Dit is een Kunst algemeen samenvatting over Hoofdstuk 7 'Cultuur van romantiek & realisme'. Het hoofdstuk is examenstof voor het eindexamen HAVO. De samenvatting bestaat uit 14 pagina's waarvan 3 pagina's begrippenlijst. De samenvatting is duidelijk beschreven en makkelijk te begrijpen met voorbeel...
De 19e eeuw
Er vinden snelle technologische en maatschappelijke veranderingen plaats in de
samenleving. De steden industrialiseren zich door middel van de komst van onder andere de
stoommachines. Als reactie hierop ontstaat de
romantiek. De mensen willen ontsnappen uit de
alledaagse werkelijkheid, door middel een wereld te
tonen waarin natuurkrachten de hoofdrol spelen. Andere
kunstenaars omarmen de modernisering juist. Zij laten
zich inspireren door nieuwe materialen zoals
bijvoorbeeld gietijzer.
7.1 Vlucht uit het alledaagse
De romantiek ontstaat tegen het einde van de 18e eeuw.
Er zijn overvolle steden, vervuiling en een groot verschil
tussen fabriekseigenaren en arbeiders. Kunstenaars
zoeken een uitweg uit het alledaagse leven. Hun
voorkeur gaat uit naar het verleden en de natuur.
Volgens romantici draait kunst niet om kennis maar om
gevoel en instinct.
De romantische kunstenaar
De romantiek legt veel nadruk op de originaliteit en de geniale persoonlijkheid van de
kunstenaars. ‘Het genie moet niet de vleugels van andere gebruiken, maar zelf vliegen’.
Natuurgeweld
Romantici vinden in de natuur een belangrijke inspiratiebron. Tegenover het rationalistisch
denken uit de verlichting plaatsen zij de natuur die staat voor alles wat puur en gevoelsmatig
is. Romantische kunstenaars verbeelden de natuur vaak als een oerkracht die de mensen
maakt tot een klein wezen.
Wanhoop op zee
In de romantiek verruilen kunstenaars de strenge regels van de 18e eeuw voor individuele
expressie. Hun kunst draait om het uitdrukken van je persoonlijke visie en gevoel. Dit wordt
goed zichtbaar in het schilderij ‘Het vlot van de Medusa’. Het schilderij is het schandaal
tijdens een expositie in Parijs, nog nooit heeft iemand het menselijke lijden zo in beeld
gebracht.
In het schilderij Sneeuwstorm, gaat William Turner
nog meer op in de romantische kunststijl. De mens is
nauwelijks aanwezig en de natuur is het
hoofdonderwerp geworden. Er is een schip te zien die
totaal overweldigd wordt door de machtige natuur. In
plaats van bestudeerde details zie je brede
, kwaststreken die als een soort draaikolk om het schip draaien. Door het gebruik van donkere
en lichtere kleuren, dit heeft de overweldigende storm weer.
Sprookjes en Mythen
De romantiek is ook de periode waarin het nationalisme opkomt. Oude sprookjes, sagen en
historische griezelverhalen worden herontdekt in de zoektocht naar een nationale of
regionale identiteit. Door deze fantasieverhalen kunnen de mensen ontsnappen uit de
werkelijkheid.
Geesten op spitzen
In 1832 gaat in de Parijse Opera: La Sylphide van choreograaf Filippo taglioni in première.
Dit wordt gezien als het eerste romantische ballet. De première is verrassend. Voor het eerst
wordt een hoofdrol, die van Sylphide, door een danseres van begin tot einde op spitzen
gedanst. Deze spitzen maken het mogelijk om op de punten van de tenen te dansen,
waardoor de ballerina in haar tutu gewichtloos over het toneel zweven. Een nieuw onderdeel
in het romantische ballet is ook het ballet blanc, een akte waarin het bovennatuurlijke wordt
uitgebeeld. Vrouwelijke geestverschijningen zweven
in witte tutu’s over het toneel.
Mythen en sagen
De Duitse componist Richard Wagner verandert de
regels van de opera voorgoed. Zijn opera’s zijn
geen losse aria’s maar een oneindige melodie. Het
orkest begeleid niet alleen, maar draagt het verhaal
en drukt uit wat de tekst zelf niet kan. De vier
opera’s duren samen wel vijftien uur lang. Om dit stuk er nog meer uit te laten komen, laat
Wagner een speciaal theater bouwen in Bayreuth, genaamd het festspielhaus. Een
opmerkelijke vernieuwing is de orkestbak. Hierdoor zit het orkest half verscholen onder het
toneel, zodat het publiek nog meer kan opgaan in het verhaal. Daarnaast komt het publiek in
het donker te zitten zodat ze stil zijn.
Gothic revival
In de 19e eeuw zoeken veel Europeanen naar het verhaal van hun nationale geschiedenis.
Daarom hoort een passende vormgeving bij. In Noordwest-Europa wordt de gotiek
herontdekt. In de gotiek bestond geen scheiding tussen architect en bouwers. Een gebouw
was het resultaat van een collectief bouwproces waarbij soms vele honderden mensen
meerdere generaties betrokken waren.
Stones of Venice
de Britse kunstcriticus, dichter en schilder John Ruskin vindt dat mens, werk en natuur in de
middeleeuwen veel meer met elkaar in balans waren. De meerderheid van de bevolking
woonde op het platteland. De middeleeuwse ambachtsman maakte zijn product van begin
tot eind echt zelf en was daardoor veel betrokkener dan een 19e eeuwse fabrieksarbeider.
In zijn invloedrijke studie Stones of Venice doet Ruskin in tekst en beeld verslag van zijn
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Sascha21. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.57. You're not tied to anything after your purchase.
