Answers
Blok 1 Een Leven Lang Gezond - Filosofie in Actie
- Course
- Institution
Blok 1 Een Leven Lang Gezond FiA Filosofie in Actie Uitwerkingen van de basisteksten
[Show more]
1 review
By: tomasmichon • 6 year ago
Seller
Follow
mauddp
Reviews received
Content preview
Blok 1 Een Leven Lang Gezond - Filosofie in Actie BasistekstenDag 1
Tekst van Elias
Door wie is de tekst geschreven?
Norbert Elias
Wanneer?
1939
Wat beoogt de auteur? Welke kwesties wil hij/zij aansnijden en waarom?
Er zijn standaarden in het eetgedrag gereikt. Hierin vinden kleine veranderingen plaats maar de basis
blijft hetzelfde. Het is variëren op hetzelfde thema, differentiatie binnen dezelfde standaard.
1. Wat bedoelt Norbert Elias met ‘het civilisatieproces’. Illustreer je antwoord met
voorbeelden over taalgebruik en eetgewoonten.
Vroeger zijn standaarden bereikt, die later in alle ‘beschaafde’ kringen langzamerhand als
vanzelfsprekend zijn gaan gelden. Rituelen zijn gevormd maar tot op de dag van vandaag
verandert het nog steeds. Maar op wezenlijke punten verandert er niets meer aan de
hoofdzaken van wat er in beschaafde kringen van mensen wordt gevergd en wat hun wordt
verboden. Burgers worden door het gedrag van hoofse mensen beïnvloed en hoofse mensen
door het gedrag van burgers.
Voorbeelden: De standaard van de eettechniek, de manier waarop men mes, vork, lepel,
bord, servet en overig eetgerei dient te gebruiken blijft dezelfde. Maar er vindt bijvoorbeeld
wel differentiatie plaats van het eetgerei. Bij veel gelegenheden worden niet alleen de
borden na elke gang gewisseld, maar ook het bestek. Er is apart bestek voor ieder gerecht
(soeplepel, vis- en vleesmes).
1. De middeleeuwse fase die in de ridderlijk-hoofse bloeitijd een zeker hoogtepunt bereikt,
gemarkeerd door het eten met de handen.
2. Vervolgens een fase met een betrekkelijk snel bewegings- en veranderingstempo die
ongeveer de 16e, 17e en 18e eeuw omvat, waarin de dwingende krachten om het
eetgedrag verder te modelleren steeds in een bepaalde richting worden voortgestuwd,
naar een nieuwe standaard van de omgangsvormen, van de geboden en verboden aan
tafel.
3. Daarna weer een fase, waarin de bereikte standaard globaal gehandhaafd blijft, met
hooguit een heel langzame beweging in een bepaalde richting. De precieze modellering
van het alledaagse gedrag blijft ook in deze fase wel van betekenis als sociaal
distinctiemiddel, maar het speelt nooit meer dezelfde rol als in de fase daarvoor.
Bezit van geld wordt meer dan vroeger tot voornaamste basis van sociale verschillen. Wat
mensen voortbrengen, hun prestaties en producten worden belangrijker dan hun
gedragingen.
Zo geldt dit ook voor taalgebruik. Veel van het taalgebruik dat in de 17e en deels ook nog wel
in de 18e eeuw kenmerkend is voor de hofwereld, wordt langzamerhand tot nationale taal in
Frankrijk. Kan ook andersom maar dan gaat het wat langzamer. Zo wordt slang ook
opgenomen in de hogere lagen.
, 2. Welke verandering beschrijft Elias in ‘de speelruimte van de affecten’ en wat bedoelt hij
hiermee?
Affecten = een patroon van waarneembaar gedrag waarmee een subjectief gevoel tot uiting
wordt gebracht. Hoe je aan iemand z’n driften kunt zien.
Als gewoontes veranderen veranderen ook gevoelens.
De ontwikkeling
1. In de middeleeuwse samenleving is de speelruimte van affecten weinig beperkt. De
sociale controle is mild en de manieren zijn in elk opzicht ongedwongen.
2. In de tijd van Erasmus en later Calviac is het eetgerei nog steeds beperkt. Vork en servet
komen maar beide nog - symbool van de over- gang - als mogelijke, niet als noodzakelijke
hulpmiddelen. De ontwikkelingscurve van de andere gewoonten en gebruiken vertoont
eenzelfde beeld.
Emoties worden beheerster en worden minder snel getoond. Impulsen beheren.
Functies van middelen worden geleidelijk afgebakend, hun vorm gezocht en bestendigd.
Gene voelen wanneer iemand zich niet volgens de sociale regels gedraagt. Als je die niet hebt
hoor je niet bij de bovenste sociale laag. Gene en controle brengt angsten met zich mee.
3. Welke relatie beschrijft Elias tussen het civilisatieproces en de productie van sociale
verschillen en maatschappelijke structuur?
Het gedrag wordt primair afgestemd op de modellen van de toonaangevende kringen. De
délicatesse schrijft voor wat men dient te doen of te laten.
Er is een parallel te zien tussen de ‘civilisering’ van het eten en die van het taalgebruik. Juist
uit deze parallel blijkt duidelijk, dat het gedrag aan tafel deel uitmaakt van een veel meer
omvattend veranderingsproces van menselijke houdingen en ervaringen, en tevens dat de
drijvende krachten van deze ontwikkeling sociaal-structureel van oorsprong zijn; ze laat zien
hoe afhankelijk hun werking is van de wijze waarop de onderlinge betrekkingen der mensen
zijn opgebouwd en geïntegreerd. Eerst zijn het maar betrekkelijk kleine kringen die het
middelpunt van de beweging vormen; daarna gaat het proces langzaam over op andere,
bredere lagen van de bevolking. Het uitbreidingsproces had niet kunnen plaatsvinden als niet
ook die sociale lagen uiteindelijk in een maatschappelijke situatie waren komen te verkeren,
die een geleidelijke herstructurering van de affecten en het gedrag, een langzaam opschuiven
van de pijnlijkheidsdrempel mogelijk en nodig maakte.
Tekst van Keulartz
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mauddp. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.24. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
60281 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now