Summary
Samenvatting Kaas en de evolutietheorie
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting studieboek Kaas en de evolutietheorie van Bas Haring - ISBN: 9789052406008
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
2 reviews
By: LLoes • 2 year ago
By: diepenmaat5647 • 5 year ago
Seller
Follow
Tiesjaa
Reviews received
Content preview
Kaas & de evolutietheorieDeel I: De evolutietheorie
Zo rondkijkend in de natuur moet je haast wel het idee krijgen dat al die planten en dieren niet
zomaar zijn ontstaan. Dit is ook niet zo. Planten en dieren zijn in de loop van de tijd geleidelijk
ontstaan door het proces van evolutie. De evolutietheorie zegt niet alleen wat over de
ontstaansgeschiedenis van planten en dieren, maar heeft een veel diepere betekenis. De
evolutietheorie werpt een nieuw licht op eeuwenoude filosofische vragen en heeft ook invloed op
alledaagse vragen.
De evolutietheorie
Charles Darwin – een Engelsman die in de 19e eeuw leefde – is de bedenker van de evolutietheorie.
De evolutietheorie bestaat uit drie ingrediënten.
• Alle dieren en planten van dezelfde soort zijn anders. Je kan tien rode rozen kopen, maar ze
zijn er niet alle tien hetzelfde uit.
• Alle dieren en planten hebben een zwaar leven. Er worden veel meer dieren geboren dan dat
er voedsel aanwezig is.
• Overerving. Als je ouders goed kunnen vliegen, krijg jij hier ook wat van mee en kunnen jouw
kinderen ook goed vliegen.
Wanneer je de eerste twee ingrediënten mengt, levert dat het volgende op:
• De verschillen binnen een soort, gecombineerd met de zware concurrentie in de natuur,
garandeert dat dieren en planten die een tikkeltje beter kunnen overleven
hoogstwaarschijnlijk ook zullen overleven.
De evolutietheorie in een notendop:
• Binnen elke soort zijn alle individuen een klein beetje verschillend;
• Door de zware strijd in de natuur maakt zelfs het kleinste voordeeltje het grote verschil
tussen dood en leven;
• Een eigenschap die voordeel biedt, zal door middel van overerving doordringen in een groot
deel van de soort.
Oftewel: de variatie binnen een soort, de zware concurrentie in de natuur en overerving zorgen
ervoor dat een soort stapje voor stapje kan veranderen. Men zegt wel dat dieren zich aanpassen aan
de omstandigheden, maar er is geen enkel dier wat zich aangepast heeft. Elk individueel dier is in zijn
leven gelijk gebleven; de soort zelf is aangepast.
• De evolutietheorie in een notendop luidt als volgt: de variatie binnen een soort, de zware
concurrentie in de natuur en overerving zorgen ervoor dat een soort stapje voor stapje kan
veranderen.
• Een ijsbeer is wit omdat hij dan niet opvalt in de sneeuw, hoewel niemand bedacht heeft dat
een ijsbeer wit moet zijn om in de sneeuw niet op te vallen.
• Maar de vraag ‘Waarom blijft de ijsbeer wit?’ is een vraag waar een zinniger antwoord op te
geven is dan de vraag ‘Waarom is de ijsbeer wit?’: de ijsbeer is toevallig wit geworden en hij
is wit gebleven omdat dat bijzonder handig bleek te zijn.
• Eén individu kan trendsetter zijn en het aangezicht van een hele soort veranderen.
Soorten
, Hoe is het mogelijk dat uit één enkele diersoort ineens twee soorten kunnen ontstaan? Je kunt het
vergelijken met de geschiedenis van American Football en rugby. Deze sporten komen op hetzelfde
neer. Aan het eind van de 19e eeuw bestond alleen rugby, wat men ook in Amerika speelde. Hier
werd op een gegeven moment kleine veranderingen in de spelregels aangebracht die in de rest van
de wereld niet overgenomen werken ontstaan van American Football. In het begin leken beide
sporten nog heel veel op elkaar, maar langzamerhand veranderde er steeds meer (veld van American
Football werd groter, teams werden groter in Amerika).
Wat is een soort? IJsberen zijn een diersoort, wasberen zijn ook een diersoort. Maar ze zijn echter
wel verschillende diersoorten, omdat ze geen kinderen met elkaar kunnen krijgen. Los daarvan
komen wasberen en ijsberen elkaar in het wild nooit tegen. Daarom behoren alle mensen wel tot
dezelfde soort. Soorten blijven echter veranderen, ze verdwijnen en splitsen zich in meerdere
soorten.
Het is helemaal niet zo moeilijk om je eigen diersoort te maken. Je gaat bijvoorbeeld een
konijnensoort maken met superlange oren. Je zorgt ervoor dat het mannetje met de langste oren
gaat paren met het vrouwtje met de langste oren. Van de kindjes vertroetel je die met de langste
oren het meest: je geeft deze het meest te eten, aait ze het meest. Als de kinderen volwassen
worden, herhaal je het proces. Je houdt het zo een tijdje vol en het resultaat is hoogstwaarschijnlijk
een compleet nieuwe konijnensoort met ongelooflijk lange oren.
• Twee groepen dieren of planten van dezelfde soort die op verschillende plaatsen leven,
kunnen uit elkaar groeien en uiteindelijk twee verschillende soorten vormen.
• Je weet niet helemaal zeker of een pekineesje van dezelfde soort is als de sint-bernard van om
de hoek.
• Het is helemaal niet zo moeilijk om je eigen diersoort te maken.
Genen
De evolutietheorie in een notendop was als volgt: de variatie binnen een soort, de zware
concurrentie in de natuur en overerving zorgen ervoor dat een soort stapje voor stapje kan
veranderen.
Genen, chromosomen en DNA zijn drie woorden voor ongeveer hetzelfde. Elk dier, maar ook elke
plant, is opgebouwd uit een heleboel cellen. In deze cellen zitten genen. Elk dier begint als een
enkele cel. In dat ene celletje zitten genen en die genen zijn als het ware een handleiding die
beschrijft hoe het dier in elkaar zit. Die ene cel splitst zich in twee cellen en deze weer in vier
enzovoort. Bij iedere splitsing worden de genen mee gekopieerd en meegegeven aan de nieuwe
cellen. In alle cellen van een plant of dier zitten dus precies dezelfde genen.
Genen kun je zien als een soort handleiding of recept waarin staat hoe een dier of de plant in elkaar
moet zitten. In de genen is nauwkeurig vastgelegd hoe lang bij bijvoorbeeld een olifant de slagtanden
zijn, wat voor vorm ze hebben, waar ze zitten enzovoort.
Je hebt je eigen genen van je ouders: voor de helft van je vader en voor de helft van je moeder. De
handleiding van jou is een combinatie van de handleidingen van je vader en je moeder. Wanneer je
beide handleidingen mixt, krijg je die van jou.
Doordat we weten hoe de genen werken, weten we hoe overerving werkt.
Hoe kan er zoveel variatie binnen één soort bestaan? Genen worden telkens gekopieerd. Bij dat
kopiëren gaat er nogal eens wat fout. De kopie is dan geen echte kopie meer, maar een iets andere
versie dan het origineel. Vaak maakt dat helemaal niets uit. Kopieerfoutjes zorgen voor verschillen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Tiesjaa. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.90. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53920 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now