Summary
Samenvatting Praktisch jeugdrecht - jeugdrecht
- Course
- Institution
- Book
goede samenvatting met notities
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
lizeschamp
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 1: Inleiding rond het ontstaan van dejeugdbescherming in België
• NU: rechten van Kinderen/Jongeren zijn gewaarborgd en wettelijk geregelt in specifieke nationale
en internationale wetgeving. Biedt bescherming op vlak van:
- Onderwijs, huisvesting, gezondheid,.. -> vastgelegd in het Internationaal verdrag inzake de
rechten van het kind (IVRK)
- Aangepaste maatregelen en straffen wanneer de jongere een misdrijf begaat.
- Hv wanneer er zich verontrustende opvoedingssituatie voordoet.
- Specifieke rechtswaarborgen wanneer een minderjarigen de jeugdhulp terecht komt.
• Geen evidente zaak want eerste kinderbeschermingswet pas in 1912
• Categoriaal beleid (beleid dat gericht is op verschil tussen kind en volwassene) is recent -> ervoor
werden ze als 1 categorie beschouwd, er werd wettelijk en sociaal nauwelijks onderscheid
gemaakt
• Cultuut wordt overgedragen door 2 processen:
- Proces van socialisatie: opvoeding door verinnerlijken van waarden en normen. (in cursus:
het zich eigen maken van w en n die in een maatschappij aanwezig zijn en gelden als de norm
van die maatschappij)
- Proces van sociale controle zowel formeel als informeel (hoogste formele controle =
strafrecht) in cursus: straffen en bestraffen als de norm van een maatschappij niet wordt
nageleefd.
• Processen zorgen voor evolutie dit ook wat betreft ons onderwerp
• Belang van Verlichting met opkomst van wetenschappen zoals criminologie, penologie (= de leer
van de straf) , psychologie -> verschaffen inzichten waardoor men kinderen pedagogisch anders
wil benaderen en bestraffen.
Verlichting: denken met ratio, voorruitgang (belangrijk in toekomstvisie = de kinderen)
Kijken door gebruik te maken van:
Geschiedschrijving = vertrekken vanuit het verleden
Chronocentrisme = de nu bestaande middle class wordt als norm genomen voor de
menselijke ontwikkeling doorheen alle tijden en op alle plaatsen
1 Ontstaan van een categoriaal beleid
1.1 evolutie van de socialisatie
• Kinderen worden eeuwen beschouwd als een ‘volwassene’ met hier en daar uitzonderingen
• Recente sociale constructie
• Verlichting is bepalend voor het categoriaal beleid,
o Nog-niet positie: nog-niet verantwoordelijk, nog-niet zelfstandig…
o Weten nog niet het verschil tussen goed en kwaad
o Toekomst, vooruitgang, ratio staan centraal
• 2 mensbeelden in Verlichting:
o Volwassene: kent zijn lot
o Kind: kneedbaar, maakbaar, evolueerbaar
1
,1.1.1 Geen kindbeeld
• Tot 7 jaar beschouwd als een last, ding -> na 7 jaar werden ze beschouwd als volwassene en
werden ze ook ingeschakeld in de leefwereld van de volwassene.
• Ervoor praktijken die aantonen dat er geen belang gehecht wordt aan kinderen
• Afwezig kindbeeld in Oudheid: kleine volwassenen
o Achterlaten van kinderen (meisjes en kinderen met beperkingen eerst)
o Offeren aan Godheid
o Als afval weggooien op de mesthoop
• Ook recentelijk (17de – 18de eeuw) geen kindbeeld
Hogere klasse schakelde voedsters in dus weinig aandacht en hoge kindersterfte
of was dit omgekeerd?
Praktijken die nu heden ten dag in onze ogen barbaars overkomen
• Onhygiënische omstandigheden, geen voorbehoedsmiddelen, ziektes leidden tot hoge
kindersterfte en dus geen aandacht
• Meisjes waren minder waard en dit zal zich verder manifesteren doorheen de geschiedenis
• Kinderen werden bij voedster gebracht, wat aantoont hoe men dacht over de opvoeding van
kinderen
• Vanaf 7 jaar als volwassene beschouwd in alle aspecten van het sociale leven
o Jongens vertoefden in leerscholen
o Meisjes bleven thuis om het huishouden te leren
1.1.2 aanzet tot een kindbeeld
• 16de eeuw licht onderscheid die zich vooral manifesteerde bij de jongens uit de hogere klasse
o Vertoefden in scholen om kennis te vergaren
Later volgenden de jongens uit de lagere klasse en pas veel later was het de beurt van de
meisjes
• Ontwikkeling visies die aantonen dat kinderen belangrijker werden.
- Mensbeelden ontstonden cfr. Romantici (kind is inherent goed geboren, maatschappij
verpest het) en Moralisten (kind wordt als ongeschreven blad slecht geboren en
maatschappij fixt dit)
2 tegengestelde visies, maar men ziet het kind als een apart persoon die belangrijk genoeg is
om over na te denken
• Verlichtingsperiode is cruciaal
o Aanzet tot categriaal beleid met 2 mensbeelden (zie supra)
o Kinderen belangrijk want ze zijn de toekomst. -> idee van de maakbaarheid
o Kinderen werden meer en meer aparte groep met eigen kenmerken en gedragingen
o 2deling in de visie op de ontwikkeling van de mens:
- Een over het kind dat men nog moet opvoeden en dus moet afschermen van de maatschappij
- Dat van een volwassene die zijn lot en rol in de maatschappij kent
o Sociogenese (op grond van maatschappelijke veranderingen apart gaan zien van kind en
volwassene, men ziet het kind als aparte categorie) en psychogenese ( eigenschappen
worden specifiek aan kinderen toegeschreven, je ziet dat het kind een eigenheid aan
psychische kenmerken heeft)
o Ontstaan van verschillende fases binnen het kind-zijn (bv koppigheidsfase)
o Ontstaan van eigen afdelingen binnen de wetenschappen zoals pediatrie
2
, o Ontstaan van kinderwetten
Verbod op kinderarbeid
Wet op leerplicht
Wie was hiermee gebaat ????
Dit alles toont aan dat men kinderen uitsloot uit de wereld van de volwassene en insloot in
hun eigen wereld
1.1.3 huidig kindbeeld
• veel verschillende visies, maar allen vertrekkende vanuit een visie waarbij ze het kind zien als een
krachtig persoon met eigen mogelijkheden
• Kijken naar het ‘kunnen’
• Verschillende ontwikkelingsfases met eigen mogelijkheden en beperkingen
• Fases van kinderen/jongeren verschillen kwalitatief van volwassenen
• Afsluiten van volwassenwereld
1.2 Evolutie van de sociale controle
• Gaat over bestraffing
• Geen onderscheid volwassene/kind
• Als er verschil werd gemaakt, was dat Uitzonderlijk door pater familias,pretor en Godheid
(willekeurig!)
• Verlichting brengt terug soelaas, ook onder invloed van criminologie en penologie
1.2.1 Vroege tijden
• Oud-Romeins recht: wet der XII tafelen
o Uitzondering mbt onmondigen/niet huwbare kinderen
o Onderscheid opzettelijke en onopzettelijke daden -> onderscheid kennen tussen goed en
kwaad
Eerste aanzet voor het begrip “ ordeel des onderscheids”
• Klassieke tijdvak
o Onderscheid verduidelijken door waarneembare gegevens: Geslachtsrijpheid/sluwheid -
> is iemand geslachtsrijp, dan is hij mondig / sluwheid vult de leeftijd aan
o Oordeel des onderscheid cfr. huidig strafrecht -> aanvoelen van het kwade
• Val RR
o Familiale solidariteit en bepaalde de pater familias of er al dan niet een onderscheid was
tussen kinderen en volwassenen
o Recht spreken: Elk volk/stam eigen gewoontes
• 11de eeuw
o Heropflakkering Romeins Recht -> aandacht onderscheid kind keert terug
• 13de eeuw
o Centralisatie
o Openbare orde
o Openbare rust
Dus staatsfunctie die regels oplegde
Aanzet tot accusatoir (meer rechten voor beklaagden, verdedigen, je wordt gehoord)
berechten itt inquisitoir (inquisitie: rechter beslist vanuit een alleen zetelende
opinie)
Aanstellen van rechters
3
, • 1532 ‘Constitutio Criminalis Carlinae’ !! te kennen datum
o L’usage de raison dus andere bestraffing voor kinderen en volwassenen -> verschil werd
in een wetboek gegoten
o Verzachting van de straf voor kinderen
1.2.2 Verlichting
• Tegen wrede en barbaarse straffen Ancien Regime ( molenwieken, handen hafhakken,…)
• Rede, toekomst, recht, ethiek… staan centraal
• Maakbaarheid van het leven cfr. Darwin
• Kennis vergaren
• Techniek veroveren door wetenschappelijke inzichten met als gevolg mechanisering en opstart
van fabrieken (industriële revolutie)
• Exacte en positieve feiten halen het van het gevoelsmatige denken
• Sociale ontreddering door uitbuiting van de arbeiders
• Kinderverwaarlozing en kinderarbeid
o Overheid grijpt in
o Tegenkantingen door verschillende actoren
• Opkomst socialisme
o Arbeiders meer rechten geven en zekerheid
o Tegenacties van de burgerij cfr. morele controle
• Verlichte denkers
o Rousseau, Montesquieu, Voltaire
o Denken over straffen en bestraffing
o Rechtvaardigheid van straffen
1.2.3 Tendensen vanaf Verlichting
1.2.3.1 Klassieke criminologische school
• Tegen de repressieve, wrede, onmenselijke en onrechtvaardige straffen vanuit Ancien Regime
• Bestraffing afgesteld op de goddelijke orde die daders als door de duivel bezeten zag
• Belang van efficiënte, menselijke en rechtvaardige straffen
• Rechten van de mens
• !!!Kenmerken van klassieke criminologische school
o Wilsautonomie: je kan als persoon autonoom kiezen tussen goed en kwaad, ze wegen
lusten tegenover lasten af
o Morele aansprakelijkheid: in die keuze is men persoonlijk en volledig verantwoordelijk
o Legaliteitsbeginsel: wil het strafrecht efficiënt en effectief zijn, dan moet men de
strafbare feiten in een wet vermelden, alsook hun straf
o Proportionaliteitsbeginsel: straffen mogen niet zwaarder zijn dan noodzakelijk om de
dader moreel te beïnvloeden -> zwaar feit = zware straf, licht feit = lichte straf
o Gelijkheidsbeginsel: men moet het strafrecht toepassen op alle leden van de
maatschappij, ongeacht rang, staand of klasse
• 3 functies van een straf
o Vergelding: genoegdoening, lasten zijn zwaarder dan lusten
o Afschrikking: andere misdrijven voorkomen
o Morele verbetering cfr. huidig strafrecht: door de straf zou de dader tot inzicht komen
en zijn gedrag veranderen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lizeschamp. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.20. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73314 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now