordt van ‘complete physical, mental
and social well-being! Volgens deze definitie is bijna niemand gezond, omdat je bijna een
heilige moet zijn om deze toestand te bereiken.
Het ideaal ‘compleet welzijn’ heeft bijgedragen aan de medicalisering van de Westerse
samenleving; is niet meetbaar en niet praktisch toepasbaar; en de statische definitie zegt
niets over het dynamische vermogen van mensen om adequaat om te (leren) gaan met
ziekte of beperkingen.
5. Wat is de definitie van gezondheid volgens Huber?
Het vermogen zich aan te passen en een eigen regie te voeren in het licht van de
lichamelijke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven.
6. Waarom wilde Huber de definitie van gezondheid van de WHO veranderen?
Huber vond haar definitie van gezondheid dynamischer dan de oude definitie uit 1948. De
definitie van Huber is een general concept en niet een definitie. Daardoor is er ruimte voor
een eigen individuele invulling. Met haar definitie benadrukt ze de eigen rol die mensen
kunnen spelen in het managen van hun (on)gezondheid. Met de betrokkenheid en
altruïstische instelling die de zorg eigen is, heeft de sector namelijk tot gevolg gehad dat
mensen de eigen regie is ontnomen, met passiviteit, afhankelijkheid en gebrek aan
vertrouwen in eigen kunnen als resultaat.
7. Wat is de kritiek op Huber?
• De definitie van gezondheid verwijst naar fysieke, emotionele en sociale uitdagingen. Maar
waarom zouden we het omgaan met emotionele uitdagingen aan gezondheid moeten
relateren? Is iemand ongezond als zij verdrietig blijft over het verlies van een partner? Of
over het verlies van een baan? En kunnen we beide personen wel gezond noemen als ze
erin slagen hun emoties op dit vlak te beteugelen of juist te uiten? Daarmee worden
eigenlijk alle aspecten van het leven onder de definitie van gezondheid gebracht en zo tot
domein verklaard van de gezondheidszorg.
• Opvallend is dat in de definitie niet gerefereerd wordt naar cognitieve of mentale
uitdagingen. Hiermee valt, bijvoorbeeld, het omgaan met dementie als cognitieve uitdaging
buiten de definitie.
• Niet duidelijk is wat precies met ‘uitdagingen’ wordt bedoeld. Gaat het om positieve
uitdagingen (kansen) of om negatieve uitdagingen (risico’s, bedreigingen)? De uitleg en
voorbeelden die Huber hier zelf bij presenteert, betreffen vooral negatieve zorg-uitdagingen
(bijvoorbeeld omgaan met fysieke problemen). Daarmee gaat de vraag naar de definitie van
gezondheid over in de vraag naar de definitie van ‘uitdaging’. De hete aardappel wordt zo
doorgeschoven, maar daar schieten we niets mee op.
• De definitie gaat uit van ‘het vermogen zich aan te passen en een eigen regie te voeren’. Dit
suggereert dat geen onderscheid gemaakt hoeft te worden tussen mensen die dit vermogen
benutten en mensen die het onbenut laten. Dit is verwarrend. Ook verwarrend is de
onduidelijke relatie tussen aanpassen en regie voeren. Houdt het een het andere in?
Kunnen ze onafhankelijk van elkaar plaatsvinden? Aanpassen lijkt een zekere regie te
impliceren, maar andersom hoeft regie geen aanpassing in te houden.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mauddp. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.27. You're not tied to anything after your purchase.